fb

Πληροφορίες για: Γαλλία

Περιγραφή

Η Γαλλία (γαλλ. France, πλήρες όνομα République Française) είναι χώρα της Δυτικής Ευρώπης αλλά περιλαμβάνει και εδάφη που βρίσκονται σε άλλες ηπείρους. Συνορεύει βόρεια με το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, Βορειοανατολικά με τη Γερμανία, ανατολικά με την Ελβετία και την Ιταλία, Νότια με την Ισπανία και με την Ανδόρρα. Βορειοδυτικά βρέχεται από τη Βόρεια θάλασσα, δυτικά από τη Μάγχη και τον Ατλαντικό και Νότια από τη Μεσόγειο θάλασσα. Έχει έκταση 547.026 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 64.057.792 κατοίκων, εκ των οποίων οι 62.150.775 βρίσκονταν στη μητροπολιτική Γαλλία (εκτιμήσεις για το 2009). Πρωτεύουσα είναι το Παρίσι ενώ οι μεγαλύτερες πόλεις της είναι ηΜασσαλία, η Λυών, η Τουλούζ, η Νίκαια, το Μπορντό, το Στρασβούργο, η Λιλ, η Ναντ και η Ρουέν. Επίσημη ονομασία της χώρας είναι Γαλλική Δημοκρατία. Επίσημη γλώσσα είναι ταΓαλλικά και η θρησκεία που επικρατεί είναι το Χριστιανικό ρωμαιοκαθολικό δόγμα, ανεπίσημα όμως, διότι στη Γαλλία δεν υπάρχει επίσημη θρησκεία. Άλλες θρησκείες που εκπροσωπούνται είναι η προτεσταντική, η ιουδαϊκή και η μουσουλμανική. Νομισματική μονάδα είναι το Ευρώ. Το France δημιουργήθηκε από τη λέξη francon ήταν ένα δόρυ των Φράγκων το οποίο χρησιμοποιούσαν και του έδωσαν το όνομά τους. Η λέξη Frank αργότερα συνδέθηκε με την ελευθερία , άλλωστε οι Φράγκοι ήταν πραγματικά ελεύθερη φυλή αφού υπέταξε και τους Γαλάτες. Καί το Γαλλία βγήκε από τους Γαλάτες , το όνομα της Κέλτικης Φυλής.

Το μεγαλύτερο μέρος της Γαλατίας, που περιλάμβανε ολόκληρη τη σημερινή Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, είχε καταληφθεί το 51 π.Χ.από τον Ιούλιο Καίσαρα, ο οποίος με τη νίκη του αυτή εξασφάλισε τον έλεγχο της χώρας από τους Ρωμαίους. Κατά τη διάρκεια της Ρωμαιοκρατίας ιδρύθηκαν διάφορες πόλεις και κατασκευάστηκαν δρόμοι, γέφυρες και υδραγωγεία. Σήμερα χρησιμοποιούνται ακόμη ορισμένες ρωμαϊκές γέφυρες, ενώ πολλοί σύγχρονοι αυτοκινητόδρομοι έχουν κατασκευαστεί πάνω σε παλαιούς ρωμαϊκούς. Μετά την κατάκτηση διαδόθηκε στη Γαλατία ο ρωμαϊκός πολιτισμός και, με το πέρασμα του χρόνου, μεταβλήθηκε σε λατινική χώρα από πολιτιστική και γλωσσική άποψη. Τον 3ο αιώνα μ.Χ. η Γαλατία δέχτηκε, για πρώτη φορά, τις εισβολές διάφορων γερμανικών φυλών, οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν κατά τους δυο επόμενους αιώνες. Οι εισβολείς ήταν κυρίως Φράγκοι, Βουργουνδοί και Βησιγότθοι και πέτυχαν, πολλές φορές, να επιβάλουν την κυριαρχία τους σε ορισμένες περιοχές της Γαλατίας εξαιτίας της εξασθενημένης αντίστασης των Ρωμαίων. Έτσι, κατά τα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ., οι Φράγκοι έθεσαν κάτω από τον έλεγχό τους το μεγαλύτερο μέρος της Γαλατίας, ενώ το 500 εκχριστιανίστηκε ένα φραγκικό βασίλειο με επικεφαλής τονΚλοβί. Οι διάδοχοι του Κλοβί δέχθηκαν επιθέσεις από νέους εισβολείς και για να τους αντιμετωπίσουν έκαναν πολλές πολεμικές επιχειρήσεις. Το 732 μουσουλμανικός στρατός ξεκίνησε από την Ισπανία και διαμέσου των Πυρηναίων άρχισε να προσβάλει τη Γαλατία, χωρίς όμως επιτυχία, γιατί καταδιώχθηκε από τους Φράγκους. Το 800 τα σύνορα της χώρας είχαν επεκταθεί πολύ και περιλάμβαναν τμήματα από την σημερινή Αυστρία, την Γερμανία, την Ιταλία και την Γιουγκοσλαβία. Τότε στέφθηκε αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ο Καρλομάγνος, που πέτυχε να επεκτείνει τη χώρα ακόμα περισσότερο. Με τον θάνατο του Καρλομάγνου επήλθε εξασθένηση της κεντρικής εξουσίας, ενώ το βασίλειο διαμοιράστηκε ανάμεσα στους απογόνους του. Το δυτικό της τμήμα της χώρας αποτέλεσε τη Φραγκία, η οποία υπήρξε ο πυρήνας της σημερινής Γαλλίας. Κατά τα τέλη του 9ου αιώνα μ.Χ. εκλέχτηκε βασιλιάς της Φραγκίας ο Ούγο Καπέτο, που ίδρυσε τη δυναστεία των Καπετιδών. Η δυναστεία αυτή υποστηρίχθηκε από την εμπορική και την αστική τάξη των πόλεων, με αποτέλεσμα την ισχυροποίηση της μοναρχίας. Από το 13ο αιώνα μ.Χ. ο βασιλιάς της Γαλλίας εξελίχθηκε στον ισχυρότερο μονάρχη της Ευρώπης. Η γεωργία της χώρας σημείωσε μεγάλη ανάπτυξη, άκμασε το εξωτερικό εμπόριο και στις συντεχνίες των πόλεων, παράγονταν εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα. Μεγάλη άνθιση παρουσίασαν τα γαλλικά πανεπιστήμια, που αποτέλεσαν τα σπουδαιότερα πνευματικά κέντρα της Ευρώπης. Κατά τα τέλη των μεσαιωνικών χρόνων άρχισε μία σοβαρή φιλονικία ανάμεσα στο βασιλιά της Γαλλίας Δ΄ και την Εκκλησία. Όταν, το 1305, εκλέχτηκε πάπας ο (Γάλλος) Κλήμης Ε΄, μεταφέρθηκε η έδρα της παπικής Εκκλησίας στην πόλη Αβινιόν της Νότιας Γαλλίας. Κατά τα 70 επόμενα χρόνια οι πάπες αποτέλεσαν τυφλά όργανα των Γάλλων βασιλέων. Η έδρα της παπικής Εκκλησίας μεταφέρθηκε και πάλι στην Ρώμη το 1378. Από το 1066, οπότε εκλέχτηκε βασιλιάς της Αγγλίας ο δούκας της Νορμανδίας Γουλιέλμος, ένα μεγάλο μέρος της Γαλλίας άρχισε να κυριαρχείται και να ελέγχεται από Άγγλους βασιλείς. Η Νορμανδία αποτελούσε ένα μεγάλο Δουκάτο της Βόρειας Γαλλίας. Μετά την πάροδο 300 περίπου χρόνων από την κατάληψη του αγγλικού θρόνου από τον Γουλιέλμο τον Κατακτητή, ο βασιλιάς Ριχάρδος ο Γ΄ πρόβαλε απαιτήσεις πάνω στον γαλλικό θρόνο. Το 1337 έκανε εισβολή στη Γαλλία και άρχισαν εχθροπραξίες που κράτησαν περισσότερο από ένα αιώνα. Ο πόλεμος αυτός έμεινε γνωστός στην ιστορία ως «Εκατονταετής πόλεμος» και κατά τη διάρκεια του οι Άγγλοι κέρδισαν πολλές μάχες. Δεν πέτυχαν, όμως, τον αντικειμενικό τους σκοπό, την κατάληψη του Γαλλικού θρόνου. Κατά την περίοδο 1420-30 μία νεαρή χωριατοπούλα, η Ζαν ντ' Αρκ, εμφανίστηκε στη γαλλική αυλή, λέγοντας πως πήρε από το Θεό τη διαταγή να μπει επικεφαλής του γαλλικού στρατού και να στεφτεί ο Κάρολος, ο νόμιμος κληρονόμος του θρόνου, Βασιλέας της Γαλλίας στη Ρεμς. Η Ζαν ντ' Αρκ ανέλαβε πράγματι την ηγεσία του στρατού, με αποτέλεσμα να εμψυχωθούν οι Γάλλοι και να εκδιώξουν τους Άγγλους εισβολείς. Η ίδια, όμως, προδόθηκε και βρήκε τραγικό θάνατο. Ο Κάρολος στέφθηκε βασιλέας ως Κάρολος Ζ΄. Οι Γάλλοι ως το 1450 πέτυχαν την ανακατάληψη του μεγαλύτερους μέρους της χώρας και το τέλος του πολέμου βρήκε ισχυροποιημένο τον γαλλικό θρόνο και την χώρα ενωμένη. Τον 16ο αιώνα διαδόθηκε πολύ στη Γαλλία η θρησκευτική μεταρρύθμιση και έγιναν οπαδοί της πολλοί ευγενείς και μέλη της βασιλικής οικογένειας. Εναντίον των Ουγενότων (Γάλλων διαμαρτυρομένων) στράφηκε ο βασιλέας και η Εκκλησία και ακολούθησαν πολλές αιματηρές συμπλοκές. Ολόκληρη η χώρα χωρίστηκε σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα και ο σκληρός εμφύλιος πόλεμος συντάραξε τη Γαλλία. Το 1572 δόθηκε βασιλική διαταγή, σύμφωνα με την οποία θανατώθηκαν χιλιάδες Ουγενότοι στο Παρίσι και σε διάφορες άλλες γαλλικές πόλεις (νύκτα του Αγίου Βαρθολομαίου). Το 1598 εκδόθηκε από τον βασιλέα Ερρίκο Δ΄ το Έδικτο της Νάντης, σύμφωνα με το οποίο οι Ουγενότοι απέκτησαν κάποιες ελευθερίες και έτσι αποκαταστάθηκε η ειρήνη και η τάξη. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ερρίκου η Γαλλία γνώρισε σημαντική ανάπτυξη και ευημερία. Η γεωργία σημείωσε σπουδαία εξέλιξη, ζωηρή κίνηση άρχισε να παρατηρείται στο εμπόριο και γενικότερα η οικονομία βελτιωνόταν ολοένα και περισσότερο. Τα γαλλικά πλοία αναζήτησαν νέες πηγές πλούτου στα πέρατα του κόσμου και η Γαλλία άρχισε να αποκτά αποικίες στο Νέο Κόσμο. Δώδεκα χρόνια μετά από την έκδοση του Εδίκτου της Νάντης δολοφονήθηκε ο Ερρίκος Δ' και τον διαδέχτηκε ο ανήλικος γιος του, Λουδοβίκος ΙΓ', τον οποίο επιτρόπευε η μητέρα του Μαρία των Μεδίκων. Κατά τη διάρκεια της αντιβασιλείας της εξασθένησε η βασιλική εξουσία, εξαιτίας της νέας διαμάχης, που ξέσπασε ανάμεσα στους Ουγενότους και τους Καθολικούς. Το 1614 και ενώ είχε την αντιβασιλεία η Μαρία των Μεδίκων, ανέβηκε στην εξουσία ο καρδινάλιος Ρισελιέ. Στη συνέχεια έγινε πρωθυπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ΄ και πήρε στα χέρια του τον απόλυτο έλεγχο της κρατικής μηχανής. Κατέβαλε συνεχείς προσπάθειες για 20 ολόκληρα χρόνια, με σκοπό την αποκατάσταση της εξασθενημένης βασιλικής εξουσίας. Μια άλλη επιδίωξη του ήταν να μεταβάλει τη Γαλλία στο ισχυρότερο ευρωπαϊκό κράτος. Ο Ρισελιέ εξουδετέρωσε όλες τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας και εκμηδένισε κυρίως την αντίδραση των ευγενών και των Ουγενότων. Επέβαλε βαριά φορολογία στους αγρότες και στους έμπορους των πόλεων, έδωσε νέα ώθηση στο εξωτερικό εμπόριο και συντέλεσε στην επέκταση των ορίων της Γαλλικής Αυτοκρατορίας στη Βόρεια Αμερική, την Καραϊβική, καθώς και σε άλλα μέρη του κόσμου. Επιτυχίες σημείωσε και στην εξωτερική πολιτική. Έτσι αντιτάχτηκε με επιτυχία στις πανίσχυρες αψβουργικές μοναρχίες της Αυστρίας και της Ισπανίας και γενικότερα προετοίμασε με το έργο του το δρόμο της απόλυτης μοναρχίας του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Το 1643 ανέβηκε στο θρόνο ο Λουδοβίκος ΙΔ΄, σε πολύ νεαρή ηλικία. Κατά τα πρώτα 18 χρόνια της βασιλείας του είχε πρωθυπουργό τον καρδινάλιο Μαζαρέν (Μαζαρίνο), ο οποίος ακολούθησε την πολιτική του Ρισελιέ. Κατά την περίοδο που ο βασιλιάς ήταν ανήλικος ξέσπασε μια έντονη εσωτερική αντίδραση, η οποία όμως εκμηδενίστηκε και έτσι αποκαταστάθηκε το διεθνές γόητρο της Γαλλίας. Ο Λουδοβίκος, μετά την ενηλικίωσή του, άρχισε να κυβερνά μόνος του και εξελίχτηκε στον ισχυρότερο μονάρχη της Ευρώπης. Ανακάλεσε το Έδικτο της Νάντης και άρχισε άγριος διωγμός των Ουγενότων. Πολλοί από αυτούς αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την χώρα και όσοι αρνούνταν να προσχωρήσουν στον Καθολικισμό θανατώνονταν. Πολέμησε εναντίον της Ισπανίας, της Ολλανδίας και της Αγγλίας, χωρίς να πετύχει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Διακρινόταν για τις απολυταρχικές του αντιλήψεις και πίστευε ότι ήταν αντιπρόσωπος του Θεού στη γη. Κατά συνέπεια δεν ήταν υποχρεωμένος να λογοδοτήσει σε κανένα. Δική του ήταν η περίφημη φράση: «Το κράτος είμαι εγώ» (L' Etat c' est moi). Συγκέντρωσε στα χέρια του ολόκληρη την εξουσία, διακρίθηκε για την ισχύ και την μεγαλοπρέπεια του, για αυτό τον αποκάλεσαν «Βασιλιά Ήλιο». Με τις αρχές του 18oυ αιώνα συμπίπτει και η άνοδος στο θρόνο του Λουδοβίκο ΙΕ΄, δισέγγονου του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Φαινομενικά, η βασιλική εξουσία ήταν ισχυρή και ακμαία, αλλά κάτω από τη ψεύτικη αυτή εικόνα κρύβονταν και ενεργούσαν καταλυτικές δυνάμεις. Αποτέλεσμα του Επταετούς πολέμου ήταν να νικηθεί η Γαλλία από την Αγγλία και να χάσει τα περισσότερα από τα εδάφη της στη Βόρεια Αμερική. Το 1774 ανέβηκε στο θρόνο ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄, ο οποίος βρήκε το λαό δυσαρεστημένο εξαιτίας των δυσμενών κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συνθηκών. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την εμφάνιση μιας μαζικής και μορφωμένης αστικής τάξης, προκάλεσε διάφορες διαμαρτυρίες, και εξεγέρσεις που κατέληξαν σε επανάσταση (1789).Η οικονομία της Γαλλίας είχε εξασθενίσει σημαντικά, εξαιτίας της βοήθειας που πρόσφερε στις επαναστατημένες αμερικανικές αποικίες εναντίον της Αγγλίας. Ο βασιλιάς βρέθηκε σε πολύ άσχημη θέση και για να εξοικονομήσει χρήματα, συγκάλεσε τους αντιπρόσωπους των τριών τάξεων, δηλ. των κληρικών, των ευγενών και των αστών. Έγινε μια απαγορευμένη συγκέντρωση στην αίθουσα του σφαιριστηρίου, κατά την οποία ορισμένοι αντιπρόσωποι της αστικής τάξης αυτοαναγορεύτηκαν σε Εθνοσυνέλευση και αποφάσισαν να καταρτίσουν το Σύνταγμα της χώρας. Στις 14 Ιουλίου 1789 καταλήφθηκε από το λαό του Παρισιού η Βαστίλη, μια παλιά φυλακή, που συμβόλιζε τις καταπιέσεις του παλιού καθεστώτος. Τον Αύγουστο εκδόθηκε από την εθνοσυνέλευση η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Με τα γεγονότα αυτά άρχισε επανάσταση, η οποία έπαιρνε όλο και σφοδρότερη μορφή. Το Σεπτέμβριο του 1792 Η Γαλλία ανακηρύχτηκε δημοκρατία, ενώ λίγους μήνες μετά αποκεφαλίστηκε ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ και η γυναίκα του Μαρία Αντουανέτα. Την εξουσία πήραν στα χέρια τους ριζοσπάστες ηγέτες, όπως ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος, οι οποίοι άρχισαν να εξοντώνουν όλους τους πολέμιους της επανάστασης. Στο μεταξύ η Γαλλία άρχισε εξωτερικούς πολέμους με πέντε δυνάμεις, ανάμεσα στις οποίες και η Αγγλία. Το καθεστώς της τρομοκρατίας έπαυσε το 1795 και κατά την επόμενη τετραετία η Γαλλία διακυβερνήθηκε από το Διευθυντήριο. Το 1799 ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Γαλλίας ο Ναπολέοντας Βοναπάρτης, ο οποίος σχημάτισε την Υπατεία. Ήταν τριμελής επιτροπή, στην οποία πρώτος υπατός ήταν ο ίδιος και επομένως σ? αυτόν άνηκε η πρωτοβουλία όλων των αποφάσεων. Ύστερα από διαταγή του συντάχτηκε ο γνωστός Ναπολεόντειος Κώδικας, που αποτελεί, ακόμα και σήμερα, το θεμέλιο του γαλλικού αστικού δικαίου. Οι σχέσεις της Γαλλίας με τον πάπα αποκαταστάθηκαν με την υπογραφή του Κονκορδάτου του 1801. Το 1804 ο Ναπολέοντας αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας, νίκησε τους περισσότερους εχθρούς της χώρας του και κατόρθωσε να επεκτείνει το βασίλειο του. Το 1812, επικεφαλής της Μεγάλης Στρατιάς, μπήκε στη Ρωσία και κατέλαβε τη Μόσχα. Οι Ρώσοι υποχωρούσαν συνέχεια καταστρέφοντας καθετί που μπορούσε να εξυπηρετήσει τον εισβολέα. Ο Ναπολέοντας αναγκάστηκε να διατάξει την υποχώρηση προς τη Γαλλία, αλλά ο γαλλικός στρατός καταστράφηκε από τα χιόνια, το δυνατό κρύο και τις συνεχείς επιθέσεις των Ρώσων. Οι εχθροί του Ναπολέοντα, παίρνοντας θάρρος από την ήττα του στη Ρωσία, συνασπίστηκαν εναντίον του. Το 1814 παραιτήθηκε και εξορίστηκε στο νησί Έλβα της Μεσογείου. Στο μεταξύ, αυτοκράτορας της Γαλλίας έγινε ο Λουδοβίκος ΙΗ΄ και χώρα αποτέλεσε συνταγματική μοναρχία. Το Μάρτη του 1815 όμως ο Ναπολέοντας ξαναγύρισε στη Γαλλία και διακυβέρνησε τη χώρα μόνο για ένα διάστημα 100 ημερών. Ο Ναπολέοντας νικήθηκε οριστικά τον Ιούνιο του 1815 στο Βατερλό του Βελγίου από ένα πολυεθνικό στρατό, με επικεφαλής τον Άγγλο δούκα του Ουέλλινγκτον και τον Πρώσο στρατηγό φον Μπλύχερ. Λίγο αργότερα εξορίστηκε στο νησάκι του Νότιου Ατλαντικού, Αγία Ελένη, όπου και πέθανε, το 1821, από καρκίνο. Η περίοδος της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΗ΄ και του Κάρολου Ι΄ σφραγίστηκε από το μεγαλύτερο περιορισμό των φιλελεύθερων δημοκρατικών θεσμών, που επέβαλε η γαλλική επανάσταση. Η αυξημένη δυσαρέσκεια των λαϊκών μαζών των πόλεων, όπου ήταν συγκεντρωμένη η μεταλλευτική και η υφαντουργική βιομηχανία, οδήγησε στο ξέσπασμα δύο διαδοχικών επαναστάσεων του 1830 και 1848. Πρόεδρος της Δεύτερης Δημοκρατίας εκλέχτηκε ο Λουδοβίκος Ναπολέοντας, που διέλυσε την εθνοσυνέλευση και στέφθηκε αυτοκράτορας το1852. Τα επεκτατικά του σχέδια τόσο στο στρατιωτικό τομέα όσο και στο διπλωματικό επίπεδο έφεραν τη Γαλλία μπροστά σε νέα οικονομική αδυναμία. Τη στιγμή αυτή διάλεξε το ισχυρό πρωσικό βασίλειο υπό την ηγεσία του Βίσμαρκ για να κηρύξει τον πόλεμο τον Ιούλιο του 1870. Οι ειρηνευτικοί όροι υπήρξαν βαρύτατοι για την Γαλλία, της οποίας ο στρατός κατατροπώθηκε σε τρεις μήνες. Η δεύτερη αυτοκρατορία καταλύθηκε με το τέλος του γερμανογαλλικού πολέμου και με την προσάρτηση του μεγαλύτερου τμήματος της Αλσατίας και της Λωραίνης στο πρωσικό βασίλειο. Μετά τη συνθήκη του 1871, οι Γάλλοι επαναστάτησαν και ανακήρυξαν ξανά τη Γαλλία δημοκρατία. Οι εργάτες και φιλελεύθεροι του Παρισιού,εγκαθίδρυσαν δική τους εξουσία, τη γνωστή Παρισινή Κομμούνα. Ο στρατός των Βερσαλλιών κατέλυσε την Κομμούνα και με την Τρίτη Δημοκρατία η Γαλλία μπήκε σε νέα περίοδο ανάπτυξης. Η Γαλλία πήρε μέρος (ιδρυτικό μέλος) στην Αντάντ και πολέμησε στο πλευρό των Άγγλων κατά της Αυστροουγγαρίας. (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος). Με την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο και με τη βοήθεια των Άγγλων και των Αμερικανών κατόρθωσαν να απωθήσουν τους Γερμανούς από το γαλλικό έδαφος. Το 1919, με την Συνθήκη των Βερσαλλιών, η Γαλλία ανέκτησε την Αλσατία και τη Λωραίνη, ενώ η Γερμανία υποχρεώθηκε να καταβάλει πολεμική αποζημίωση τεράστιου ύψους. Στη δεκαετία 1930-40 η γαλλική οικονομία, ξαναβρήκε το ρυθμό της. Το Σεπτέμβριο του 1939, όταν οι στρατιές του Χίτλερ εισέβαλαν στην Πολωνία, η Γαλλία και η Αγγλία έσπευσαν σε βοήθεια, η οποία, όμως, περιορίσθηκε σε φραστικές επιθέσεις. Όμως, η Γερμανία εισέβαλε στη Γαλλία από τα σύνορα του Βελγίου, αχρηστεύοντας τη μεγάλη αμυντική γραμμή Μαζινό. Τον Ιούνιο του 1940 ο Στρατάρχης Φιλίπ Πεταίν υπέγραψε ανακωχή με τους Γερμανούς, με αποτέλεσμα την κατοχή ενός μεγάλου τμήματος της χώρας. Η μεγάλη μάζα πήρε ενεργά μέρος στο αντιστασιακό μέτωπο, οργανώνοντας από απεργίες μέχρι σαμποτάζ και ανταρτοπόλεμο. Ο στρατηγός Σαρλ Ντε Γκωλ μπήκε επικεφαλής του κινήματος των «Ελεύθερων Γάλλων» και έστειλε μήνυμα στο γαλλικό λαό. Μετά την απελευθέρωση έγινε προσωρινός πρωθυπουργός και πρόεδρος της Τέταρτης Δημοκρατίας. Εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας ο ρυθμός της ανασυγκρότησης της Γαλλίας από τον πόλεμο ήταν βραδύς. Από το 1949 και μετά, το σύνολο της βιομηχανικής παραγωγής έφτασε στα προπολεμικά επίπεδα. Το ίδιο έγινε και με τη γεωργική παραγωγή και το εμπόριο. Πήρε ενεργό μέρος στην Ένωση της Ευρώπης για τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συμμετείχε στο ΝΑΤΟ. Τα γεγονότα της Αλγερίας το 1958, διαδέχτηκε η Πέμπτη Δημοκρατία του Σαρλ Ντε Γκωλ. Ψηφίστηκε νέο σύνταγμα. Ο Ντε Γκωλ παρέμεινε πρόεδρος για 11 χρόνια, με το όνειρο να μετατρέψει τη Γαλλία σε μια «ηγετική δύναμη» στην Ευρώπη. Απέσυρε τη χώρα από το ΝΑΤΟ και αρνήθηκε επίμονα την είσοδο της Αγγλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε ΕΟΚ). Το 1969 απορρίφθηκε η πρόταση του για νέες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και μετά από αυτό παραιτήθηκε. Οι Γάλλοι εξέλεξαν δεύτερο πρόεδρο της Πέμπτης Δημοκρατίας τον γκωλικό Ζορζ Πομπιντού.

Στις 21 Ιουλίου του 2008 το Κοινοβούλιο ενέκρινε οριακά, με 539 ψήφους υπέρ έναντι 537 κατά, την τροποποίηση του Συντάγματος. Στις 24 Μαρτίου του 2009 η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό προσωπικό όπως επίσης και σε κατοίκους που παρουσίασαν προβλήματα υγείας συνεπεία των πυρηνικών δοκιμών της χώρας, αρχικά στην Αλγερία και στη συνέχεια στηΓαλλική Πολυνησία εντός 30 ετών


Εκλογές

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω


Στρατός

Στις 11 Μαρτίου του 2009 ο πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί ανακοίνωσε επίσημα την επιστροφή - έπειτα από 43 χρόνια -της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Εξαιτίας της απόφασης αυτής, η κυβέρνηση του Σαρκοζύ ήρθε αντιμέτωπη με πρόταση μομφής. Με 329 ψήφους κατά της πρότασης μομφής έναντι 238 υπέρ η κυβέρνηση έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο στις 17 Μαρτίου του 2009. Η Γαλλία διατηρεί στρατιωτικές βάσεις σε άλλες χώρες. Στις 26 Μαΐου του 2009 ο πρόεδρος Σαρκοζί εγκαινίασε στρατιωτική βάση στο Αμπού Ντάμπι (στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).

Τα σπουδαιότερα βουνά είναι οι Γαλλικές Άλπεις που βρίσκονται στη Νοτιοανατολική περιοχή της χώρας, με ψηλότερη κορυφή το «Λευκό Όρος» (4 810μ.) ακολουθούν τα Πυρηναία, τα Ιούρα και τα Βόσγια. Οι κυριότερες πεδινές περιοχές της Γαλλίας είναι: το πράσινο λεκανοπέδιο, οι πεδινές εκτάσεις της Καμπανίας, της Πικαρδίας, της Νορμανδίας, του Λίγηρα, της Κεντρικής Γαλλίας, το λεκανοπέδιο του Ροδανού και η πεδιάδα της Αλσατίας. Χαρακτηριστικό των ποταμών είναι ότι αυτοί που ρέουν προς τα Βόρεια έχουν συνήθως ήρεμη ροή, ενώ όσοι ρέουν προς τα Νότια είναι ορμητικοί και πολλές φορές χειμαρρώδεις. Σπουδαιότεροι ποταμοί είναι οι εξής: ο Σηκουάνας (Seine), που χαρακτηρίζεται σαν «υδάτινη λεωφόρος». Αποτελεί τον επιμηκέστερο πλωτό ποταμό της χώρας, ξεκινά από το Ανατολικό τμήμα της και ρέει προς τα Βορειοδυτικά. Περνά από το Παρίσι και χύνεται στη θάλασσα της Μάγχης, στη Χάβρη. Ο Λίγηρας (Loire), ο μακρύτερος ποταμός της Γαλλίας, ξεκινά από Νοτιότερα και η αρχική του ροή έχει κατεύθυνση προς τα Βορειοδυτικά μέχρι την Ορλεάνη. Από εκεί και πέρα στρέφεται προς τα Δυτικά και χύνεται στον Ατλαντικό, στο Σαιν Ναζαίρ. Ο Γαρούνας (Garonne) είναι ορμητικότερος από τους προηγούμενους, πηγάζει από τα Πυρηναία και χύνεται στον Ατλαντικό. Ο Ροδανός (Rhône) είναι δυσκολότερα πλωτός από τους προηγούμενους και οι εκβολές του σχηματίζουν μεγάλο Δέλτα. Ο Ρήνος (Rhin) αρδεύει 180 περίπου χιλιόμετρα της Ανατολικής παραμεθόριας περιοχής. Οι μεγαλύτεροι ποταμοί της Γαλλίας συνδέονται μεταξύ τους, καθώς και με τους μεγάλους ποταμούς της Ευρώπης με διώρυγες συνολικού μήκους 4.800 χιλιομέτρων. Ποικίλη μορφολογία παρουσιάζουν οι ακτές και οι παραλίες της χώρας. Αυτές που βρίσκονται στη Βόρεια θάλασσα είναι χαμηλές, πεδινές και αμμώδεις, ενώ οι ακτές της Μάγχης είναι βραχώδεις. Όσες βρίσκονται στη Μεσόγειο είναι χαμηλές και πλαισιωμένες με λίμνες, ενώ οι ακτές της Προβηγκίας είναι ψηλότερες και έχουν πολλές κολπώσεις. Ειδικά οι ακτές της Νορμανδίας παρουσιάζουν την ιδιομορφία της εναλλαγής αμμωδών επίπεδων παραλιών με απότομες βραχώδεις ακτές με κλίση σχεδόν κάθετη (ακτές Νορμανδικού τύπου). Το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού ζει στις αστικές περιοχές. Εκτός από το Παρίσι οι μεγαλύτερες πόλεις της Γαλλίας είναι η Λυών (Lyon) (445.400 κατ.), η Μασσαλία (Marseilles) (798.300 κατ.), η Τουλούζη (Toulouse) (390.000 κατ.), το Μπορντό (Bordeaux) (215.363 κατ.), η Νάντη(Nantes) (270.000 κατ.) και το Στρασβούργο (Strasbourg) (264.115).

Η Γαλλία έχει ποικιλία κλιμάτων, εξαιτίας της μεγάλης της επαφής με τις θάλασσες που την περιβρέχουν και τις πλαισιώσεις της από ηπειρωτικές περιοχές. Η χώρα βρίσκεται σε ίση περίπου απόσταση από το Βόρειο πόλο και τον Ισημερινό, για αυτό δεν γνωρίζει ούτε τα μεγάλα ψύχη της Βόρειας ή Ανατολικής Ευρώπης, ούτε τους μεγάλους καύσωνες των μεσογειακών χερσονήσων. Στις ακτές της Μεσογείου, π.χ., καθώς και στο μεγαλύτερο τμήμα της Νότιας Γαλλίας, τα καλοκαίρια είναι ζεστά και ξηρά. Στα Νότια οι χειμώνες είναι εξαιρετικά ήπιοι, ωστόσο μερικές φορές φυσούν από τα Πυρηναία και τις Άλπεις ψυχροί άνεμοι. Ένας τέτοιος άνεμος είναι και ο μαΐστρος από το Δέλτα του Ροδανού που φυσά 3-4 μέρες συνέχεια και με μεγάλη ορμή. Η πτώση των βροχών είναι σχεδόν παντού καλά κατανεμημένη. Οι άφθονες βροχές κάνουν το έδαφος ευφορότατο.

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 80,98 χρόνια (77,79 χρόνια οι άνδρες και 84,33 οι γυναίκες). Η ανάπτυξη του πληθυσμού (1961-2003) από στοιχεία του FAOSTAT (πληθυσμός σε χιλιάδες). Ο πληθυσμός της χώρας είναι 64.473.140 (20η στον κόσμο). Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι 0,549% (εκτίμηση 2009). 830.900 γεννήσεις το 2006, ευρωπαϊκό ρεκόρ γεννητικότητας με 2,07 παιδιά ανά οικογένεια. Ρυθμός γεννήσεων 12,57 γεννήσεις/1000 πληθυσμού (εκτιμ. 2009) και θανάτου 8,48 θάνατοι/1000 πληθυσμού (εκτίμηση 2008).

Η Γαλλία κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες που διαθέτουν τα καλύτερα οργανωμένα συγκοινωνιακά δίκτυα του κόσμου. Το οδικό δίκτυο της Γαλλίας κατασκευάστηκε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και τελειοποιήθηκε από τα τέλη του Μεσαίωνα. Οι οδικές συγκοινωνίες χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά των διάφορων εμπορευμάτων ενώ για τις μεγαλύτερες αποστάσεις χρησιμοποιούνται σιδηροδρομικές συγκοινωνίες. Η Γαλλία διαθέτει τους ταχύτερους συρμούς στην Ευρώπη (TGV). Λιγότερο σημαντικές είναι οι μεταφορές που διεξάγονται με ποταμόπλοια στο εσωτερικό της χώρας. Σπουδαιότερες είναι οι πλωτές λεωφόροι του Βορρά, του Πα-ντε-Καλαί και του Σομ. Για τις θαλάσσιες μεταφορές υπάρχουν πολλά επιβατικά και πετρελαιοφόρα σκάφη, που συνιστούν έναν από τους ωραιότερους στόλους του κόσμου. Τα σπουδαιότερα γαλλικά λιμάνια είναι η Μασσαλία, το Σαιν Μαλό, το Καλαί, το Χερβούργο και η Χάβρη. Η Γαλλία συνδέεται θαλάσσια με όλες τις χώρες του κόσμου. Το γαλλικό συγκοινωνιακό δίκτυο συμπληρώνεται με τις αεροπορικές συγκοινωνίες, με τις οποίες μεταφέρονται εμπορεύματα, επιβάτες και το ταχυδρομείο. Σχεδόν όλες οι μεγάλες γαλλικές πόλεις διαθέτουν αεροδρόμιο. H οδήγηση γίνεται στα δεξιά και η σήμανση είναι από τις αρτιότερες της Ευρώπης.