fb

Τα σπίτια-φρούρια της φυλής Ταμπέρμα

Τα σπίτια των Ταμπέρμα ονομάζονται «τάτα». Είναι κατασκευασμένα από λάσπη, χόρτα και κλαδιά.

Οι Ταμπέρμα ανήκουν στην ευρύτερη φυλή Μπαταμαρίμπα και κατοικούν στην περιοχή Κουταμακού στο βορειοανατολικό Τόγκο, και συγκεκριμένα στην κοιλάδα Τακιέντα, μεταξύ Τόγκο και Μπενίν (σήμερα, χάρη σ’ αυτούς, είναι προστατευόμενη περιοχή της UNESCO).
Οι Ταμπέρμα διακρίνονται από τις άλλες αφρικανικές φυλές, λόγω των οικισμών τους, που αποτελούν εξαιρετικά δείγματα αφρικανικής αρχιτεκτονικής και κατοικούνται ακόμη. Τα χωριά τους, με τη σημερινή μορφή, χτίστηκαν τον 17ο αιώνα και αποτελούνται από σπίτια-φρούρια, κατασκευασμένα από λάσπη, κλαδιά, χόρτα και καλάμια. Θυμίζουν τα ευρωπαϊκά μεσαιωνικά κάστρα (σε μικρογραφία) χάρη στους πυργίσκους που σχηματίζουν οι στέγες τους. Αρχικός σκοπός της κατασκευής αυτών των μικρών φρουρίων από λάσπη ήταν η προστασία των οικογενειών που τα κατοικούν από τις απαγωγές των δουλεμπόρων, οι οποίοι συνεργάζονταν γι’ αυτόν τον σκοπό με τον βασιλιά της Δαχομέης, από το γειτονικό Μπενίν. Αργότερα, επί γερμανικής αποικιοκρατίας του Τόγκο (1884-1919) τα σπίτια αυτά λειτουργούσαν ως κέντρα αντίστασης κατά των κατακτητών.
Τα χωριά των Ταμπέρμα διαφέρουν ως προς τη δομή τους από άλλα αφρικανικά χωριά: τα σπίτια-φρούρια απέχουν αρκετά το ένα από το άλλο, και περιβάλλονται από περιβόλια που καλλιεργούνται από τους ιδιοκτήτες. Το κάθε ένα έχει το δικό του πηγάδι που τροφοδοτεί με νερό την οικογένεια και το περιβόλι της. Αντίθετα, στα άλλα χωριά οι κατοικίες χτίζονται κοντά η μία στην άλλη και όλο το χωριό περιβάλλεται από έναν κοινό προστατευτικό φράχτη.
Σύμφωνα με την παράδοση, που τηρείται και σήμερα, όταν ένα ζευγάρι Ταμπέρμα πρόκειται να παντρευτεί, ο γαμπρός εκτοξεύει ένα βέλος και στο σημείο που θα καρφωθεί το βέλος χτίζει το σπίτι-φρούριο της μελλοντικής του οικογένειας. Άλλο έθιμο είναι ότι οι γυναίκες Ταμπέρμα φοράνε ψάθινα καπέλα με κέρατα αντιλόπης. Τα ίδια κέρατα, κατασκευασμένα από πηλό, κοσμούν και την είσοδο του σπιτιού τους. Οι Ταμπέρμα πιστεύουν στα πνεύματα, που θεωρούν ότι προφυλάσσουν τις οικογένειες και τα σπίτια τους. Πιστεύουν επίσης στον Θεό του Ήλιου και στη Θεά της Γης που χαρίζει γονιμότητα στο ζευγάρι και στο χώμα που αυτό καλλιεργεί. Έτσι σε κάθε σπίτι υπάρχουν πολλά φετίχ-φυλαχτά αλλά και ένας βωμός, για τις θυσίες στα πνεύματα.


Δείτε και άλλες εμπειρίες