Η Δημοκρατία του Τατζικιστάν (Περσικά: جمهوری تاجیکستان) είναι κράτος στην Κεντρική Ασία. Συνορεύει με το Αφγανιστάν, την Κίνα, το Πακιστάν, την Κιργιζία και το Ουζμπεκιστάν. Το Τατζικιστάν ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1917 έως το 1991. Το Τατζικιστάν είναι περιοχή κυρίως ορεινή (το 93% είναι βουνά) κι οι κορυφές της είναι από τις ψηλότερες ολόκληρης της περιοχής (κορυφή του Κομμουνισμού 7.495 μ.). Οι κάτοικοι λέγονται Ταζίκ (Τατζίκοι) και είναι Ιρανική φυλή και έχουν θρήσκευμα Ισλαμισμό (σουνίτες) και αποτελούν το 60% του πληθυσμού. 8% του πληθυσμού είναι Ρώσοι και οι άλλες μειονότητες είναι Ουκρανοί, Γερμανοί, Κιργίζιοι, Τουρκομάνοι κλπ. Αριθμεί συνολικά 7.349.145 κατοίκους, με βάση εκτιμήσεις του 2009. Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, οι βροχές ελάχιστες και οι θερμοκρασίες κυμαίνονται από +45 °C έως -63 °C. Οι δυο μεγαλύτεροι ποταμοί που διασχίζουν το Τατζικιστάν είναι ο Συρ Ντάρια κι ο Αμού Ντάρια.
Γεωγραφία
Μορφολογία εδάφους
Το Τατζικιστάν αποτελεί την άκρη του νοτιοανατολικού τμήματος του ευρύτερου γεωγραφικού χώρου του Τουρκεστάν και είναι χώρα ορεινή κατά το μεγαλύτερο ποσοστό της έκτασής της (ξεπερνά το 50% του συνόλου) με μέσο υψόμετρο πάνω από 3000 μ. Η οροσειρά Τιεν Σαν και ο ορεινός όγκος του Παμίρ επηρεάζουν τη μορφολογία της χώρας, σε ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της οποίας απλώνονται όρη με υψόμετρο άνω των 7.000 μέτρων. Οι εντυπωσιακές οροσειρές διαμελίζονται σε διάφορους κλάδους που φέρουν τοπικά ονόματα. Η κορυφή Κομουνίσμα κοντά στις 72° ανατολικό μήκος είναι η ψηλότερη της χώρας με 7.495 μ. και ακολουθεί η κορυφή Λενίνα με 7.134 μ. του όρους Ζαλααΐσκιι στα βόρεια σύνορα (με την Κιργισία). Μικρότερες κορυφές εντοπίζονται στο εσωτερικό της χώρας, όπως η Ρεβολιούτσι (Επανάσταση) με 6.974 μ. και Μουσκόλ (Μόσχα) με 6.232 μ. Κύριο χαρακτηριστικό των κορυφών αυτών είναι η μόνιμη παρουσία τεράστιων παγετώνων, που όταν λιώνουν υδροδοτούν τα ποτάμια ρεύματα των ερημικών και ημιερημικών περιοχών που καλύπτουν τη δυτική Ασία μέχρι την Κασπία θάλασσα. Στα ανατολικά σύνορα του Τατζικιστάν (με το Σικιάνγκ της Κίνας) η περιοχή καλύπτεται από την οροσειρά Σακόλσκιι. Το δυτικό Τατζικιστάν παρουσιάζει, σχετικά με τα υψόμετρα των βουνών της υπόλοιπης χώρας, χαμηλότερες οροσειρές, που κατέρχονται προς το Αφγανιστάν και την κοιλάδα του ποταμού Αμού Ντάρια και έχουν ύψος 5.495 μ. στην ψηλότερη κορυφή Ζεραφσάνσκι και στην κορυφή Γκρανίτνι της οροσειράς Τουρκεστάνσκι με 5.297 μ.
Υδρογραφία
Η χώρα διαρρέεται από πολλούς ποταμούς, όπως ο Βαχς, ο Καφιρνιγκάν και ο Ζεραφσάν, που διασχίζουν τις οροσειρές και συνδέονται με το δίκτυο του Αμού Ντάρια και του Σιρ Ντάρια, με χαρακτηριστικό τη διαμόρφωση εύφορων κοιλάδων. Οι ποταμοί του ανατολικού Τατζικιστάν συνδέονται με το κινεζικό δίκτυο των υδάτινων ρευμάτων. Η ύπαρξη καναλιών μήκους 43.000 χλμ., που υδροδοτούνται από τα υπέργεια ύδατα της χώρας, αρδεύουν και καθιστούν γόνιμα 650.000 περίπου εκτάρια καλλιεργήσιμης γης. Η πιο σημαντική λίμνη, η Κόφα Κουλ, βρίσκεται στο ύψος των 3.910 μ.