Πληροφορίες για: Ουκρανία

Η ετυμολογία και η ονοματολογία των ευρωπαϊκών πρωτευουσών

  Άμστερνταμ Σημαίνει φράγμα του ποταμού Άμστελ – για πρώτη φορά αναφέρθηκε τον 13ο αιώνα, όταν επρόκειτο ακόμη για ένα μικρό ψαροχώρι κοντά στο φράγμα του ποταμού, οι κάτοικοι του οποίου έχτισαν μια γέφυρα, κι ο Κόμης της περιοχής τους...

Ουκρανία – Οδησσός / Φιλική Εταιρεία

Η Οδησσός ήταν από την ίδρυσή της, από την Αικατερίνη τη Μεγάλη, ένα κοσμοπολίτικο λιμάνι και εμπορικό κέντρο που συγκέντρωνε έποικους από κάθε γωνιά της Ευρώπης. Το αποτέλεσμα της ιστορικής της πορείας είναι μια σύγχρονη πόλη γεμάτη αντιθέσεις και επιρροές από διαφορετικούς πολιτισμούς που την κάνουν έναν από τους πιο ενδιαφέροντες τόπους της Ουκρανίας για να επισκεφθεί κανείς.
Η πόλη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία του Ελληνισμού καθώς από τα αρχαία χρόνια, στη θέση που βρίσκεται η σημερινή πόλη, υπήρχε μια ελληνική αποικία με πολλά μνημεία της εποχής να διασώζονται μέχρι τις μέρες μας.
Κατά τον 19ο αιώνα, μια ακμάζουσα ελληνική παροικία έβαλε τη δική της σφραγίδα στην ιστορία της πόλης, μάλιστα, κυβερνήτης της Οδησσού διετέλεσε από το 1878 έως το 1895 ο Γρηγόριος Μαρασλής, γιος ενός πλούσιου εμπόρου της περιοχής, στο σπίτι του οποίου, το 1814, ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Το σπίτι αυτό μαζί με παρακείμενα κτήρια, στεγάζει από το 1994,το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, ένα από τα κορυφαία αξιοθέατα της πόλης για τους Έλληνες επισκέπτες.
Ανάμεσα στα εκθέματα του περιλαμβάνονται ντοκουμέντα για τη δράση των Φιλικών, χάρτες, γκραβούρες και φωτογραφίες, κωδικοποιημένα έγγραφα, κατάλογοι των μελών, επιστολές, χειρόγραφες προκηρύξεις και άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με την Φιλική Εταιρεία.

Ουκρανία – Λβιβ

H Λβιβ  ιδρύθηκε στα μέσα του 13ου αιώνα και εξελίχθηκε σε σημαντικό εμπορικό κέντρο, και ισχυρή ελληνική παροικία, κατά τον 16ο και 17ο αιώνα.

Στην ιστορία της, κατακτήθηκε από τους Πολωνούς, τους Αψβούργους, τους Γερμανούς, τους Σοβιετικούς, πριν περάσει στα χέρια των Ουκρανών, με αποτέλεσμα ένα άκρως ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό μείγμα που την κάνει μοναδική στη χώρα.

Πρόκειται για τη λιγότερο «σοβιετική» και την περισσότερο «κεντροευρωπαϊκή» πόλη της Ουκρανίας, που παραμένει αυθεντική και ανόθευτη, ενώ το ιστορικό της κέντρο έχει ανακηρυχθεί από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Στην όμορφη κεντρική πλατεία της (Ploshchka Rynok), βρίσκεται το Δημαρχείο, με τον Πύργο του Ρολογιού που προσφέρει πανοραμική θέα όλης της περιοχής.

Ανάμεσα στις καταπληκτικές εκκλησίες που βρίσκονται διάσπαρτες στην πόλη, ξεχωρίζουν ο ιησουίτικος ναός Πέτρου και Παύλου, η εκκλησία του τάγματος των Δομηνικανών με τον χαρακτηριστικό ροκοκό τρούλο, ο αρμενικός καθεδρικός ναός και ο ναός του Αγίου Γεωργίου, που ανήκει στην Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία της Ουκρανίας.

Ο λόφος του κάστρου, στον οποίο οδηγούν τα πλακόστρωτα στενά γύρω από την κεντρική πλατεία,  το καταπράσινο πάρκο Stryisky, και το κτήριο της Όπερας, με την νεοαναγεννησιακή πρόσοψη, αποτελούν τοπόσημα που αιχμαλωτίζουν το μάτι του επισκέπτη.
 

Μολδαβία

Άγνωστη, απομονωμένη και μυστηριώδης, σφηνωμένη ανάμεσα στην Ρουμανία και την Ουκρανία, η Μολδαβία αποτελεί ένα ταξιδιωτικό διαμάντι για τον επισκέπτη που ψάχνει τόπους και χώρες ανέγγιχτες από το χρόνο και τις ορδές των τουριστών.
Πρόκειται για από τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, που δεν στράφηκαν με ορμή προς τη Δύση μετά την ανεξαρτητοποίησή τους, με αποτέλεσμα να διατηρήσει πολλά στοιχεία της τότε εποχής, και αρχιτεκτονικά, αλλά και ως προς τον τρόπο ζωής των κατοίκων της.
Η καταπράσινη πρωτεύουσα Κισινάου μοιάζει να έχει παραμείνει στην δεκαετία του 1970 και η υπόλοιπη χώρα αρκετές δεκαετίες πιο πίσω, κάτι που κάνει την περιήγηση στη Μολδαβική επικράτεια ένα συναρπαστικό ταξίδι στον χρόνο.
Η δε ημιανεξάρτητη επαρχία Υπερδνειστερία, με έντονο ρωσικό στοιχείο, μοιάζει με ένα κομμάτι της πάλαι ποτέ πανίσχυρης Σοβιετικής Ένωσης, παγωμένο στο χρόνο.
Η Μολδαβία είναι μια από τις 20 κορυφαίες οινοπαραγωγούς χώρες στον κόσμο και διαθέτει τους δικούς της «δρόμους του κρασιού». Ακολουθώντας τους, οι λάτρεις του κρασιού μπορούν να γνωρίσουν τους εξαιρετικούς αμπελώνες της και τα μεγαλύτερα οινοποιεία της χώρας.
Αρχαία μοναστήρια, οθωμανικά κάστρα, μουσεία για το ταραγμένο παρελθόν της χώρας και μια ενδιαφέρουσα κουζίνα, συμπληρώνουν ένα από τα πιο «εξωτικά» ταξίδια που μπορεί να κάνει κάποιος εντός της Ευρώπης.

Από την Κριμαία στον Καύκασο

Ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και τη Θάλασσα του Αζόφ, νότια της Ουκρανίας, ξεπροβάλει η Χερσόνησος της Κριμαίας, ένα από τα ελάχιστα μέρη του πλανήτη όπου η ιστορία αποτυπώνεται ζωντανά σε κάθε μία από τις πόλεις της. Ο δεσμός με την Ελλάδα είναι κάτι παραπάνω από αειθαλής, γι’ αυτό και κατά το μεσαίωνα ήταν γνωστή ως η Ταυρική χερσόνησος των αρχαίων Ελλήνων! Την ονόμασαν έτσι γιατί, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, την όργωσε ο Ηρακλής με ένα γιγάντιο ταύρο. Εδώ, κατέληξε η Ιφιγένεια και εδώ ήρθε ο Ορέστης, κυνηγημένος από τις Ερινύες, να βρει την αδερφή του. Κατά τον 7ο π.Χ. αιώνα, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες προκάλεσαν τον Δεύτερο Αποικισμό και οι Μιλήσιοι έφθασαν στην Ταυρική. Δημιούργησαν αξιόλογες αποικίες, ονόματα των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα. Το ελληνικό πνεύμα κυριαρχεί έντονα και το μόνο σίγουρο είναι πως νιώθουμε δέος μπροστά σε αυτήν την «χαμένη πατρίδα». Ακόμα και σήμερα, στην ευρύτερη περιοχή ζουν περίπου 7.000 Έλληνες.
Η χερσόνησος της Κριμαίας, υπήρξε για πολλούς αιώνες σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών. Γεωπολιτικά διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και αποτέλεσε «μήλο της έριδος» για λαούς που ζήτησαν κατά καιρούς να την κυριεύσουν. Από εδώ πέρασαν Έλληνες, Σκύθες, Ρωμαίοι, Γότθοι, Βενετοί, Γενοβέζοι, Βυζαντινοί, Οθωμανοί. Εδώ, κρίθηκε η μορφή του μεταπολεμικού κόσμου με τη Διάσκεψη της Γιάλτας. Εδώ, δημιούργησε ο Άντον Τσέχωφ μερικά από τα αριστουργήματά του, όπως ο «Βυσσινόκηπος». Σήμερα, μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει για τα ιαματικά νερά της και τις εξαιρετικές ποικιλίες κρασιών.
Η εγκατάσταση των Ελλήνων στον Καύκασο, είναι ένα φαινόμενο που πρωτοεμφανίζεται στους αρχαίους χρόνους. Οι ελληνικές αποικίες στην Κριμαία και την ανατολική Μαύρη Θάλασσα, ιδρύθηκαν πολύ πριν οι περιοχές αυτές περιέλθουν στη σφαίρα επιρροής των Ρώσων. Μάλιστα, ο μύθος λέει, ότι στα βουνά του Καυκάσου εξόρισαν τον Προμηθέα οι θεοί του Ολύμπου, για να τον τιμωρήσουν που έκανε δώρο στους ανθρώπους την τέχνη της φωτιάς.
Τα κύματα σκάνε με δύναμη στην πεζοδρομημένη προκυμαία της Γιάλτας. Στο βάθος ένα πελώριο ομοίωμα αρχαιοελληνικής τριήρους που σερβίρει σάντουιτς και καφέδες. Η Γιάλτα ανακαλύφθηκε από τους αρχαίους Έλληνες όταν, έπειτα από πολλές μέρες στη θάλασσα, βρήκαν στεριά και αναφώνησαν
«Γιαλός, γιαλός!», από την αλλοίωση του οποίου προέκυψε η «Γιάλτα».
Το σκληρό πρόσωπο της Ιστορίας αντηχεί παντού, μέσα από μια περιοχή που αναγεννιέται καθημερινά από τις στάχτες της. Αγάλματα του Λένιν, στάμπες του Πούτιν, ρωσικές σημαίες, πρώην βετεράνοι, γούνες και άνθρωποι που ζουν σε μια χερσόνησο σιωπηρά υπό αμφισβήτηση. Πώς είναι η Κριμαία σήμερα; Το αρχαιοελληνικό παρελθόν της περιοχής μαζί με το ρωσικό- σοβιετικό της πόλης, συνθέτουν τελικά την εικόνα και τον χαρακτήρα μιας πόλης με τη δική της ξεχωριστή οντότητα στο χάρτη.
Το «Ελληνικό Σχέδιο» της Μεγάλης Αικατερίνης
Η Κριμαία, το 1783 πέρασε στη ρωσίδα αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ τη Μεγάλη. Και εδώ, η Ρωσία έχασε το 1856 τον Κριμαϊκό πόλεμο, όταν αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τις συνδυασμένες δυνάμεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όταν μετά το θάνατο του Στάλιν, ανέλαβε την ηγεσία του ΚΚΣΕ ο Ουκρανός Νικήτα Χρουτσώφ, θεώρησε καλό να δωρίσει την περιοχή στην πατρίδα του, την Ουκρανία, το 1954. Το γεγονός δεν είχε ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά, όταν κατέρρευσε η αυτοκρατορία, το πρόβλημα βγήκε στην επιφάνεια. Ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Έλληνες στη Ρωσία σχετιζόταν με την πανσλαβιστική ιδεολογία, η οποία αποσκοπούσε στον εκσλαβισμό του ελληνικού στοιχείου με κάθε τρόπο. Η πολιτική αυτή ακολουθήθηκε από τις ρωσικές αρχές, όταν εγκαταλείφθηκε το «Ελληνικό Σχέδιο» της Μεγάλης Αικατερίνης, που προέβλεπε την ανασύσταση της ελληνικής αυτοκρατορίας του Βυζαντίου, υπό ρωσικό έλεγχο βέβαια, και στη θέση του ακολουθήθηκε το πανσλαβιστικό ιδεώδες.
Το χρονικό ενός δημοψηφίσματος
Ήταν Φεβρουάριος του 2014. Ενώ η κρίση στην Ουκρανία επικρατούσε, φιλορώσοι στρατιωτικοί -οι λεγόμενοι «little green men»- με κινήσεις αστραπή, έκαναν κατάληψη σε κυβερνητικά κτίρια της περιοχής. Ένα μήνα μετά, οι κάτοικοι της Κριμαίας κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε δημοψήφισμα για την ένωσή τους με τη Ρωσία ή τη συνέχιση του ίδιου καθεστώτος, δηλαδή την παραμονή τους στην Ουκρανία με αυξημένη αυτονομία. Μέχρι τότε,  η Κριμαία ήταν μια ρωσόφωνη περιοχή, στην οποία συμβίωναν Ρώσοι, Ουκρανοί, Έλληνες και Τάταροι. Η Κριμαία «δόθηκε» στη Σοβιετική Ουκρανία με εντολή του Νικίτα Χρουστσόφ το 1954 και εκεί παρέμεινε μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Ξεχωριστό ρόλο έπαιζε πάντα η πόλη της Σεβαστούπολης, έδρα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Στο δημοψήφισμα που ακολούθησε, ψήφισε το 86,3% των ψηφοφόρων και απεφάνθησαν κατά 96,77% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία, αν και η διενέργεια του δημοψηφίσματος, όσο και το αποτέλεσμά του, καταδικάστηκε από τη διεθνή κοινότητα. Η Κριμαία, σήμερα, είναι μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας αλλά, αυτό το αναγνωρίζει μόνο η Μόσχα και, φυσικά, η τοπική κυβέρνηση της Κριμαίας. Από τότε, η χερσόνησος ζει σε ένα ιδιότυπο καθεστώς: για τη διεθνή κοινότητα θεωρείται ακόμη ουκρανικό έδαφος, ενώ η ίδια η Κριμαία λειτουργεί με βάση τους ρωσικούς νόμους και το Σύνταγμα.

Κομοτηνή

Η Κομοτηνή βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Ελλάδας και είναι πρωτεύουσα του νομού Ροδόπης.
Με την ύπαρξή της να βεβαιώνεται από την ύστερη αρχαιότητα, το πάλαι ποτέ μικρό βυζαντινό οχυρό των Κομοτηνών ή Κουμουτζηνών αναδείχθηκε σε σημαντικό αστικό κέντρο στην Υστεροβυζαντινή περίοδο.
Η σημαίνουσα θέση της στην περιοχή της Θράκης εδραιώθηκε στα χρόνια της Οθωμανικής περιόδου, στην τελευταία περίοδο της οποίας αναδείχθηκε σε διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιφέρειας.
Η πρόσκαιρη κατάκτησή της από τους Βούλγαρους στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, η απελευθέρωσή της κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο και η έκβαση του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου οδήγησαν στην οριστική ενσωμάτωσή της στην ελληνική επικράτεια, το 1920.
Στα μεταπολεμικά χρόνια η πόλη αναπτύχθηκε χάρη στην κεντρική της γεωγραφική θέση και τη σημασία της ως διοικητικό κέντρο, διατηρώντας τον χαρακτήρα της, και επηρεασμένη, ως ένα βαθμό, από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα των μειονοτικών ομάδων.

Η Κομοτηνή σήμερα είναι μια πόλη πολυπολιτισμική με έντονο τον χαρακτήρα της φοιτητούπολης. Ο πληθυσμός είναι εξαιρετικά πολύγλωσσος για το μέγεθός της.
Αποτελείται από ντόπιους Έλληνες, Έλληνες απογόνους προσφύγων από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, Έλληνες Μειονοτικούς (Τουρκόφωνους, Πομάκους και Αθίγγανους, κυρίως Μουσουλμάνους στο θρήσκευμα) και απογόνους Αρμενίων προσφύγων
Την δεκαετία του 1990  εγκαταστάθηκαν σε αυτή και παλιννοστούντες ομογενείς από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ  (κυρίως Γεωργία, Αρμενία, Ρωσία, Ουκρανία και Καζακστάν).
Ο πληθυσμός της, κατά την απογραφή του 2011, είναι 55.812 κάτοικοι. Στο πανεπιστήμιο της φοιτούν περίπου 10.000φοιτητές.