Πληροφορίες για: Γκάμπια

Μέχρι τον 20ό αιώνα
Η περιοχή της Γκάμπια αποτέλεσε κατά το πέρασμα των αιώνων τμήμα διαφόρων αφρικανικών αυτοκρατοριών, όπως αυτής των Μαντίνγκα τον 6ο αιώνα μ.Χ. και αυτή του Μάλι το 13ο αιώνα. Οι Πορτογάλοι ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι που έφτασαν στις εκβολές του ποταμού Γκάμπια, το 1455. Το 1588 η περιοχή πέρασε στην κυριαρχία των Άγγλων και αποτέλεσε την πρώτη βρετανική κτήση στην Αφρική. Το 1760 αναγνωρίστηκε επισήμως ως βρετανική αποικία. Παρέμεινε αποικία των Βρετανών ως τον 20ό αιώνα, με την εξαίρεση ενός μικρού διαστήματος γαλλικής κατοχής, το 1779 - 1783. Υπό τη βρετανική κυριαρχία η Γκάμπια γνώρισε μια σειρά διοικητικών καθεστώτων (ενωμένη με τη Σιέρα Λεόνε το 1807 - 1843, τμήμα των Δυτικοαφρικανικών Αποικιών από το 1866).

Ο 20ός αιώνας
Υπό την πίεση του ιθαγενούς πληθυσμού οι Βρετανοί πραγματοποίησαν το 1946 μεταρρυθμίσεις, που καθιέρωναν τη συμμετοχή εκλεγμένων μελών στο Νομοθετικό Συμβούλιο της Γκάμπια, ενώ το 1954 παραχώρησαν νέο Σύνταγμα και το 1960 το δικαίωμα καθολικής ψήφου. Στις εκλογές του 1962 πρωθυπουργός εκλέχτηκε ο Νταουντά Τζαβάρα, πρόεδρος του Προοδευτικού Κόμματος του Λαού. Το 1965 η Γκάμπια έγινε ανεξάρτητο κράτος, μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Το κόμμα του Τζαβάρα κέρδισε τις εκλογές του 1966. Το 1970 με δημοψήφισμα εγκρίθηκε το σχέδιο δημοκρατικού Συντάγματος. Ο Τζαβάρα ανέλαβε πρόεδρος της Δημοκρατίας και το κόμμα του κέρδισε και τις επόμενες εκλογές, του 1977 και του 1982. Το 1981 μία απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος, η οποία εκδηλώθηκε ενώ ο πρόεδρος Τζαβάρα απουσίαζε στο εξωτερικό, ματαιώθηκε από την επέμβαση των στρατευμάτων της Σενεγάλης, μετά από πρόσκληση της κυβέρνησης της Γκάμπια. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου οι δύο χώρες, η Γκάμπια και η Σενεγάλη, συμφώνησαν να ενωθούν σε συνομοσπονδία, ιδρύοντας τη Σενεγκάμπια. Πρόεδρος του νέου κράτους ορίστηκε ο μέχρι τότε πρόεδρος της Σενεγάλης, Αμπντού Ντιούφ, και αντιπρόεδρος ο Νταουντά Τζαβάρα. Ο Τζαβάρα επανεκλέχτηκε πρόεδρος της Γκάμπια στις εκλογές του 1987. Το 1989 η Σενεγάλη αποσύρθηκε από τη συνομοσπονδία των δύο κρατών, τα οποία διατήρησαν τις φιλικές τους σχέσεις, ιδιαίτερα μετά από το νέο σύμφωνο φιλίας που υπέγραψαν το 1991. Τον Απρίλιο του 1992 ο πρόεδρος Τζαβάρα κέρδισε ξανά τις προεδρικές εκλογές, αλλά στις 22 Ιουλίου ανατράπηκε με αναίμακτο στρατιωτικό πραξικόπημα, που υποκίνησε ο υπολοχαγός Γιαγιά Τζαμέχ. Ο Τζαμέχ αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος και ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας.

Τον Αύγουστο του 1996 με δημοψήφισμα εγκρίθηκε το νέο Σύνταγμα της χώρας. Ο Τζαμέχ παραιτήθηκε από το στρατό και πέτυχε την εκλογή του στη θέση του προέδρου της Δημοκρατίας στις εκλογές της 18 Οκτωβρίου 1996. Στις 18 Οκτωβρίου 2001 ο Τζαμέχ επανεκλέχτηκε πρόεδρος.

Μορφολογία εδάφους
Η επικράτεια της Γκάμπια αποτελείται από τμήμα της κοιλάδας του ομώνυμου ποταμού, με λίγα λοφοειδή εξάρματα που δεν ξεπερνούν το υψόμετρο των 75 μ.

Υδρογραφία
Το κράτος της Γκάμπια εκτείνεται κατα μήκος του ομώνυμου ποταμού, ο οποίος πηγάζει από τα υψώματα της Γουινέας, εισέρχεται στη Σενεγάλη κατευθυνόμενος βόρεια - βορειοανατολικά και στη συνέχεια στρέφεται προς τα ανατολικά και με οφιοειδή πορεία διατρέχει την Γκάμπια, μέχρι να εκβάλει στον Ατλαντικό, σχηματίζοντας το μεγάλο δέλτα του το οποίο δεσπόζει στις ακτές της χώρας. Έχει συνολικό μήκος 1.125 χιλιόμετρα. Το τμήμα του που βρίσκεται στην Γκάμπια είναι πλωτό. Ο ποταμός περιβάλλεται από έλη με πολύρριζα τροπικά φυτά, ενώ σε πολλά σημεία του ρου του σχηματίζονται μικρές νησίδες, σε μία από τις οποίες είναι χτισμένη και η πρωτεύουσα της χώρας.

Το κλίμα της Γκάμπια είναι υποτροπικό. Στο παράκτιο τμήμα της σημειώνονται μεγαλύτερα ποσοστά βροχοπτώσεων και χαμηλότερες θερμοκρασίες απ` ό,τι στην ενδοχώρα. Η εποχή των έντονων βροχοπτώσεων διαρκεί από τον Ιούνιο ως τον Οκτώβριο. Κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής σημειώνονται και οι υψηλότερες θερμοκρασίες. Η ξερή περίοδος, από τον Νοέμβριο ως τον Απρίλιο, χαρακτηρίζεται από τον "χαταμάν", έναν θερμό και ξερό άνεμο που πνέει από τη Σαχάρα. Η μέση ετήσια τιμή βροχόπτωσης είναι 1.016 χιλιοστόμετρα. Η θερμοκρασία κυμαίνεται από 13°C ως 43°C, ενώ οι συνηθισμένες ημερήσιες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου είναι πάνω από 32°C.

Η Γκάμπια έχει πληθυσμό 1.455.842 κατ. (εκτίμηση 2002) και πληθυσμιακή πυκνότητα 128,8 κατοίκους ανά τ. χλμ. Το 25,5% του συνολικού πληθυσμού της αποτελεί τον αστικό πληθυσμό της χώρας, ενώ το 74,5% αποτελεί τον αγροτικό πληθυσμό της (εκτίμηση 1995). Το ετήσιο ποσοστό γεννητικότητας είναι 4,125% και το αντίστοιχο ποσοστό θνησιμότητας 1,263%. Ο συντελεστής ετήσιας πληθυσμιακής αύξησης είναι 3,09% (2002). Το 2002 ο αναμενόμενος χρόνος ζωής για τους κατοίκους της Γκάμπια ήταν 52 χρόνια για τους άντρες και 56 χρόνια για τις γυναίκες. Το 2002 το 45,1% του πληθυσμού της ήταν ηλικίας 0 - 14 χρονών, το 52,3% ηλικίας 15 - 64 χρονών και το 2,6% είχε φτάσει ή ξεπεράσει τον 65ο χρόνο της ζωής του. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του 1997, ο πληθυσμός της Γκάμπια το έτος 2010 θα έχει φτάσει τους 1.864.000 κατοίκους και το 2020 τους 2.399.000 κατοίκους.

Κύρια μεταφορική αρτηρία της Γκάμπια αποτελεί ο ομώνυμος ποταμός. Η χώρα δε διαθέτει σιδηροδρομικό δίκτυο, ενώ στο οδικό της δίκτυο, το οποίο έχει μήκος 2.700 χιλιόμετρα (1996), κυκλοφορούν 7.300 Ι.Χ. επιβατικά αυτοκίνητα και 3.100 Δ.Χ. οχήματα (λεωφορεία, φορτηγά κ.ά.). Το κυριότερο λιμάνι της χώρας είναι η πρωτεύουσα Μπανγιούλ. Όσον αφορά τις επικοινωνίες, αναλογεί 1 ραδιόφωνο σε 7,4 κατοίκους, ένας τηλεοπτικός δέκτης ανά 291 κατοίκους και 1 τηλέφωνο σε 45,6 κατοίκους.