Ανεξάρτητο κράτος της Ανατολικής Αφρικής, που προέκυψε το 1964 από την ένωση σε ομοσπονδία δύο ανεξάρτητων κρατών, της νησιωτικής Ζανζιβάρης και της ηπειρωτικής Τανγκανίκας (πρώην γερμανικής και αγγλικής αποικίας). Η ονομασία της χώρας προέρχεται από τις πρώτες συλλαβές των ονομασιών των δύο αυτών χωρών και από την κατάληξη "Αζανία", την αρχαία ονομασία της ανατολικής Αφρικής.
Η Τανζανία έχει έκταση 945.087 τ. χλμ. (942.262 της Τανγκανίκας και 2.461 της Ζανζιβάρης). Νησιωτικά εδάφη αποτελούν η Ζανζιβάρη (1.664 τ. χλμ.), η Πέμπα (988 τ. χλμ.) και η Μάφια (520 τ. χλμ.). Η Τανγκανίκα είναι μια από τις μεγάλες αφρικανικές χώρες και καταλαμβάνει το 3,2% του αφρικανικού εδάφους. Είναι 1,2 φορές μεγαλύτερη από ολόκληρη τη χερσόνησο των Βαλκανίων και 7,2 φορές από την έκταση της Ελλάδας. Το 2002 ο πληθυσμός της ήταν 37.187.939.
Η Τανζανία εκτείνεται στην Ανατολική Αφρική και ορίζεται από τις συντεταγμένες: 1° έως 11° 45 ΄ βόρειο γεωγραφικό πλάτος και 29° 20΄ έως 40° 38΄ ανατολικό γεωγραφικά μήκος. Συνορεύει βόρεια με την Κένυα και την Ουγκάντα (τα σύνορα διέρχονται και τη λίμνη Βικτόρια), δυτικά με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (φυσικό σύνορο των δύο χωρών είναι η λίμνη Τανγκανίκα), βορειοδυτικά με το Μπουρούντι και τη Ρουάντα, νότια με τη Μοζαμβίκη, νοτιοδυτικά με τη Ζάμπια και το Μαλάουι (τα σύνορα διαπερνούν τη λίμνης Νιάσσα), ενώ ανατολικά βρέχεται από τον Ινδικό ωκεανό.
Γεωγραφία
Η Τανζανία αποτελεί τμήμα του ανατολικού αφρικανικού οροπεδίου, το οποίο εκτείνεται στα ανατολικά της λεκάνης του Κόνγκο, από την οποία χωρίζεται από τις μεγάλες λίμνες Τανγκανίκα, Κίτου, Εδουάρδου και Αλβέρτου (πρόσφατα μετονομάστηκαν σε Μομπούτου Σέσε Σέκο). Στο μέσο του οροπεδίου βρίσκεται η λίμνη Βικτόρια. Η μορφολογία του τανζανικού εδάφους χαρακτηρίζεται από πεδιάδες και υψηλά οροπέδια και διασχίζεται από τη Μεγάλη Αφρικανική Τάφρο, που ξεκινάει από τα βόρεια της λίμνης Μαλάουι και κατευθύνεται δυτικά μέσω του όρους Κιλιμάντζαρο στην Κέκα.
Οι παράκτιες περιοχές είναι χαμηλές με περιορισμένο πλάτος. Όλη σχεδόν η χώρα είναι ένα οροπέδιο με μέσο ύψος 1200 - 1500 μ. Οι πιο σημαντικές οροσειρές της βρίσκονται στα βορειοανατολικά, στα σύνορα με την Κένυα. Εκεί ορθώνεται το εντυπωσιακό Κιλιμάντζαρο, το ψηλότερο βουνό της Αφρικής, ένα ανενεργό ηφαίστειο, με κορυφές την Κίμπο (5.895 μ.) και τη Μαβένσι (5.345 μ.). Νοτιοδυτικά του Κιλιμάντζαρο βρίσκεται το Μερού (4,560 μ.) και δυτικά το Λουλμαλασίν (3.648 μ.), μεταξύ των όρων Τζελάι (2,942 μ.) και Νγκορονγκόρο (3.188 μ.). Νοτιοανατολικά εκτείνεται το όρος Χάνανγκ (3.418 μ.). Ακόμη απαντά η οροσειρά Κιπενγκέρε (2.961 μ.) και Λίβινγκστον (2.521 μ.) και προς τα βορειοανατολικά τα όρη Ουτζούνγκβα (2.137 μ.), Ρουμπέχο (2.356 μ.) και Νικούρου. Τα όρη Μαχάλι (2.373 μ.) και το υψίπεδο Φίπα (κορυφή 2.418 μ.) ολοκληρώνουν τη σειρά των οροσειρών της χώρας.
Το κεντρικό τανζανικό υψίπεδο σταδιακά κατέρχεται μέσα από μια σειρά χαμηλών κλιμακωτών οροπεδίων προς τις ακτές, που συχνά είναι ελώδεις και εμφανίζονται εμφανώς διαμελισμένες προς τις εκβολές των ποταμών.
Γενικά τα εδάφη της χώρας προήλθαν από αποσάθρωση πετρωμάτων και από μεταφερόμενα πετρώματα και υλικά. Στις περιοχές των υψιπέδων και σε εκείνες που υπάρχουν νερά εμφανίζονται εδάφη ηφαιστειακά και σιδηρούχα.
Τα νησιά Ζανζιβάρη και Πέμπα βρίσκονται στις βορειοανατολικές ακτές της ηπειρωτικής Τανζανίας. Ειδικότερα η Ζανζιβάρη είναι ένα επίμηκες νησί με πεδιάδες και λόφους που δεν ξεπερνούν τα 135 μέτρα. Έχει μήκος 80 χλμ. και μέγιστο πλάτος 43 χλμ.