Μπανγκλαντές - Αναζητώντας την τίγρη της Βεγγάλης | Φεβρουάριος - Οκτώβριος 2021

Το αεροπλάνο προσγειώνεται. Ο ξεναγός αλλά και μια θορυβώδης και χαοτικά πολύχρωμη μεγαλούπολη μας περιμένουν. Όταν οι Μογγόλοι την έκαναν πρωτεύουσα, δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι η Ντάκα θα ξεπερνούσε τα 20 εκατομμύρια κατοίκους. Μια από τις μεγαλύτερες και πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις σήμερα, παθαίνει κυκλοφοριακά «εμφράγματα» ακόμη και στα… πεζοδρόμια. Μόνο τα rickshaws ξεπερνούν τις 400.000. Κανονικός τρίκυκλος τυφώνας. Μια γεύση του θα πάρουμε κατά μεταφορά μας στο ξενοδοχείο. Δείπνο και διανυκτέρευση.

Πρωινό και ξεκινά η εξερεύνηση μιας ιλιγγιωδώς πολυάνθρωπης κυψέλης. Λεωφορεία ασφυκτικά γεμάτα, τυφώνας χρωμάτων και οσμών. Από τα μέρη με τον μεγαλύτερο συνωστισμό, το λιμάνι Σανταργκάτ: σμήνος ξύλινα σκαφάκια σαν μυρμήγκια και μια εντυπωσιακή κατασκευή με διαδοχικές γέφυρες για επιβίβαση σε δεκάδες πλοία, δεμένα δίπλα-δίπλα, κατάφορτα από κόσμο.

Έκπληξη: Σ’ αυτή την πόλη βρίσκεται ένα από τα αριστουργήματα του 20^ου αιώνα, το κτίριο της Εθνοσυνέλευσης. Έργο του μεγάλου Εσθονοαμερικανού αρχιτέκτονα Λούις Καν, συνδυάζει αριστοτεχνικά λιτές γραμμές με αναφορές στην ιστορία, τσιμέντο και λευκό μάρμαρο και θεωρείται ένα από τα πιο επιβλητικά κοινοβουλευτικά κτίρια στον κόσμο (εξωτερική ξενάγηση).

Στο Πανεπιστήμιο της Ντάκα ξεχωρίζει η πτέρυγα επιστημών Curzon Hall (από τον  βρετανό λόρδο Curzon, αντιβασιλέα της Ινδίας, που το θεμελίωσε το 1904). Εξαίσια μίξη ευρωπαϊκής και μογγολικής αρχιτεκτονικής, σήμερα είναι ένα πολύβουο μελίσσι φοιτητών κι από τα πιο όμορφα κτίρια της πόλης.

Το αποικιακό παρελθόν του Μπαγκλαντές αποτυπώνει και το (απόλυτα) Ροζ Παλάτι, πρώην κατοικία του Ινδού κυβερνήτη και νυν μουσείο. Χτισμένο μετά τα μέσα του 19^ου αιώνα συνδυάζει δυτικά και μογγολικά στοιχεία, όπως άρεσε στους αριστοκράτες της εποχής.

Η εναλλαγή παραδοσιακού και μοντέρνου συνεχίζεται: το ‘επτάπτυχο’ Μνημείο Εθνομαρτύρων σαν .. διαστημικό λεωφορείο έτοιμο για απογείωση..  ο Ναός Dhakeshwari (θεά της Ντάκα), μεγαλύτερος ινδουιστικός ναός στο Μπαγκλαντές.. και το ημιτελές οχυρό Lalbagh. Ο θρύλος λέει πως η οικοδόμηση σταμάτησε όταν πέθανε η κόρη του αξιωματούχου που το έχτιζε. Θεωρήθηκε καταραμένο κι εγκαταλείφθηκε στο έλεος του χρόνου. Το μαυσωλείο με τον τάφο της όμως υπάρχει ακόμα.

Στο υπόλοιπο της ημέρας, ελεύθερος χρόνος για αγορές στα καταστήματα με παραδοσιακά χειροτεχνήματα. Μεταφορά στο ξενοδοχείο. Δείπνο και διανυκτέρευση.

Ξεκινάμε με ένα γερό πρωινό καθώς χρειαζόμαστε ενέργεια για μια διαδρομή περίπου 4.30 ωρών προς Sirajganj, την πύλη προς τον βορρά. Μια … απροσδόκητη εμπειρία μας περιμένει στο χωριό Paikosha: μια συστάδα από υπαίθριους αργαλειούς που τους χειρίζονται …άντρες. Αφού μας ‘αποκαλύψουν’ τα μυστικά της τέχνης τους, μια βόλτα στο χωριό και μεταφορά για γεύμα (Aristocrat Highway Restaurant στην Hatikamrul).

Χορτάτοι αναχωρούμε για την Μπόγκρα, πρωτεύουσα της βόρειας Βεγγάλης, διάσημη για τις βουδιστικές στούπες της (λατρευτικά κτίσματα). Θεωρείται η παλιότερη πόλη της Βεγγάλης, από την εποχή του μεγάλου αυτοκράτορα Ασόκα (κυβέρνησε την Ινδία από το 268 ως το 232 πΧ). Τακτοποίηση στο ξενοδοχείο, δείπνο και διανυκτέρευση.

Αρχαιολογικά πετράδια στο πρόγραμμα σήμερα. Μετά το πρωινό μας αναχωρούμε για το «θρησκευτικό οχυρό» Μάστανγκαρ. Ένα παράξενο όνομα κι ένας ιδιαίτερος αρχαιολογικός χώρος, ο παλαιότερος του είδους στο Μπαγκλαντές, εξίσου ιερός για μουσουλμάνους, βουδιστές και ινδουιστές. Θα δούμε το μουσείο και τα ερείπια της αρχαίας πόλης με τις ασύμμετρες βαθμίδες.

Ακολουθεί ο πιο εντυπωσιακός αρχαιολογικός χώρος στο Μπαγκλαντές: το Somapuri Mahabhihara, στην Paharpur. Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, χρονολογείται από τον 8^ο αιώνα, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο βουδιστικό μοναστήρι νότια των Ιμαλαϊων και από τα πιο φημισμένα της ινδικής χερσονήσου.

Αφού γευματίσουμε στην πόλη Joypurhat, θα κατευθυνθούμε προς Rajshahi διασχίζοντας την περιοχή Naogaon. Στην περίπου τρίωρη διαδρομή, ξεδιπλώνονται μπροστά μας μοναδικές εικόνες της ντόπιας αγροτικής ζωής. Γυναίκες με τα πολύχρωμα σάρι οδηγούν μοσχαράκια,  μαγειρεύουν καθισμένες στο έδαφος, άντρες  κουβαλούν ογκώδεις σωρούς από λογής-λογής προϊόντα με κάρα και ποδήλατα.. όλοι συντονισμένοι με τη Γη, σε φόντο ευλογημένο πράσινο.

Στο Rajshahi θα καταλύσουμε στο ξενοδοχείο Parjatan, στις όχθες του ιερού ποταμού Πάντμα  (Γάγγη, στην Ινδία). Δείπνο και διανυκτέρευση.

Μια καινούργια μέρα ανατέλλει, γεμάτη αρχαιολογικές «υποσχέσεις». Πρωινό και αναχώρηση για την Puthia και το θρυλικό σύμπλεγμα των ναών της. Ο μεγαλύτερος αριθμός ιστορικών ναών στο Μπαγκλαντές, βρίσκεται εδώ. 14 ινδουιστικοί ναοί, διαφορετικού αρχιτεκτονικού στυλ, χτισμένοι σε διαφορετικές περιόδους, παρασύρουν  τον επισκέπτη στη δίνη του χρόνου, σε μυθικές σκηνές από τα ινδουιστικά έπη, τις οποίες ‘αφηγούνται’ οι περίτεχνες πλάκες τερακότας στους τοίχους.

Ωδή στην πολυπλοκότητα, οι στρογγυλεμένοι κωνικοί θόλοι στον λευκό ναό του θεού Σίβα, τον μεγαλύτερο στο Μπαγκλαντές που είναι αφιερωμένος σε αυτόν. Όπως ο Σίβα έχει πολλές όψεις έτσι και οι θόλοι αποτελούνται από δεκάδες μικρότερα «αντίγραφά» τους που τείνουν προς τον ουρανό.

Μετά την μαγεία της Puthia, η εναλλαγή θρησκευτικών παραστάσεων συνεχίζεται. Από τον Ινδουισμό, στο Ισλάμ και επίσκεψη στο  Τέμενος της Bagha. Χτίστηκε το 1523 με μοναδικό αρχιτεκτονικό στυλ, στιβαρό, γεμάτο μικρούς, θόλους και εξαιρετικά ανάγλυφα τεχνουργήματα από τερακότα.

Περιπέτεια σε 4 τροχούς ξανά, με προορισμό την Khulna. Διασχίζουμε Ihswardi, Kushtia, Jessore και μετά από περίπου 5.30 ώρες φτάνουμε στο κατώφλι μιας αρχέγονης ‘μάνας’: της ζούγκλας. Ο παραποτάμιος βιομηχανικός κόμβος της Khulna/ Χουλνα, αποτελεί υδάτινη είσοδο προς έναν άγριο, παρθένο κόσμο: το Sundarbans., νοτιοδυτικά, κοντά στα σύνορα με την Ινδία. Επιβιβαζόμαστε στο πλοίο και σαλπάρουμε για το μεγαλύτερο δάσος μανγκρόβια (ριζοφόρα δάση) στον κόσμο, λημέρι της ακριβοθώρητης τίγρης της Βεγγάλης. Δείπνο και διανυκτέρευση εν πλω, με τους ήχους της τροπικής νύχτας να συνθέτουν ένα πρωτόγνωρο νανούρισμα.

Ένα απέραντο, πολυποίκιλο πράσινο πάνω στο υδάτινο σμίξιμο ποταμών και θάλασσας είναι αυτό που αντικρίζουμε το επόμενο πρωινό, καθώς το πλοίο γλιστρά στα βάθη της ζούγκλας. Οι βάρκες περιμένουν. Παπούτσια πεζοπορίας και ακολουθούμε τα ίχνη της βασιλικής τίγρης. Περίπου πεντακόσιες έχουν μείνει πια κι οι τυχεροί θα δουν αποτύπωμα στο έδαφος. Ιχνηλάτες ενός μυστηριακού κόσμου, νιώθουμε κομμάτι ενός βιότοπου με χιλιάδες πουλιά και πιθήκους που παραφυλούν στα πυκνά φυλλώματα, κροκόδειλους που κάνουν τσουλήθρα στις λασπώδεις όχθες. Πανέμορφα ελάφια,  επιτρέπουν να τα ταϊσεις.. Δελφίνια του ποταμού (από τα πλέον απειλούμενα είδη) κάνουν άλματα για τα μάτια σου μόνο. Από τo παρατηρητήριo Kotka, όταν ο ήλιος δύει, θα δεις άγρια ζώα να πλησιάζουν αθόρυβα στην όχθη για να πιούν νερό. Κι όταν το σκοτάδι πλησιάζει, επιστροφή στο πλοίο. Δείπνο και ακόμη μια αξέχαστη διανυκτέρευση στην καρδιά ενός πράσινου διαμαντιού. Κι ίσως στη σιωπή ακούσεις τον βρυχηθμό της βασίλισσας-τίγρης, που φτάνει ως και 3 χιλιόμετρα μακριά. Εμπειρία ζωής.

Άλλο ένα ξημέρωμα στην τροπική αγκαλιά του Sundarbans που όλο και ξεμακραίνει. Πρωινό στο πλοίο και αποβίβαση στην Bagerghat: μια περιοχή με 7.815 τεμένη, 238 ναούς, 17 εκκλησίες και 7 τάφους που προστατεύεται από την UNESCO. Κάποια κομμάτια της ήταν χαμένα επί αιώνες στη βλάστηση. Πιο φημισμένο, το Τέμενος με τους 60 θόλους… που δεν είναι 60 αλλά 81 συνολικά. Είναι  το μεγαλύτερο από την εποχή του σουλτανάτου της Βεγγάλης (1204-1576) και  ένα από τα πιο εντυπωσιακά μουσουλμανικά μνημεία σε όλη την ινδική χερσόνησο.

Πριν  την επιστροφή στην Χούλνα, στάση στο χωριό των ψαράδων και μια γεύση από την μαεστρία τους στην πετονιά και την απόχη. Ψάρεμα από μικρές πλωτές εξέδρες δίπλα στην όχθη κι ο ανταγωνισμός ανάβει..Η Χούλνα μας υποδέχεται ξανά για δείπνο και διανυκτέρευση.

Οι δρόμοι οδηγούν ξανά στη Ντάκα. Πρωινό και αναχώρηση για το αεροδρόμιο του Τζέσορ και επιστροφή στην πρωτεύουσα, Με ρότα βορειο-ανατολικά, κάνουμε διαδρομή περίπου δυόμισι ωρών και φτάνουμε στην Panam, «Πόλη Φάντασμα» ή «Πόλη των Νεκρών» τη λένε οι ντόπιοι.  Κάποτε πρωτεύουσα της Βεγγάλης, έγινε ακμάζον σταυροδρόμι. Την επέλεξαν ως έδρα πλούσιοι Ινδοί έμποροι υφασμάτων και αργότερα, η Εταιρία Ανατολικών Ινδιών. Μια ανεξήγητη πυρκαγιά την κατέστρεψε. Τα πολύτιμα εμπορεύματα λαμπάδιασαν και τελικά εγκαταλείφθηκε. Τώρα 52 ‘στοιχειωμένα’ κτίρια στέκουν ερημωμένα σε μόνο έναν δρόμο.

Μεσαιωνική αύρα στο Τέμενος Goaldi, περίπου ένα χιλιόμετρο από την Ρanam. Ένα από τα λίγα μνημεία της περιόδου του Σουλτανάτου της Σοναργκαόν, θυμίζει προστατευτικό κουβούκλιο για τους πιστούς, με το κυβικό σχήμα και τον μοναχικό θόλο του.

Το Μουσείο Παραδοσιακής Τέχνης σε κερδίζει πριν καν μπεις μέσα.  Δύο πολύ διαφορετικά κτίρια, εναρμονισμένα, μέσα σε υπέροχο τοπίο. Το ένα λευκό, γεμάτο διακοσμητικές ‘πιρουέτες’ αποικιακού ρυθμού… το άλλο με καθαρές γραμμές και κόκκινο. Φιλοξενούν  παραδοσιακά είδη καθημερινής χρήσης και σάρι φτιαγμένα από τόσο φινετσάτη μουσελίνα που θα χωρούσαν διπλωμένα σε ένα σπιρτόκουτο!

Συνεχίζουμε προς Sylhet, στάση για γεύμα και άφιξη στην Sri Mangal, πρωτεύουσα του τσαγιού και πλέον βροχερό τόπο στο Μπαγκλαντές. Ατέλειωτες εκτάσεις με τεϊόδεντρα κι ανάμεσά τους, σαν παράξενα λουλούδια, γυναίκες με κόκκινες φορεσιές και πέπλα. Εργατικά χέρια για την 12^η μεγαλύτερη παραγωγό τσαγιού στον κόσμο. Τσάι λοιπόν μετά το δείπνο και όνειρα γλυκά. 

Μετά το πρωινό, η πυξίδα δείχνει ξανά περιπέτεια στη ζούγκλα. Εθνικό Πάρκο Lawachara και .. συστάσεις με τους πιθήκους hoolock gibbon (γίββωνες χούλοκ) που κατοικοεδρεύουν στα φυλλώματα. Έχουν χέρια σχεδόν δύο φορές μακρύτερα από το  σώμα τους (για εύκολα  .. ακροβατικά), έντονα λευκά ‘φρύδια’ και είναι εξαιρετικά… φωνακλάδες. Ανακαλύψτε τους κρυμμένους καταρράκτες του πάρκου και αφεθείτε στη φύση.

Επίγειος παράδεισος και η λίμνη Madhabpur, κρυμμένη ανάμεσα σε εκτάσεις τσαγιού. Δαντελωτές όχθες σαν …φιόρδ, επιφάνεια γεμάτη νούφαρα, και μόνο σημείο στο Μπαγκλαντές που επισκέπτονται οι αυτοκρατορικοί ερωδιοί (είδος που απειλείται).

Επιστροφή στο ξενοδοχείο, γεύμα και το απόγευμα θα επισκεφθούμε μερικές από τις φυλές του Μπαγκλαντές. Μητριαρχικές και αυτάρκεις, παράγουν δικό τους φαγητό και υφαίνουν δικά τους ρούχα. Φιλόξενες, υποδέχονται με χαμόγελο τους επισκέπτες.

Η φυλή Khasi είναι ινδικής καταγωγής, με πλουμιστές παραδοσιακές στολές στις αποχρώσεις του ηλιοβασιλέματος και στρώματα από κοσμήματα.Ζουν σε σπίτια από μπαμπού όπως και η φυλή Tripura, που προτιμά πιο απλές ενδυμασίες, με ιδιαίτερα ριγέ σχέδια.

Στην κοινότητα Monipuri σχεδόν κάθε οικογένεια έχει τον δικό της αργαλειό. Αεικίνητες γυναίκες με όμορφα σάρι και σχέδια από χέννα στα χέρια, φτιάχνουν δικά τους υφάσματα, που έχουν ζήτηση ακόμη και στο εξωτερικό. Εξ’ ίσου διάσημος και ο «ουράνιος» χορός τους, θρησκευτική έκφραση αλλά και οπτική πανδαισία. Η ημέρα τελειώνει με δείπνο στο ξενοδοχείο.

Κι από τα τροπικά δάση, αναχώρηση νωρίς, για την θαλάσσια πύλη του Μπαγκλαντές, το λιμάνι Chittagong. Στη διαδρομή, μια στάση μνήμης στο πολεμικό νεκροταφείο του Β Παγκοσμίου Πολέμου Maynamati και άλλη μια, για γεύμα.

Αφού φτάσουμε στην Chittagong και το ξενοδοχείο, ελεύθερος χρόνος στην 2^η μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Ταϊστε τις μεγάλες χελώνες που …εκπληρώνουν ευχές, στο Baizid Bostami Majar (τόπος προσευχής για μουσουλμάνους και όχι μόνο). Επισκεφθείτε το -μουσείο πλέον- Circuit House, όπου δολοφονήθηκε ένας από τους προέδρους της χώρας.. ή τα πραγματικά απόκοσμα «νεκροταφεία πλοίων», όπου αποσυναρμολογούνται κομμάτι-κομμάτι, σιδερένια μεγαθήρια. Σε μια ακτογραμμή σχεδόν 25 χλμ, υπάρχουν πάνω από 20 τέτοιοι ‘σκουπιδότοποι’ επικού μεγέθους. Χιλιάδες εργάτες ξεγυμνώνουν τα γιγάντια μεταλλικά ερείπια, σαν στρατιές κάποιας φουτουριστικής, σκοτεινής αυτοκρατορίας. Δείπνο και διανυκτέρευση.

Μια περιοχή απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς ο προορισμός της σημερινής μέρας. Μετά το πρωινό, φεύγουμε οδικώς για Rangmati, την «πόλη των λιμνών», έναν τόπο με δαντελωτές, ειδυλλιακές όχθες, από τα πιο αγαπημένα θέρετρα της χώρας.

Στη δρόμο μας, ο επίσης.. δαντελωτός βουδιστικός ναός Rajban Bihara, μια φημισμένη λευκή  παγόδα, γεμάτη μοναχούς με πορτοκαλί χιτώνες και ‘κοινωνικά’ πιθηκάκια που  λατρεύουν τις λιχουδιές. Θα μπείτε ξυπόλητοι και θα βρείτε τον…7^ο ουρανό…

«Ανθρωπολογικό μεταίχμιο» με την ανατολική Ασία, το Rangamati. Στους λόφους του κατοικούν μερικές από τις πιο όμορφες φυλές του Μπανγκλαντές. Θα δούμε από κοντά την γεμάτη χρώματα κουλτούρα τους, τα έθιμα και τα τελετουργικά τους, τα όμορφα χειροποίητα υφάσματα και κοσμήματα που αποτελούν πηγή εισοδήματος για τις οικογένειες.

Αφού φτάσουμε στο ξενοδοχείο, ελεύθερος χρόνος, ίσως και για μια επίσκεψη στα πλωτά (και μη) εξωτικά παζάρια της. Δείπνο και διανυκτέρευση.

Πρωινό και πλώρη για τη σμαραγδένια τεχνητή λίμνη Kaptai, ιδανική για βαρκάδα.  Κατάφυτα νησάκια.. Παραδοσιακά ξύλινα πλωτά σπιτάκια. Μπουγάδες κρεμασμένες πάνω από το νερό. Μια σύγχρονη χρυσή παγόδα και μια κόκκινη κρεμαστή γέφυρα (σαν μικρογραφία της Golden Gate του Σαν Φρανσίσκο).  

Το απόγευμα μας βρίσκει στο ορεινό Bandarban, την ‘στέγη του Μπαγκλαντές’, με τις τρεις ψηλότερες κορυφές της χώρας. Δείπνο και διανυκτέρευση στο ξενοδοχείο.

Μπανταρμπάν: τόπος ‘ουράνιος’ για όσους αγαπούν την πεζοπορία. Επισκεφθείτε τον ολόχρυσο βουδιστικό ναό Golden Temple Dhatu με το δεύτερο μεγαλύτερο άγαλμα του Βούδα στη χώρα. Μια υπέροχη θέα στους γύρω λόφους, σου δίνει την αίσθηση ότι πετάς.. Αυτός είναι ιερός τόπος για το βουδιστικό τάγμα στο οποίο ανήκει η φυλή των Μάρμα, που κατοικεί στην περιοχή. Το όνομα «Μάρμα» προέρχεται από την «Μιανμάρ» καθώς από κει κατάγονται. Λατρεύουν τη μουσική, τα θεατρικά δρώμενα, τις γιορτές. Διοργανώνουν πασίγνωστο φεστιβάλ νερού, όπου τα ‘μπουγέλα’ δίνουν και παίρνουν. Εκτός από γλεντζέδες, είναι και .. θεριακλήδες: άντρες και γυναίκες καπνίζουν ντόπια πούρα.

Κι εδώ ο κύκλος αρχίζει να κλείνει. Το απόγευμα η επιστροφή ξεκινά. Από την φύση ξανά στην πόλη. Καλύπτουμε τα 92 χλμ που μας χωρίζουν από την Chittagong, ρουφώντας τις τελευταίες εικόνες από μια πανσπερμία πράσινου και γαλάζιου. Μεταφορά στο αεροδρόμιο και πετάμε ξανά για Ντάκα και την τελευταία μας διανυκτέρευση στην κατάφωτη ασιατική μεγαλούπολη. Δείπνο στο ξενοδοχείο.

Τελευταία αφύπνιση στο Μπαγκλαντές και μετά το πρωινό, χρόνος για ένα τελευταίο «αντίο» (check-out στις 12:00) στην χώρα του «Πράσινου Δέλτα» όπου τα πάντα είναι «πολύ»: πληθυσμός, νερό, βλάστηση, βροχές, πλούτος, φτώχεια, αποχρώσεις, ήχοι. Πολλές και οι αξέχαστες εμπειρίες από αυτό το ασυνήθιστο οδοιπορικό με άρωμα από κάρι, που θα ολοκληρωθεί με την μεταφορά στο αεροδρόμιο και την πτήση προς Αθήνα, μέσω ενδιάμεσου σταθμού.

Το παραπάνω πρόγραμμα είναι ενδεικτικό. 
Το τελικό ενημερωτικό αποστέλλεται
περίπου 3-5 ημέρες
πριν από την εκάστοτε αναχώρηση.