Η μεγαλύτερη απόλαυση να βρίσκεσαι χειμώνα στην Ελβετία δεν είναι το χιόνι, δεν είναι τα χριστουγεννιάτικα φώτα, δεν είναι τα ψώνια: είναι το φοντύ! Ένα κατσαρολάκι γεμάτο από λιωμένο τυρί, τέσσερις φίλοι ακροβολισμένοι γύρω του, μπόλικο ψωμάκι για όλους και η απόλαυση ξεκινά!

Το φοντύ είναι το εθνικό φαγητό της Ελβετίας. Αυτό σημαίνει πως μπορείτε φυσικά να το βρείτε όλο τον χρόνο, αλλά πώς να το κάνουμε, «τραβιέται» πιο πολύ τον χειμώνα.

Η ιστορία του, όπως και η ιστορία για τα καλύτερα σ’ αυτή τη ζωή, είναι απλή και ταπεινής καταγωγής: το φοντύ «γεννήθηκε» από την ανάγκη κάποτε των Ελβετών χωρικών να περνούν τους κρύους χειμώνες με τα λιγοστά τους μέσα. Ναι, η Ελβετία δεν ήταν πάντα η πρωτεύουσα των τραπεζών και των σφραγισμένων θυρίδων… Οι κάτοικοι της υπαίθρου λοιπόν δεν είχαν πολλά για να γεμίσουν το τραπέζι τους: το ψωμί τους, λιγοστό κρασί και άφθονο τυρί. Το τυρί όμως γινόταν με τον καιρό πιο σκληρό, για μπορέσουν λοιπόν να το καταναλώσουν σκέφτηκαν να το ζεσταίνουν στην κατσαρόλα μέχρι να λιώσει. Στα γαλλικά «λιώνω» λέγεται «fondre» και κάπως έτσι γεννήθηκε (και ετυμολογικά) το φοντύ!

Ωραία όλα αυτά, πες πως το φτιάξαμε το φοντύ. Πώς θα το φάμε όμως; Γνωστοί λάτρεις της λεπτομέρειας οι Ελβετοί, έχουν την τελετουργία τους και για το φοντύ. Το σκεύος λοιπόν με το λιωμένο τυρί τοποθετείται στο μέσον του τραπεζιού. Ο καθένας έχει μπροστά του το πιάτο του και το πιρούνι του, και σε ένα καλαθάκι υπάρχουν κομμάτια ψωμιού, αρκετά για όλους. Ο κάθε συνδαιτημόνας λοιπόν παίρνει με το πιρούνι του ένα κομμάτι ψωμί και το βουτάει στο τυρί. Πώς ακριβώς το βουτάει; Βάζει το πιρούνι με το ψωμί βαθιά στο σκεύος με το τυρί, το ανακατεύει σχηματίζοντας ένα οχτώ και μαζεύει τυρί από τον βυθό του σκεύους. Είναι σημαντική αυτή η λεπτομέρεια διότι έτσι όλοι βοηθούν ώστε να μην κολλήσει τελικά το τυρί στον πάτο του σκεύους.

Καθώς έπειτα σηκώνει το πιρούνι του, πρέπει να το κρατήσει ένα-δυο δευτερόλεπτα πάνω από το κατσαρολάκι, ώστε να κρυώσει ελαφρά και να στάξει μέσα στο σκεύος και έπειτα, με γρήγορες κινήσεις, να το φέρει στο στόμα. Προσοχή! Το πιρούνι ΔΕΝ πρέπει να ακουμπήσει τα χείλη διότι, -θυμηθείτε!- θα το ξαναβάλουμε στο κατσαρολάκι για την επόμενη μπουκιά μας, δεν είναι ευγενικό λοιπόν (ούτε και υγιεινό) να γλείψουμε το πιρούνι που θα βουτήξουμε ξανά στο φοντύ.

Ένα μέγα ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι το εξής: και τι θα κάνω αν το ψωμάκι με το τυρί πέσει μέσα στο κατσαρολάκι; Οι Ελβετοί πολλές  φορές αποφασίζουν από πριν τι θα γίνει, βάζοντας κάτι σαν στοιχήματα: αν χάσεις την μπουκίτσα σου, θα πιείς ένα ποτήρι κρασί ή θα παραχωρήσεις τη σειρά σου στον επόμενο. Be creative!

Τέλος, καθώς το φοντύ σιγά-σιγά θα τελειώνει, στον πάτο της κατσαρόλας θα σχηματίζεται μία κρούστα: «la religieuse» την λένε οι Ελβετοί, που θα πει «η θρήσκα». Βιαστείτε, διότι είναι μάλλον το πιο λαχταριστό μέρος του φοντύ!