Πληροφορίες για: Ιορδανία

Κράτος και βασίλειο της ΝΔ. Ασίας που εκτείνεται από τις δυο πλευρές του ποταμού Ιορδάνη. Συνορεύει Β. με τη Συρία, Α. με το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, στα Ν. με τη Σαουδική Αραβία και Δ. με το Ισραήλ. Περιλαμβάνει επίσης και το δυτικό τμήμα των Ιεροσολύμων (παλιά πόλη) σύμφωνα με τους όρους ανακωχής με το Ισραήλ, το 1949. Το Ισραήλ κατέχει προσωρινά το τμήμα αυτό της πόλης, έπειτα από τον πόλεμο των "6 ημερών", του 1967.
Η έκτασή της είναι 97.724 τετρ. χλμ. και ο πληθυσμός της 4.291.000 κάτοικοι. Πρωτεύουσα του κράτους είναι το Αμμάν με 941.850 κατοίκους. Σπουδαιότερες πόλεις της είναι τα Ιεροσόλυμα, Βηθλεέμ, Πέτρα, Ιεριχώ, Μεσόπα και Μαντάμπα. Γύρω στον Ιορδάνη υπάρχουν επίσης οι πόλεις: Ίρμπιντ, Σαλτ, Ναμπλούς και Χεβρών.
Το έδαφός της είναι άγονο, εκτός από ένα μικρό μέρος στα σύνορα του Ισραήλ, δίπλα στον Ιορδάνη. Αποτελείται από ορεινές περιοχές χωρίς αξιόλογα βουνά και μικρές ερήμους και στέπες. Έχει πεδινές εκτάσεις μικρές σε οάσεις.
Το βασίλειο της Ιορδανίας ιδρύθηκε το 1950 από την ένωση του εμιράτου της Υπεριορδανίας με τη δυτική Ιορδανία. Από την αρχή της ίδρυσής του αντιμετώπισε δυσκολίες, που κατάληξαν σε συγκρούσεις με το Ισραήλ και σε διπλωματικές εντάσεις με μεγάλα κράτη. Μια παραπάνω δυσκολία ήταν και οι εσωτερικές διαταραχές από τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες.
Τελικά το πρόβλημα της χώρας, που υπάγεται στο ευρύτερο μεσανατολικό πρόβλημα, δεν έχει ακόμη λυθεί. Η Ιορδανία είναι γενικά φτωχή χώρα, κυρίως γεωργική, με ανεκμετάλλευτο ορυκτό πλούτο.

Βασιλιάς που ασκεί σήμερα τα συνταγματικά του καθήκοντα στη χώρα είναι η Α.Μ. ο Βασιλιάς Αμπντουλά B' (καθ.) ή Αμπντάλα Β' (δημ.) {= φίλος του Θεού). Διαδέχθηκε τον πατέρα του Βασιλέα Χουσεΐν που πέθανε τον Φεβρουάριο του 1999 από ανεξέλεγκτη μετάσταση καρκίνου. Σύζυγός του είναι η Βασίλισσα Rania Al-Abdullah με την οποία έχουν τέσσερα παιδιά που κατά αύξουσα χρονολογία γεννήσεως είναι ο Πρίγκιπας Hussein, η Πριγκίπισσα Iman, η Πριγκίπισσα Salma και ο Πρίγκιπας Hashem.

Διακυβέρνηση
Ο Ιορδανός Βασιλεύς είναι ο ανώτερος υπάλληλος και αρχηγός του κράτους, μοιράζεται την εκτελεστική εξουσία με τον Πρωθυπουργό και με τα μέλη του κοινοβουλίου αρμόδια σε επί μέρους Υπουργεία και Τμήματα. Στα καθήκοντα του Βασιλέως ανάγονται η κήρυξη πολέμου, η ολοκλήρωση ειρήνης καθώς επίσης να συγκαλέσει να διακόψει ή να αναστείλει τις εργασίες του κατώτερου Σώματος - Οίκου του Κοινοβουλίου, του νομοθετικού. Το Ιορδανικό Κοινοβούλιο αποκαλούμενο Εθνική Συνέλευση αποτελείται από δύο Βασικά Σώματα - Οίκους. Το κατώτερο το Συμβούλιο των Αντιπροσώπων με νόμο του 1986 απαιτήθηκε η διεύρυνσή του από 60 μέλη σε 142 μέλη (71 Αντιπρόσωποι των εκλογικών περιφερειών, 60 εκπροσωπούντες τη Δυτική όχθη και 11 τους πρόσφυγες Παλαιστινίους που ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων στην Ιορδανία. Όμως από το 1988 που η Ιορδανία παραιτήθηκε της αξίωσης να αντιπροσωπεύει τους Παλαιστινίους οι εκλογικοί νόμοι αναθεωρήθηκαν πάλι και 80 νομοθετικά έδρανα αμφισβητήθηκαν στις εκλογές του 1989, 1993 και το 1997. Το ανώτερο Σώμα - Οίκο αποτελεί η Σύγκλητος με 40 μέλη που διορίζονται από τον Βασιλέα με την προϋπόθεση όμως να έχουν εγκριθεί αυτοί προηγουμένως από το Συμβούλιο των Αντιπροσώπων.

Διοικητική διαίρεση
Η Ιορδανία διαιρείται σε οκτώ, σήμερα πέντε Διοικητικές Περιφέρειες (οι άλλες τρεις ήταν στη Δυτική Όχθη) και των οποίων οι Διοικητές διορίζονται από τον Βασιλέα. Οι πέντε αυτές περιφέρειες είναι της: Αsimah, Balqa, Irbid, Karak, Ma'an. (κατά μεγ. πληθυσμού). Οι νομαδικοί πληθυσμοί αντιμετωπίζονται χωριστά.

Εκλογές
Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.

Πολιτικά κόμματα
Αν και υπήρχε μια απαγόρευση που ίσχυε για τα πολιτικά κόμματα από τις εκλογές του Ιουλίου του 1963 αυτή ουδέποτε ανασύρθηκε ως το 1991, οι κομμουνιστές, η Μουσουλμανική Αδελφότητα και άλλες πολιτικές ομάδες έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις εκλογές. Στην Ιορδανία οι γυναίκες ψήφισαν για πρώτη φορά το 1984.

Εκλογές 2013
Οι τελευταίες εκλογές διεξήχθησαν πρόωρα στις 23 Ιανουαρίου 2013. Η συμμετοχή φέρεται να άγγιξε το 56,6%.
Προτού διεξαχθούν οι εκλογές εγκρίθηκε ένας νέος εκλογικός νόμος, διά του οποίου επιτράπηκε στος ψηφοφόρους να ρίξουν σε δύο κάλπες: μία για έναν υποψήφιο στην εκλογική τους περιφέρεια και μία για λίστες κομμάτων που εκλέγονται με απλή αναλογική σε πανεθνικό επίπεδο. Επιπρόσθετα, αυξήθηκε και ο αριθμός των εδρών που μοιράζονται από πριν. Έτσι, 15 έδρες πηγαίνουν στις γυναίκες, ενώ οι υπόλοιπες 98 έδρες εκλέγονται σε περιφέρειες. Επίσης, συστάθηκε μια νέα, ανεξάρτητη εκλογική επιτροπή. Το καλοκαίρι του 2012 το Ισλαμικό Μέτωπο Δράσης (που πρόσκειται στην Αδελφότητα των Μουσουλμάνων) ανακοίνωσε ότι δεν θα ελάμβανε μέρος στις εκλογές σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το σύτσημα που ευνοούσε συγκεκριμένες φυλές. Εκ των συνολικά 1.400 υποψηφίων, οι 22 περιγράφονται ως ισλαμιστές. Η ισλαμιστική αντιπολίτευση παραπονέθηκε για απάτη και ισχυρίστηκε ότι η συμμετοχή παρουσιάστηκε εσκεμμένα πολύ υψηλή κατά τις δύο τελευταίες ώρες της ψηφοφορίας. Το ινστιτούτο NDI ανέφερε προβλήματα αλλά και θετικά στοιχεία κατά τη διεξαγωγή των εκλογών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών, οι φιλοκυβερνητικοί υποψήφιοι ενίσχυσαν τη δύναμή τους στο Κοινοβούλιο. Από τις συνολικά 150 έδρες, τις περισσότερες κατέλαβαν ανεξάρτητοι.

Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα στη μορφολογία εδάφους είναι το ξηρό οροπέδιο που υψώνεται απότομα πάνω από την ανατολική όχθη του Ιορδάνη και της Νεκράς Θάλασσας 600 - 900 μέτρα (2-3 χιλ. πόδια), υπέρ της επιφ. θαλ., που καταλήγει ομαλά προς τη Συριακή έρημο στα βόρεια της χώρας. Η κοιλάδα της Ιορδανίας βρίσκεται μέσα στη μεγάλη φαραγγική κοιλάδα δυτικά του οροπεδίου 200μ κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, θάλασσα Γαλιλαίας (λίμνη Τιβεριάδος). Στη Νεκρά θάλασσα βρίσκεται το παγκόσμιο χαμηλότερο επίγειο σημείο 400μ περ. 1340 ft κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Εύλογο λοιπόν σε ένα τέτοιο οικοσύστημα ο Ιορδάνης ποταμός που αποτελεί τα σύνορα Ιορδανίας Ισραήλ να αποτελεί την οριακή ζώνη ζωής στη περιοχή. Κύρια κοιτάσματα στο υπέδαφος της Ιορδανίας είναι του ανθρακικού καλίου (ποτάσας) και φωσφορικού άλατος (φωσφάτων). Το κλίμα της Ιορδανίας παρουσιάζει μεγάλες διαφορές ανά εποχή με ένα μέσο όρο 10 βαθμούς περισσότερους από εκείνο της Ελλάδος. Τον Ιανουάριο, ο ψυχρότερος μήνας, η θερμοκρασία κατεβαίνει μέχρι τους +7 °C (45 °F) ενώ τον Αύγουστο, ο θερμότερος, ανεβαίνει στους 49 °C (120 °F). Ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ιορδανίας είναι έρημος και στέπα, η δε ζωή σ΄αυτή είναι ελάχιστη. Λιβάδια και δασώδεις περιοχές υπάρχουν κυρίως στη περιοχή Τζάμπαλ Ατζλούν μεταξύ Αμμάν και Συριακών συνόρων. Σε αυτή τη περιοχή ευδοκιμεί η Ιτιά, η Ροδοδάφνη, θάμνοι, χαμηλότερα παρά τον Ιορδάνη η Ελιά, ο Πρίνος, ο Φοίνικας και το Πεύκο αλέπο. Η άγρια φύση περιλαμβάνει ύαινες, γκαζέλες, αγριοκάτσικα καθώς και αλεπούδες, πέρδικες, διάφορα ερπετά, μόνγκους, αρουραίους κλπ. Τα κυριότερα είδη πουλιών αντιπροσωπεύονται κανονικά.Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα στη μορφολογία εδάφους είναι το ξηρό οροπέδιο που υψώνεται απότομα πάνω από την ανατολική όχθη του Ιορδάνη και της Νεκράς Θάλασσας 600 - 900 μέτρα (2-3 χιλ. πόδια), υπέρ της επιφ. θαλ., που καταλήγει ομαλά προς τη Συριακή έρημο στα βόρεια της χώρας. Η κοιλάδα της Ιορδανίας βρίσκεται μέσα στη μεγάλη φαραγγική κοιλάδα δυτικά του οροπεδίου 200μ κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, θάλασσα Γαλιλαίας (λίμνη Τιβεριάδος). Στη Νεκρά θάλασσα βρίσκεται το παγκόσμιο χαμηλότερο επίγειο σημείο 400μ περ. 1340 ft κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Εύλογο λοιπόν σε ένα τέτοιο οικοσύστημα ο Ιορδάνης ποταμός που αποτελεί τα σύνορα Ιορδανίας Ισραήλ να αποτελεί την οριακή ζώνη ζωής στη περιοχή. Κύρια κοιτάσματα στο υπέδαφος της Ιορδανίας είναι του ανθρακικού καλίου (ποτάσας) και φωσφορικού άλατος (φωσφάτων).

Το κλίμα της Ιορδανίας παρουσιάζει μεγάλες διαφορές ανά εποχή με ένα μέσο όρο 10 βαθμούς περισσότερους από εκείνο της Ελλάδος. Τον Ιανουάριο, ο ψυχρότερος μήνας, η θερμοκρασία κατεβαίνει μέχρι τους +7 °C (45 °F) ενώ τον Αύγουστο, ο θερμότερος, ανεβαίνει στους 49 °C (120 °F).

Η έκταση της χώρας σήμερα είναι 89.206 τετρ. χλμ (34.443 τ.μλ). Ο πληθυσμός της χώρας είναι εξ ολοκλήρου Άραβες με μοναδικές σοβαρές μειονότητες τους Κιρκάσιους και τους Αρμένιους που φθάνουν όμως μόλις το 1% του πληθυσμού. Η Ιορδανία είναι 75% αστική ενώ οι νομάδες και οι ημινομάδες αποτελούν το 4% του πληθυσμού. Ο συνολικός πληθυσμός (απογρ. 2001) είναι 5.153.378 με μέση πυκν.πληθ. 58 κατ./ τ.χλμ. Μεγαλύτερες πόλεις: το Αμμάν (Πρωτεύουσα) (Amman), που παρουσίασε διπλασιασμό πληθυσμού ανά 10ετία από 300.000 περίπου το 1966 σε 600.000 το 1976, λόγω της εισόδου προσφύγων από τον πόλεμο των έξι ημερών το 1967 και πάλι διπλασιασμό μετά τον πόλεμο του 1973 και εκείνου του Κουβέϊτ έφθασε σχεδόν το 1995 το 1,15 εκατομ. Άλλες πόλεις: η Ζάρκα (Zarqa) 400.000 κατ. και η Ιρμπίντ (Irbid) 250.000 κατ. ενώ η Άκαμπα (Aqaba) το μοναδικό λιμάνι της χώρας 43.000 κατ. (στο μυχό της Ερυθράς Θάλασσας) Το 1984 σημειώθηκαν 102.520 γεννήσεις, 8.300 θάνατοι, 18.200 γάμοι και εκδόθηκαν 2.650 διαζύγια. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,87 χρόνια (76,34 χρόνια οι άνδρες και 81,56 οι γυναίκες).

Η Ιορδανία διαθέτει σύγχρονο οδικό δίκτυο μήκους 6.650 χλμ., σχεδόν όλο ασφαλτοστρωμένο. Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά. Όλες οι μεγάλες πόλεις συνδέονται με τους εθνικούς ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ενώ οι μικρές κωμοπόλεις με χωματόδρομους. Το 1997 υπήρξαν φορείς (κατ' εκτίμηση) 52 επιβατών για κάθε 1.000 κατοίκους. Οι μόνες σιδηροδρομικές γραμμές είναι αυτές από τα συριακά σύνορα και μέσω του Αμμάν σε Ma`an, όπου οι κλάδοι οδηγούν στο νοτιοανατολικό σύνορο προς τη Σαουδική Αραβία και το νοτιοδυτικό σημείο στο λιμένα Al` Aqabah, συνολικά 300 χλμ (185 μίλια). Ο αερολιμένας στο Αμμάν εξυπηρετείται με την Alia-Royal και την Jordanian Airlines καθώς και με άλλες διεθνείς αερογραμμές. Το 1999 η Ιορδανία είχε σε χρήση 90 τηλεφωνικά κέντρα (mainlines), και σε αναλογία 275 ραδιοφωνικούς δέκτες, και 84 τηλεοπτικές συσκευές για κάθε 1.000 κατοίκους. Οι δημοσιεύσεις (τύπος) περιλαμβάνουν 4 καθημερινές εφημερίδες, καθώς επίσης και 40 εβδομαδιαίες και μηνιαίες εφημερίδες.