Πληροφορίες για: Μπελίζ

Μέχρι τον 20ό αιώνα
Στην περιοχή του σημερινού Μπελίζ άκμασε κατά τα προ-κολομβιανά χρόνια (από το 300 π.Χ έως το 900 μ.Χ. ) ο πολιτισμός των Μάγια, ο οποίος μετά τον 6ο αι. μ. Χ. έφτασε στη μεγαλύτερή του ακμή. Ύστερα από την ανακάλυψη της Αμερικής, η χώρα πέρασε στην κυριαρχία των Ισπανών το 16ο αι., αλλά γύρω στα μέσα του 17ου αι. Βρετανοί πειρατές και τυχοδιώκτες ίδρυσαν μια αποικία κοντά στις εκβολές του ποταμού Μπελίσε και άρχισαν την εκμετάλλευση του δασικού πλούτου της περιοχής. Το 1798 αποκρούστηκε και η τελευταία προσπάθεια των Ισπανών να κυριεύσουν την αποικία και στις αρχές του 18ου αι., ύστερα από την οριστική απώλεια του Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής από τους Ισπανούς, η περιοχή περιήλθε στον πλήρη διοικητικό έλεγχο της Μ. Βρετανίας. Τα επόμενα χρόνια η βρετανική διείσδυση στο εσωτερικό της χώρας συνεχίστηκε και ο 19ος αιώνας σφραγίστηκε από τις συγκρούσεις των Ινδιάνων εναντίων των αποικιοκρατών. Χιλιάδες δούλοι, μέσα σε δύσκολες συνθήκες, χρησιμοποιήθηκαν στην επιχείρηση της υλοτομίας και η χειραφέτησή τους πραγματοποιήθηκε σταδιακά έως το 1838. Το 1862 το Μπελίζ, που τότε ονομαζόταν Βρετανική Ονδούρα, αναγορεύτηκε σε αποικία του στέμματος και δύο χρόνια αργότερα (το 1864) απέκτησε καθεστώς αυτοκυβέρνησης και ανακηρύχτηκε από τη Μ. Βρετανία ανεξάρτητη αποικία.

Ο 20ός αιώνας
Στις 21 Σεπτεμβρίου 1981 οι Βρετανοί παραχώρησαν στο Μπελίζ πλήρη ανεξαρτησία, όμως η Γουατεμάλα, με αφορμή την αθέτηση μιας διάταξης στη συνθήκη του 1859 που υπογράφτηκε ανάμεσα σ` αυτήν και τη Μ. Βρετανία, πρόβαλε αξιώσεις στην περιοχή και αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη νέα χώρα. Το Μπελίζ έγινε μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας και τον Μάρτιο του 1982 αποτέλεσε πλήρες μέλος της Ομάδας χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, δεν έγινε όμως δεκτή στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών. Ενώ οι εδαφικές διεκδικήσεις από τη μεριά της Γουατεμάλα συνεχίζονταν, στις 15 Δεκεμβρίου 1984 διεξήχθησαν οι πρώτες γενικές εκλογές από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας, στις οποίες την πρώτη θέση πήρε το Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα (UDP), τερματίζοντας έτσι τη μακρόχρονη εξουσία του Ενωμένου Κόμματος του Λαού (PUP), και πρωθυπουργός ανέλαβε ο Μανουέλ Εσκίβελ, στη θέση του Τζορτζ Καντλ Πράις, πρωθυπουργού από το 1961. Στις γενικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 4 Σεπτεμβρίου 1989 το Ενωμένο Κόμμα του Λαού αναδείχτηκε πρώτη δύναμη και ο Τζορτζ Πράις επέστρεψε και πάλι στην εξουσία, ως πρωθυπουργός. Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, οι σχέσεις της χώρας με τη Γουατεμάλα εξομαλύνθηκαν, όταν η τελευταία αναγνώρισε στις 10 Σεπτεμβρίου 1991 το Μπελίζ ως κυρίαρχο κράτος. Την ίδια χρονιά η χώρα έγινε δεκτή στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών.

Με αφορμή τη βελτίωση των σχέσεων της χώρας με τη Γουατεμάλα, τον Μάιο του 1993 η Μ. Βρετανία ανακοίνωσε την απόσυρση των στρατιωτικών της δυνάμεων από το έδαφος του Μπελίζ, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση της επέμβασης σε περίπτωση στρατιωτικής απειλής από τη Γουατεμάλα. Μέσα σ` αυτό το κλίμα το κυβερνών Ενωμένο Λαϊκό Κόμμα προκήρυξε στις 30 Ιουνίου 1993 εκλογές, στις οποίες νικητής αναδείχτηκε το Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα και τη θέση του πρωθυπουργού κατέλαβε ο Μανουέλ Εσκίβελ, ο οποίος ζήτησε την παραίτηση του γενικού κυβερνήτη Γκόρντον και ανακοίνωσε την ακύρωση όλων των διμερών συμφωνιών με τη Γουατεμάλα, μέχρι την υπογραφή οριστικής συμφωνίας. Οι σχέσεις της χώρας με τη γειτονική Γουατεμάλα παραμένουν αβέβαιες, τα τελευταία όμως χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος. Από τις 28 Αυγούστου 1998 πρωθυπουργός της χώρας είναι ο Ουίλμπερτ Μούσα.

Η χώρα έχει γενικά ομαλό ανάγλυφο, το οποίο αποτελείται από ένα ελώδες βαθύπεδο στα βόρεια και από χαμηλά βουνά στο νότιο τμήμα. Οι μόνες αξιόλογες εδαφικές εξάρσεις εντοπίζονται στα νοτιοκεντρικά, όπου κυριαρχούν τα όρη Μάγια. Η οροσειρά τους, Κόκσκοουμ, φτάνει τα 1.122 μ. (κορυφή Βικτόρια) και αποτελεί το ψηλότερο σημείο της χώρας.

Το Μπελίζ βρίσκεται στον Τροπικό του Καρκίνου και έχει κλίμα υποτροπικό. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 23° C και 26° C και η μέση ετήσια βροχόπτωση φτάνει τα 1.800 χιλιοστά. Οι θερμοκρασίες είναι 2-3 βαθμούς μικρότερες στις παράκτιες περιοχές, καθώς το κλίμα εκεί μετριάζεται από τις θαλασσινές αύρες, ενώ οι βροχοπτώσεις αυξάνονται σταδιακά από τα βόρεια προς τα νότια. Η βροχερή περίοδος εκτείνεται από τον Μάιο μέχρι τον Φεβρουάριο. Το διάστημα από τον Ιούλιο έως τον Νοέμβριο τυφώνες σαρώνουν τη χώρα προξενώντας πολλές καταστροφές.

Ο πληθυσμός του Μπελίζ εμφανίζει δημογραφικά χαρακτηριστικά των αναπτυσσόμενων χωρών. Το 2002 τα ποσοστά γεννητικότητας και θνησιμότητας ήταν 3,1% και 0,46% αντίστοιχα και το ποσοστό της ετήσιας φυσικής αύξησης έφτανε το 2,65%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ο πληθυσμός της χώρας από 262.999 κατοίκους που είναι το 2002 αναμένεται να φτάσει τους 299.000 κατ. το 2010 και να ξεπεράσει τους 356.000 κατ. το 2020. Παρά τη μεγάλη αύξηση του πληθυσμού που αναμένεται να σημειωθεί τα επόμενα χρόνια, η χώρα δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει πρόβλημα υπερπληθυσμού, πρώτο γιατί είναι ήδη μια αραιοκατοικημένη χώρα και δεύτερον λόγω του αυξημένου ποσοστού εξωτερικής μετανάστευσης. Το 1995 υπολογίστηκε ότι 4 στους 1.000 κατοίκους της χώρας ζούσαν και εργάζονταν στο εξωτερικό. Οι άσχημες συνθήκες υγιεινής και το σχετικά χαμηλό βιοτικό επίπεδο αντανακλώνται στο αυξημένο ποσοστό της βρεφικής θνησιμότητας (2,43% το 2002) και στο σχετικά χαμηλό μέσο όρο ζωής, ο οποίος το 2002 έφτανε τα 71,46 χρόνια (73,87 χρόνια ζουν οι γυναίκες και 69,17 οι άνδρες). Όσον αφορά την κατανομή του πληθυσμού το 52,5% ζει στις αγροτικές περιοχές και το 47,5% στις πόλεις. Περίπου το 1/3 του αστικού πληθυσμού κατοικεί στην πόλη Μπελίζ.

Οι συγκοινωνίες και επικοινωνίες της χώρας είναι επαρκώς αναπτυγμένες. Το 1998 το συνολικό μήκος του οδικού δικτύου έφτανε τα 2.880 χλμ. Οι πόλεις της χώρας συνδέονται με ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ενώ η επικοινωνία με τις πιο απομακρυσμένες περιοχές είναι δύσκολη, λόγω του ότι οι επαρχιακοί δρόμοι βρίσκονται γενικά σε κακή κατάσταση. Παρόλο που πολλοί κάτοικοι χρησιμοποιούν τα πόδια ή τα ποδήλατα για τις μετακινήσεις τους, ο αριθμός των αυτοκινήτων αυξάνεται σταθερά. Αρκετές μικρές τοπικές αεροπορικές εταιρείες εκτελούν δρομολόγια στο εσωτερικό της χώρας και εξυπηρετούν τον τουρισμό. Κυριότερο αεροδρόμιο είναι αυτό της πόλης Μπελίζ, στις ανατολικές ακτές της χώρας, η οποία αποτελεί παράλληλα και το σημαντικότερο λιμάνι.
Το επικοινωνιακό δίκτυο δεν είναι προηγμένο και πολλοί απομακρυσμένοι οικισμοί διαθέτουν μόνο ένα τηλέφωνο. Το 1998 εξέπεμπαν 13 ραδιοφωνικοί σταθμοί (12 στα FM και 1 στα μεσαία) και δύο τηλεοπτικά κανάλια. Ο Τύπος της χώρας έχει απόλυτη ελευθερία, η ημερήσια όμως κυκλοφορία του είναι ασήμαντη. Το 1997 υπήρχαν στη χώρα 133.000 ραδιόφωνα, 41.000 τηλεοράσεις και 31.000 τηλέφωνα