Νησιωτικό κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας με έκταση 300.439 τ. χλμ., από τα οποία το νησί Λουζόν καταλαμβάνει τα 104.688 (το 34,8% της έκτασης), το Μιντανάο τα 94.630 (το 31,5%) και τα υπόλοιπα 101.121 τα 7.105 νησιά της χώρας (το 33,7%). Από τα 7.107 συνολικά νησιά μόνο τα 2.900 περίπου έχουν κάποιο όνομα, τα 350 ξεπερνούν τα 2,5 τ. χλμ. και τα 860 κατοικούνται από πληθυσμό 84.525.639 κατ. (2002). Τα μεγάλα νησιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες: στη βορειοδυτική ομάδα της θάλασσας Σιβουγιάν, που αποτελείται από τα νησιά Λουζόν, Παλάβαν και Μιντόρο· στην κεντρική, που ονομάζεται ομάδα της θάλασσας Βισάγιαν και αποτελείται από τα: Σεμπού, Λέντε, Μασμπάτε, Γιανάν, Νέγκρος, Μποχόλ και Σάμαρ· και στη νότια της θάλασσας Μιντανάο, που αποτελείται από το ομώνυμο νησί.
Οι Φιλιππίνες εκτείνονται από βορρά προς νότο σε μήκος 1800 χλμ. περίπου στο δυτικό Ειρηνικό ωκεανό, βόρεια από τον πορθμό της Λουζόν, με τα βορειότερα από τα νησιά να βρίσκονται σε απόσταση 600 περίπου χλμ. από τις ακτές της Κίνας και λιγότερο από 200 χλμ. από την Ταϊβάν· δυτικά βρέχονται από τη Νότια Σινική θάλασσα και νότια από τη θάλασσα της Κελέβης, με τα νοτιότερα από τα νησιά να απέχουν σχεδόν 200 χλμ. από την Ινδονησία.
Γεωγραφία
Μορφολογία εδάφους
Τα κυριότερα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους είναι το μεγάλο μήκος των ακτών, που ξεπερνάει τα 34.000 χλμ., το ακανόνιστο σχήμα των νησιών τους, οι εκτεταμένες οροσειρές, που περιλαμβάνουν 50 συνολικά ηφαίστεια και οι στενές ακτές κατά μήκος των ακτών. Τα ορεινά συγκροτήματα έχουν διεύθυνση από βορρά προς νότο και το μεγαλύτερο από αυτά είναι η Κεντρική Κορδιλιέρα στη Λουζόν, που αποτελείται από δύο και τρεις, σε ορισμένες περιοχές παράλληλες σειρές βουνών με υψηλότερη την κορυφή Πουλόγκ (2928 μ.) και άλλες δύο κορυφές, που ξεπερνούν τα 2000 μ. Εκτείνεται στα βόρεια από τον πορθμό της Λουζόν μέχρι τις κεντρικές πεδιάδες στα νότια. Η στενόμακρη Σιέρα Μάντρε (μέγιστο ύψος 1946 μ.) ορθώνεται στα ανατολικά της Κεντρικής Κορδιλιέρας παράλληλα προς τα ανατολικά παράλια. Ανάμεσα στις δύο οροσειρές σχηματίζεται μια εύφορη πεδιάδα που διαρρέεται από τον ποταμό Καγκαγιάν. Νοτιότερα συναντάται η ορεινή αλυσίδα Καραμπάγιο και στα δυτικά η ηφαιστειακή Ιλόκος (ή Μαλάγιαν) με μέγιστο υψόμετρο πάνω από 1500 μ. Επίσης ηφαιστειακά και απόκρημνα είναι τα όρη Ζαμπάλες (μέγιστο ύψος 2.043 μ.), που θεωρούνται η νότια προέκταση της Κεντρικής Κορδιλιέρας. Η πιο σημαντική πεδιάδα βρίσκεται στο κέντρο του νησιού σε ύψος 30 μ. με μήκος 240 χλμ. και πλάτος 80 μ. Τα όρη της νότιας Λουζόν είναι διάσπαρτα ηφαίστεια με μέτριο ή μικρό ύψος. Ξεχωρίζει μόνο το ηφαίστειο Μαγιόν ή Αλμπάν (2.421 μ.) κοντά στην πόλη Λεγκάσπι η έκρηξη του οποίου το 1928 προκάλεσε μεγάλες καταστροφές.
Στο Μιντανάο οι ορεινοί όγκοι είναι απομονωμένοι και χωρίζονται από δασώδεις κοιλάδες. Ο σημαντικότερος από αυτούς είναι τα βουνά Ντιουάτα στα ανατολικά παράλια και στα νοτιοανατολικά υψώνεται το Άπο, το υψηλότερο ηφαίστειο των Φιλιππίνων με 2.954 μ. Χαμηλότερο είναι το Ραγκάνγκ με 2.364 μ., το Κατανγκλάντ με 2.379 μ. και το Μπούσα (2.083 μ.) στο νότο. Σημειώνονται και πολλά άλλα βουνά με κορυφές, που δεν ξεπερνούν τα 2.000 μ. Κύριο χαρακτηριστικό όλων των ορεινών σχηματισμών είναι ότι ορθώνονται κοντά στις παράκτιες περιοχές και στο κέντρο του νησιού διαμορφώνοντας εύφορες πεδιάδες.
Στα νησιά της ομάδας Βισάγιαν (εξαιρούνται τα νησιά Μποχόλ και Σάμαρ) πολλές κορυφές ξεπερνούν τα 1.800 μ., όπως το ηφαίστειο Κανλαόν με 2.465 μ. στο νησί Νέγκρος και τα όρη του νησιού Πανάι. Χαμηλότερο μέσο υψόμετρο έχει η οροσειρά του νησιού Παλάβαν, 1.200 με 1.500 μ.
Η ιδιαιτερότητα των Φιλιππίνων έγκειται στην έντονη τεκτονική δραστηριότητα, που μαρτυρείται από την εκδήλωση συχνών σεισμικών δονήσεων και την παρουσία τουλάχιστον δέκα ενεργών ηφαιστείων, με δράση σχετικά μικρή και επιβεβαιώνεται από την παρουσία βασαλτών σε όλα τα αρχαία κρυσταλλοπαγή στρώματα. Η πιο πρόσφατη ηφαιστειακή έκρηξη σημειώθηκε 90 χλμ. βορειοδυτικά της πρωτεύουσας Μανίλα, στο ηφαίστειο Πινατούμπο, που ανήκει στα όρη Ζαμπάλες, στις 12 Ιουνίου 1991 και αργότερα τον Ιούλιο του 1992. Από τη σφοδρότητα της πρώτης έκρηξης σκοτώθηκαν 350 άτομα και άλλα 400 από τις κατολισθήσεις που ακολούθησαν.
Τα νησιά αναδύθηκαν κατά τη διάρκεια του Τριτογενούς και εμφανίζουν έντονο διαμελισμό των ακτογραμμών, που σχηματίζει μεγάλες χερσονήσους, όπως η Ζαμποάνγκα στο δυτικό Μιντανάο και κόλπους, όπως ο Σινταγκάν και ο Ιλαγκάν στο βόρειο Μιντανάο και ο Ιλάνα ή Μόρο και ο Νταβάο στο νότιο τμήμα του νησιού.
Υδρογραφία
Τα ποτάμια ύδατα δεν εκτείνονται σε μεγάλο μήκος, όμως κατά την περίοδο των βροχών υδροδοτούνται με μεγάλες ποσότητες νερών. Στα μικρότερα νησιά, όπως στα Πολίγιο, Καταντουάνες, Μαριντούκε, Τάμπας, Σιμπουγιάν, Μπουσουάνγκα, Κουλιόν, Ντιναγκάτ, Σιαργκάο, Ταουιτάου, Χόλο και Μπασίλαν οι ποταμοί πηγάζουν από τα βουνά και στην καθοδική πορεία εκβολής τους προς τη θάλασσα παίρνουν τη μορφή ορμητικών χειμάρρων. Από οικονομικής άποψης ο πιο σημαντικός ποταμός είναι ο Πάσιγκ, που ρέει διαμέσου της Μανίλα, όμως οι κύριοι ποταμοί της χώρας είναι ο Μιντανάο και ο Αγκουσάν, που διαρρέουν κοιλάδες, όπως και ο Καγκανιάν που με μήκος 350 χλμ. διασχίζει το κεντρικό τμήμα της Λουζόν. Άλλοι ποταμοί είναι οι: Κοταμπάτο, Παμπάνγκα, Τσίκο, Άγκνο, Άμπρα και Μπικόλ. Η ναυσιπλοΐα ενδείκνυται μόνο σε ορισμένους από αυτούς.
Οι λίμνες είναι σπάνιες. Στη Λουζόν συναντούνται η Μπάι στα νοτιοανατολικά της Μανίλα και η μικρότερη Μπατό, ενώ στο βόρειο Μιντανάο η Μαϊνίτ και η Λανάο.