Πληροφορίες για: Ιαπωνία

Προϊστορία και αρχαία ιστορία
Οι επιστήμονες πιστεύουν πως οι Ιάπωνες ως ενιαίο σύνολο προέρχονται από πολλές ομάδες, οι οποίες μετανάστευσαν στα νησιά από άλλα σημεία της Ασίας, στα οποία περιλαμβάνονται η Κίνα και η Κορέα. Οι αρχαιολογικές έρευνες, ωστόσο, υποδεικνύουν πως τα ιαπωνικά νησιά κατοικούνταν ήδη από το 30.000 Π.Κ.Ε.. Αυτό ακολουθήθηκε στην αρχή της περιόδου Τζόμον (περίπου 14.000 πΧ) από ένα μεσολιθικό προς νεολιθικό ημι-νομαδικό πολιτισμό κυνηγών και τροφοσυλλέκτων, που περιλαμβάνουν τους προγόνους των σύγχρονων Αϊνού και Γιαμάτο, και χαρακτηρίζεται από κατοικίες λάκκους και στοιχειώδεις καλλιέργειες. Διακοσμημένα πήλινα αγγεία αυτής της περιόδο αποτελούν μερικά από τα παλαιότερα σωζόμενα ίχνη αγγειοπλαστικής στο κόσμο. Περίπου το 300 π.Χ., οι Γιαγιόι άρχισαν να φτάνουν στα ιαπωνικά νησιά και να αναμειγνύονται με τους Τζόμον. Η περίοδος Γιαγιόι αρχίζει περίπου το 500 π.Χ. και κατά τη διάρκειά της άρχισε η καλλιέργεια σε οριζόνες, νέος ρυθμός διακόσμησης αγγείων και η μεταλλουργία, που εισήχθη από την Κίνα και την Κορέα. Η Ιαπωνία εμφανίζεται για πρώτη φορά στη γραφόμενη ιστορία στο κινεζικό βιβλίο Χανσού. Σύμφωνα με τα Χρονικά των Τριών Βασιλείων, το πιο ισχυρό βασίλειο στο αρχιπέλαγος κατά τον 3ο αιώνα ονομαζόταν Γιαματαϊκόκου. Ο Βουδισμός εισήχθη στην Ιαπωνία από τον Μπαεκτζέ της Κορέας, αλλά η μετέπειτα ανάπτυξη του ιαπωνικού βουδισμού επηρεάστηκε κυρίως από τη Κίνα. Παρά τις αρχικές αντιστάσεις, ο Βουδισμός προήχθη στις εξουσιάζουσες τάξεις και είχε ευρεία αποδοχή ξεκινώντας από τη περίοδο Ασούκα (592-710). Η περίοδος Νάρα (710-784) του 8ου αιώνα σημαδεύτηκε από την άνοδο ενός ισχυρού ιαπωνικού κράτους, επικεντρομένο στην αυτοκρατορική αυλή στο Χεϊτζό-Κυό (σύγχρονη Νάρα). Η περίοδος Νάρα χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση λογοτεχνίας καθώς και την ανάπτυξη τέχνης και αρχιτεκτονικής εμπνευσμένης από το Βουδισμό. Η επιδημία ευλογιάς του 735-737 θεωρείται ότι σκότωσε περίπου το ένα τρίτο που πληθυσμού της Ιαπωνίας. Το 784, ο αυτοκράτορας Κάμμου μετακίνησε την πρωτεύουσα από τη Νάρα στο Ναγκαόκα-Κυό και στη συνέχεια στο Χεϊάν-κυό (Κυότο) το 794. Αυτό σήμανε την έναρξη της περιόδου Χεϊάν (794-1185), κατά τη διάρκεια της οποίας δημιουργήθηκε ένας ευδιάκριτα ιθαγενής ιαπωνικός πολιτισμός, αξιοσημείωτος για την τέχνη, την ποίηση και τη λογοτεχνία του. Το Γκέντζι Μονογκατάρι (Ιστορίες του πρίγκηπα Γκέντζι) της Μουρασάκι Σικίμπου και οι στίχοι του εθνικού ύμνου της Ιαπωνίας Kimi Ga Yo γράφηκαν εκείνη την περίοδο.

Φεουδαρχική περίοδος

Σαμουράι αντιμετωπίζουν τους Μογγόλους
Η φεουδαρχική εποχή της Ιαπωνίας χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση και την κυριαρχία μιας άρχουσας τάξης πολεμιστών, των σαμουράι. Το 1185, μετά την ήττα του κλαν Ταΐρα στον πόλεμο Γκενπέι, που τραγουδιέται στην επική ιστορία του Χεϊκέ, ο σαμουράι Μιναμότο νο Γιοριτόμο διορίστηκε σογκούν με έδρα τη Καμακούρα. Μετά το θάνατό του, η γενιά Χότζο ήρθε στην εξουσία ως αντιβασιλείς για τους σογκούν. Η σχολή Βουδισμού Ζεν εισήχθη από την Κίνα κατά την περίοδο Καμακούρα (1185-1333) και έγινε δημοφιλής στην τάξη των σαμουράι. Ο σογκούν Καμακούρα απώθησε τις επιδρομές των Μογγόλων το 1274 και το 1281, αλλά νικήθηκε τελικά από τον αυτοκράτορα Γκο-Νταϊγκό. Ο Γκο-Νταϊγκό νικήθηκε από τον Ασίκαγκα Τακαούτζι το 1336. Ο Ασίκαγκα Τακαούτζι ίδρυσε το σογκουνάτο στο Μουρομάτσι, Κιότο. Αυτό ήταν το ξεκίνημα της περιόδου Μουρομάτσι (1336-1573). Το σογκουνάτο Ασίκαγκα επέκτησε δόξα την εποχή του Ασίκαγκα Γιοσιμίτσου, και ο πολιτισμός που βασίζεται στον Ζεν Βουδισμό (τέχνη Μιγιάμπι) ευημερούσε. Αυτός εξελίχθηκε στο πολιτισμό Χιγκασιγιάμα και άκμασε μέχρι τον 16ο αιώνα. Από την άλλη πλευρά, το επόμενο σογκουνάτο Ασίκαγκα απέτυχε να ελέγξει τους φεουδάρχες πολέμαρχους (νταΐμιο), και ένας εμφύλιος πόλεμος (ο πόλεμος Ονίν) ξεκίνησε το 1467, αρχίζοντας την εκατονταετή περίοδο Σενγκόκου («εμπόλεμα κράτη»). Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα, έμποροι και Ιησουίτες ιεραπόστολοι από την Πορτογαλία έφτασαν στην Ιαπωνία για πρώτη φορά, αρχίζοντας άμεσες εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ της Ιαπωνίας και της Δύσης. Ο Όντα Νομπουνάγκα νίκησε πολλούς άλλους νταΐμιο χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκή τεχνολογία και όπλα. Αφότου δολοφονήθηκε το 1582, ο διάδοχός του Τογιοτόμι Χιντεγιόσι ένωσε το έθνος το 1590. Ο Χιντεγιόσι εισέβαλε στην Κορέα δύο φορές, αλλά μετά τις ήττες από τις κορεατικές και κινεζικές δυνάμεις των Μινγκ και το θάνατο του Χιντεγιόσι, τα ιαπωνικά στρατεύματα αποσύρθηκαν το 1598. Αυτή η εποχή ονομάζεται Αζούτσι-Μομογιάμα (1573-1603). Ο Τοκουγκάβα Ιεγιάσου υπηρέτησε ως αντιβασιλέας για το γιο του Χιντεγιόσι και χρησιμοποίησε τη θέση του για να κερδίσει πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, νίκησε τις αντίπαλες κλαν στη μάχη του Σεκιγκαχάρα το 1600 και ο Ιεγιάσου διορίστηκε σογκούν το 1603 και ίδρυσε το σογκουνάτο Τοκουγκάβα στο Έντο (σημερινό Τόκιο). Το σογκουνάτο Τοκουγκάβα θεσπίσει μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του μπούκε σοχάτο, ως κώδικα δεοντολογίας για τον έλεγχο των αυτόνομων νταΐμιο[26] και το 1639, η απομονωτική πολιτική σακόκου («κλειστή χώρα») κράτησε για δυόμισι αιώνες αδύναμης πολιτικής ενότητας γνωστή ως περίοδος Έντο (1603-1868). Η μελέτη των δυτικών επιστημών, που είναι γνωστή ως ρανγκάκου, συνεχίστηκε μέσα από την επαφή με τον ολλανδικό θύλακα στο Ντετζίμα στο Ναγκασάκι. Η περίοδος Έντο έδωσε επίσης αφορμή για κοκουγκάκου («εθνικές μελέτες»), τη μελέτη της Ιαπωνίας από τους Ιάπωνες.

Σύγχρονη περίοδος
Στις 31 Μαρτίου 1854 ο Μάθιου Πέρι και τα «Μαύρα Πλοία» του ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών ανάγκασαν το άνοιγμα της Ιαπωνίας προς τον έξω κόσμο με τη Σύμβαση της Καναγκάβα. Μεταγενέστερες παρόμοιες συνθήκες με τις δυτικές χώρες κατά την περίοδο Μπακουμάτσου έφεραν οικονομικές και πολιτικές κρίσεις. Η παραίτηση του σογκούν οδήγησε στον πόλεμο Μποσίν και στη δημιουργία ενός συγκεντρωτικού κράτους που ενοποιήθηκε στο πρόσωπο του αυτοκράτορα (η Αποκατάσταση Μεϊτζί). Υιοθετώντας δυτικούς πολιτικούς, δικαστικούς και στρατιωτικούς θεσμούς, το Υπουργικό Συμβούλιο οργάνωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο εισήγαγε το Σύνταγμα Μεϊτζί και την Αυτοκρατορική Δίαιτα. Η Αποκατάσταση Μεϊτζί μετέτρεψε την Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας σε μια βιομηχανοποιημένη παγκόσμια δύναμη που επιδιώκει στρατιωτική σύγκρουση για να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της. Μετά τις νίκες στο πρώτο Σινοϊαπωνικού πολέμου (1894-1895) και στο Ρωσοϊαπωνικό πόλεμο (1904-1905), η Ιαπωνία απέκτησε τον έλεγχο της Ταϊβάν, της Κορέας και του νότιου μισού της Σαχαλίνης. Ο πληθυσμός της Ιαπωνίας αυξήθηκε από 35 εκατομμύρια το 1873 σε 70.000.000 το 1935. Οι αρχές του 20ου αιώνα είδαν μια σύντομη περίοδο «δημοκρατίας Ταϊσό» που επισκιάστηκε από την αύξηση του επεκτατισμού και της στρατιωτικοποίησης. Ο ΑΠΠ βοήθησε την Ιαπωνία, από την πλευρά των νικητών Συμμάχων, να διευρύνει την επιρροή της και την εδαφική έκταση. Συνέχισε την επεκτατική πολιτική της καταλαμβάνοντας τη Μαντζουρία το 1931. Ως αποτέλεσμα της διεθνούς καταδίκης αυτής της κατοχής, η Ιαπωνίας παραιτήθηκε από την Κοινωνία των Εθνών δύο χρόνια αργότερα. Το 1936 η Ιαπωνία υπέγραψε το σύμφωνο Αντι-Κομιντέρν με τη ναζιστική Γερμανία και το 1940, με το Τριμερές Σύμφωνο, έγινε μία από τις Δυνάμεις του Άξονα. Το 1941, η Ιαπωνία διαπραγματεύτηκε το Σοβιετικοϊαπωνική Σύμφωνο Ουδετερότητας. Η Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας εισέβαλε σε άλλα μέρη της Κίνας το 1937, επισπεύδοντας το δεύτερο Σινοϊαπωνικό πόλεμου (1937-1945). Ο αυτοκρατορικός ιαπωνικός στρατός κατέλαβε γρήγορα την πρωτεύουσα Ναντζίνγκ και διεξήγαγε τη Σφαγή της Ναντσίνγκ. Το 1940, η Αυτοκρατορία στη συνέχεια εισέβαλε στην Γαλλική Ινδοκίνα, μετά την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες άσκησαν εμπάργκο πετρελαίου στην Ιαπωνία. Τις 7 Δεκεμβρίου 1941, η Ιαπωνία επιτέθηκε στην ναυτική βάση των ΗΠΑ στο Περλ Χάρμπορ και κήρυξε τον πόλεμο, φέρνοντας τις ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τη σοβιετική εισβολή στη Μαντζουρία και τη ρίψη ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι το 1945, η Ιαπωνία συμφώνησε σε άνευ όρων παράδοση στις 15 Αυγούστου. Ο πόλεμος στοίχισε στην Ιαπωνία και στην υπόλοιπη Σφαίρα Συν-Ευημερίας της Ευρύτερης Ανατολικής Ασίας εκατομμύρια ζωές και άφησε ένα μεγάλο μέρος της βιομηχανίας και των υποδομών της χώρας κατεστραμμένο. Οι Σύμμαχοι (με επικεφαλής τις ΗΠΑ) επαναπάτρισαν εκατομμύρια των εθνοτικών Ιαπώνων από τις αποικίες και τα στρατόπεδα σε όλη την Ασία, εξαλείφοντας σε μεγάλο βαθμό την ιαπωνική αυτοκρατορία και αποκατέστησαν την ανεξαρτησία των κατακτημένων εδαφών της. Οι Σύμμαχοι συγκάλεσαν επίσης το Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο για την Άπω Ανατολή στις 3 Μαΐου 1946 για τη δίωξη κάποιων Ιαπώνων ηγετών για εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, οι βακτηριολογικές ερευνητικές μονάδες και τα μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας που ενεπλάκησαν στον πόλεμο είχαν απαλλαγεί από ποινικές διώξεις από τον Ανώτατο Συμμαχικό Διοικητή παρά τις εκκλήσεις για δίκη και για τις δύο ομάδες. Το 1947, η Ιαπωνία υιοθέτησε νέο σύνταγμα, τονίζοντας φιλελεύθερες δημοκρατικές πρακτικές. Η συμμαχική κατοχή έληξε με τη Συνθήκη του Σαν Φρανσίσκο το 1952 και η Ιαπωνία εντάχθηκε στα Ηνωμένα Έθνη το 1956. Η Ιαπωνία αργότερα γνώρισε ταχεία ανάπτυξη και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, μέχρι να ξεπεραστεί από την Κίνα το 2010. Αυτό τελείωσε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν η Ιαπωνία υπέστη σοβαρή οικονομική ύφεση. Στις αρχές του 21ου αιώνα, θετική ανάπτυξη έχει σηματοδότησε σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας.

Διακυβέρνηση
Αρχηγός Κράτους είναι ο Αυτοκράτορας Ακιχίτο. Από τις 26 Δεκεμβρίου του 2012 πρωθυπουργός είναι ο Σίνζο Άμπε.

Εκλογές
Δικαίωμα ψήφου έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 20 ετών και άνω. Το διθάλαμο Κοινοβούλιο αποτελείται από την Άνω Βουλή (Οίκος των Συμβούλων) με 242 μέλη με θητεία εξαετή (εκλογές ανά τριετία) και την Κάτω Βουλή (Βουλή των Αντιπροσώπων) με 480 μέλη.

Η Ιαπωνία αποτελεί νησιωτική χώρα, με κυριότερα νησιά το Χοκάιντο, το Σικόκου, το Κιούσου και το Χονσού, στα οποία μπορούν να προστεθούν περίπου 3.000 μικρότερα νησιά. Ορεινή και ηφαιστειογενής είναι η αλυσίδα των νησιών της, με τα πολυάριθμα ηφαίστειά της, 192 στον αριθμό. Βρίσκεται στην ηφαιστειακή ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού (γνωστή και ως «Δαχτυλίδι της Φωτιάς»), στη συμβολή τριών τεκτονικών πλακών, κάτι που ευθύνεται και για τους συχνούς σεισμούς που συμβαίνουν στη περιοχή. Το έδαφός της είναι κατά βάση ορεινό, με δύο κύριες οροσειρές. Στη μία από αυτές ξεχωρίζει η οροσειρά των Ιαπωνικών Άλπεων που χωρίζει στη μέση το νησί Χονσού και εκτείνεται μέχρι το ηφαίστειο Φούτζι. Οι ποταμοί της Ιαπωνίας έχουν γενικά μικρό μήκος με μόλις έξι από αυτούς να υπερβαίνουν τα 200 χιλιόμετρα. Χαρακτηρίζεται ακόμα από αρκετές λίμνες, πολλές από τις οποίες σχηματίζονται στον κρατήρα των ηφαιστείων της.

• Έκταση: 377.835 km²
• Κύρια νησιά: Χονσού, Χοκκάιντο, Κιούσου, Σικόκου
• Ακτογραμμή: 29.751 km
• Υψηλότερη κορυφή: Όρος Φούτζι, 3.776 m
• Πρωτεύουσα :Τόκιο
• Αριθμητική πυκνότητα : 2824 κατ. ανά τετρ. χλμ.

Λόγω της μεγάλης έκτασης της χώρας, το κλίμα της Ιαπωνίας υφίσταται διαφοροποιήσεις ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος και το υψόμετρο. Η μέση θερμοκρασία το καλοκαίρι είναι 30 °C, ενώ τον χειμώνα 4,7 °C. Οι νότιες ακτές χαρακτηρίζονται από ήπιο κλίμα, ενώ στο βορρά τους χειμερινούς μήνες καταγράφονται γενικά πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Ειδικότερα, διακρίνονται έξι ξεχωριστές κλιματικές ζώνες:

• Χοκκάιντο: Το Χοκκάιντο διαθέτει γενικά ήπιο κλίμα με χαμηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
• Θάλασσα της Ιαπωνίας: Χαρακτηρίζεται από ισχυρές χιονοπτώσεις λόγω των βορειοδυτικών ανέμων κατά τους χειμερινούς μήνες. Το καλοκαίρι η περιοχή είναι ψυχρότερη από την πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού, αν και υπό ορισμένες συνθήκες μπορούν να αναπτυχθούν και πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
• Κεντρικές ορεινές περιοχές (Chuo-kochi): Χαρακτηρίζονται από έντονες θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ του καλοκαιριού και του χειμώνα.
• Seto-naikai: Είναι η εσωτερική θαλάσσια περιοχή που συνδέει τον Ειρηνικό Ωκεανό με τη Θάλασσα της Ιαπωνίας. Λόγω της παρουσίας των βουνών Τσουγκόκου και Σικόκου, η περιοχή χαρακτηρίζεται από ασθενείς ανέμους και ήπιο κλίμα, με μικρές διαφοροποιήσεις στη θερμοκρασία ανάμεσα στους χειμερινούς και καλοκαιρινούς μήνες.
• Ειρηνικός Ωκεανός: Χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα με ελαφρές χιονοπτώσεις και υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία το καλοκαίρι.
• Νοτιοδυτικά νησιά: Χαρακτηρίζονται από ημιτροπικό κλίμα με ζεστούς χειμώνες και υψηλές θερμοκρασίες την διάρκεια του καλοκαιριού. Η εμφάνιση τυφώνων είναι σύνηθες φαινόμενο (το 2004 εμφανίστηκαν συνολικά 10 τυφώνες).

Ο πληθυσμός, με βάση την απογραφή του 2010, είναι 128.057.352. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού υπολογίστηκε το 2013 στα 84,19 χρόνια (80,85 για τους άνδρες και 87,71 για τις γυναίκες).

Οι δαπάνες για τους δρόμους της Ιαπωνίας υπήρξαν εκτεταμένες. Τα 1.200.000 χιλιομέτρα ασφαλτοστρωμένου δρόμου είναι το κύριο μέσο μετακίνησης. Ένα ενιαίο δίκτυο υψηλής ταχύτητας, διαιρούμενο, περιορισμένης πρόσβασης δρόμοι με διόδια συνδέουν τις μεγάλες πόλεις και τους λειτουργούν επιχειρήσεις που μαζεύουν διόδια. Νέα και μεταχειρισμένα αυτοκίνητα είναι φθηνά, και οι αμοιβές ιδιοκτησίας αυτοκινήτων και οι εισφορές καυσίμων χρησιμοποιούνται για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης. Ωστόσο, με μόλις το 50 τοις εκατό του συνόλου της διανυόμενης απόστασης, η χρήση των αυτοκινήτων είναι η χαμηλότερη όλων των χωρών του G8.

Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά.