Περιγραφή
Νησιωτικό κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας με έκταση 300.439 τ. χλμ., από τα οποία το νησί Λουζόν καταλαμβάνει τα 104.688 (το 34,8% της έκτασης), το Μιντανάο τα 94.630 (το 31,5%) και τα υπόλοιπα 101.121 τα 7.105 νησιά της χώρας (το 33,7%). Από τα 7.107 συνολικά νησιά μόνο τα 2.900 περίπου έχουν κάποιο όνομα, τα 350 ξεπερνούν τα 2,5 τ. χλμ. και τα 860 κατοικούνται από πληθυσμό 84.525.639 κατ. (2002). Τα μεγάλα νησιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες: στη βορειοδυτική ομάδα της θάλασσας Σιβουγιάν, που αποτελείται από τα νησιά Λουζόν, Παλάβαν και Μιντόρο· στην κεντρική, που ονομάζεται ομάδα της θάλασσας Βισάγιαν και αποτελείται από τα: Σεμπού, Λέντε, Μασμπάτε, Γιανάν, Νέγκρος, Μποχόλ και Σάμαρ· και στη νότια της θάλασσας Μιντανάο, που αποτελείται από το ομώνυμο νησί.
Οι Φιλιππίνες εκτείνονται από βορρά προς νότο σε μήκος 1800 χλμ. περίπου στο δυτικό Ειρηνικό ωκεανό, βόρεια από τον πορθμό της Λουζόν, με τα βορειότερα από τα νησιά να βρίσκονται σε απόσταση 600 περίπου χλμ. από τις ακτές της Κίνας και λιγότερο από 200 χλμ. από την Ταϊβάν· δυτικά βρέχονται από τη Νότια Σινική θάλασσα και νότια από τη θάλασσα της Κελέβης, με τα νοτιότερα από τα νησιά να απέχουν σχεδόν 200 χλμ. από την Ινδονησία.
Μέχρι τον 20ό αιώνα
Οι σημερινές Φιλιππίνες κατοικήθηκαν από τους προϊστορικούς χρόνους κατά κύματα από τους Νεγκρίτος, τους Πρωτο - Ινδονήσιους και τους Μαλαίους. Ακολούθησαν οι νεγροειδείς Πυγμαίοι, οι Κινέζοι, οι Ιάπωνες και άλλοι, από τους οποίους προήλθαν οι σύγχρονοι Φιλιππινέζοι. Στα τέλη του 14ου αιώνα ήρθε ο ισλαμισμός στις νότιες Φιλιππίνες και επεκτάθηκε σε όλα τα νησιά του αρχιπελάγους των Φιλιππίνων. Ήδη από το 1512 οι Πορτογάλοι γνώριζαν την ύπαρξη των νησιών και το 1521 ο μεγάλος εξερευνητής Μαγγελάνος τα εξερεύνησε. Το 1565 οι Φιλιππίνες ανακηρύχτηκαν κτήση του ισπανικού κράτους και το 1571 ιδρύθηκε η Μανίλα, ενώ στα νησιά κατέφθαναν συνεχώς μετανάστες Ισπανοί, κυρίως πρώην κατάδικοι και τα αποίκιζαν. Σταδιακά η χώρα εκχριστιανίστηκε, όμως η μουσουλμανική μειονότητα (Μόρος) αντιστεκόταν σθεναρά τόσο στον εκχριστιανισμό όσο και στους Ισπανούς.
Η σκληρή φορολογία των Ισπανών προς τους αποίκους, η επέκταση της μεγάλης αγροτικής ιδιοκτησίας και τα υπερβολικά προνόμια του ισπανικού θρόνου προς τις θρησκευτικές κοινότητες εξόργισαν τους αποίκους, που δεν αντιστάθηκαν στους Άγγλους και Ολλανδούς, οι οποίοι κατέκτησαν τη Μανίλα το 1762. Το 1896 ξέσπασε εθνική επανάσταση με πρωτεργάτη της τον Ζοσέ Ριζάλ, που εκτελέστηκε και έδωσε μεγαλύτερες διαστάσεις στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ο διάδοχος του Ζοσέ Ριζάλ Ε. Αγκινάλντο, που συνέχισε τον αντιισπανικό αγώνα, ζήτησε τη βοήθεια των ΗΠΑ, που έλαβαν μέρος στον πόλεμο εναντίον των Ισπανών. Στις 18 Ιουλίου 1898 ο Ε. Αγκινάλντο ανακήρυξε στη Μαλόλος, την ανεξαρτησία των Φιλιππίνων από την Ισπανία, ενώ ταυτόχρονα περνούσε στη βορειοαμερικανική κυριαρχία. Οι Φιλιππινέζοι αισθάνθηκαν μεγάλη απογοήτευση και σύντομα ξέσπασε αντιαμερικανικός ανταρτοπόλεμος στο αρχιπέλαγος.
Ο 20ός αιώνας
Το 1901 όμως ο Ε. Αγκινάλντο, που διεύθυνε τον αγώνα, φυλακίστηκε και το 1902 και οι τελευταίοι πατριώτες αντάρτες αναγκάστηκαν να παραδώσουν τα όπλα. Η αμερικανική κυριαρχία υπήρξε πολύ πιο φιλελεύθερη από ό,τι των Ισπανών. Το 1935 ο Μανουέλ Κεζόν ανέλαβε το προεδρικό αξίωμα της "Κοινοπολιτείας των Φιλιππίνων". Το 1941 - 1942 οι Ιάπωνες κατέλαβαν τα νησιά και το 1944 οι Αμερικανοί τα επανεκατέλαβαν και τα διατήρησαν μέχρι το 1946. Στις 4 Ιουλίου 1946 διακηρύχθηκε η ανεξαρτησία των Φιλιππίνων από τις Η.Π.Α. και η δημοκρατία της χώρας με πρώτο πρόεδρό της τον Μ. Ρόχας.
Η κυβέρνηση των νησιών ακολούθησε αμερικανόφιλη, αντικομουνιστική πολιτική και το 1946 αριστεροί χωρικοί αντάρτες, οι Χουκς (Χουκμπαλαχάπ) αύξησαν τη δύναμή τους σε πολλές επαρχίες. Το 1947 οι Η.Π.Α. πέτυχαν την εγκατάσταση 23 συνολικά στρατιωτικών βάσεων. Από το 1948 ως το 1957 ο υπουργός εσωτερικών Ραμόν Μαγκσέισεϊ κατέστειλε την επανάσταση των Χουκς και το 1953 έγινε πρόεδρος της χώρας. Επίσης προήδρευσε της συνόδου της Μανίλα από την οποία προέκυψε η ΟΤΑΣΕ.
Το 1965 ο εθνικιστής Φερδινάνδος Μάρκος εκλέχτηκε πρόεδρος της Δημοκρατίας. Κατ` αρχήν δημοφιλέστατος ο Μάρκος επανεξελέγη το 1969. Τα κυριότερα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ήταν η δυσαρέσκεια των αγροτών και παράλληλα η ενδυνάμωση του κομμουνιστικού κόμματος των Φιλιππίνων, που ακολουθούσε φιλοκινεζική πολιτική. Το 1972 ο Μάρκος κήρυξε στρατιωτικό νόμο, κατάργησε το Κοινοβούλιο και συγκέντρωσε στο πρόσωπό του τα αξιώματα του προέδρου της Δημοκρατίας και του πρωθυπουργού.
Το 1981 ο στρατιωτικός νόμος καταργήθηκε, ορισμένες εξουσίες αποδόθηκαν από τον Μάρκος στο Κοινοβούλιο και τις εκλογές τις κέρδισε ο Μάρκος. Το 1983 δολοφονήθηκε ο βασικός του αντίπαλος Μπερίνιο Ακίνο. Τη δολοφονία αυτή ακολούθησαν εσωτερικές αναταραχές και μεγάλες διαδηλώσεις με κύριο αίτημα τα οικονομικά σκάνδαλα του Μάρκος. Στις εκλογές του 1986 αντίπαλός του κατέβηκε η χήρα του δολοφονηθέντος, Κορακόν Ακίνο. Ανακηρύχθηκαν δύο πρόεδροι και ο Μάρκος κατηγορήθηκε για νοθεία εκλογικού αποτελέσματος. Νέες αναταραχές ακολούθησαν και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν έκανε έκκληση στον Μάρκος να παραιτηθεί. Ο δικτάτορας εξορίστηκε και πέθανε στις ΗΠΑ. Μετά το θάνατό του, τον ίδιο χρόνο (2 Φεβρουαρίου 1987) με δημοψήφισμα ο λαός ενέκρινε νέο σύνταγμα, που τέθηκε σε ισχύ στις 11 Φεβρουαρίου 1987. Η Κορασόν Ακίνο ανέλαβε το προεδρικό αξίωμα και τα κυριότερα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ήταν οι διαρκείς πολιτικές εντάσεις και τα διαδεχόμενα το ένα μετά το άλλο στρατιωτικά πραξικοπήματα.
Η σημερινή πολιτική κατάσταση
Στις 30 Ιουνίου 1992 πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέλαβε - μετά από εκλογές στις οποίες νίκησε - ο Φιντέλ Β. Ράμος, πρώην στρατηγός. Τον ίδιο χρόνο οι ΗΠΑ εκκένωσαν την τελευταία στρατιωτική τους βάση. Στις 30 Ιανουαρίου του 1994 η κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τους αντάρτες μουσουλμάνους που επιδίωκαν τη διάσπαση της χώρας, όμως κάποιοι αντάρτες αρνήθηκαν να συμμορφωθούν. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1996 υπογράφτηκε μια νέα συμφωνία ειρήνης, που καθιέρωνε την αυτονόμηση μιας περιοχής στο νότιο Μιντανάο για τους μουσουλμάνους. Με τον τρόπο αυτό δόθηκε τέλος σε έναν αιματηρό πόλεμο, που στοίχισε στα 24 χρόνια της διάρκειάς του (1972-1996) 120.000 ζωές.Στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν την 11η Μαΐου 1998, νικητής αναδείχθηκε ο Τζόσεφ Εχεκρίτο Εστράντα. Στις 20 Ιανουαρίου 2001, μετά από κατηγορίες του Ανωτάτου Δικαστηρίου εναντίον του Εστράντα, πρόεδρος ορκίστηκε η ως τότε αντιπρόεδρος Γκλόρια Μακαπάγκαλ Αρόγιο.
Μορφολογία εδάφους
Τα κυριότερα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους είναι το μεγάλο μήκος των ακτών, που ξεπερνάει τα 34.000 χλμ., το ακανόνιστο σχήμα των νησιών τους, οι εκτεταμένες οροσειρές, που περιλαμβάνουν 50 συνολικά ηφαίστεια και οι στενές ακτές κατά μήκος των ακτών. Τα ορεινά συγκροτήματα έχουν διεύθυνση από βορρά προς νότο και το μεγαλύτερο από αυτά είναι η Κεντρική Κορδιλιέρα στη Λουζόν, που αποτελείται από δύο και τρεις, σε ορισμένες περιοχές παράλληλες σειρές βουνών με υψηλότερη την κορυφή Πουλόγκ (2928 μ.) και άλλες δύο κορυφές, που ξεπερνούν τα 2000 μ. Εκτείνεται στα βόρεια από τον πορθμό της Λουζόν μέχρι τις κεντρικές πεδιάδες στα νότια. Η στενόμακρη Σιέρα Μάντρε (μέγιστο ύψος 1946 μ.) ορθώνεται στα ανατολικά της Κεντρικής Κορδιλιέρας παράλληλα προς τα ανατολικά παράλια. Ανάμεσα στις δύο οροσειρές σχηματίζεται μια εύφορη πεδιάδα που διαρρέεται από τον ποταμό Καγκαγιάν. Νοτιότερα συναντάται η ορεινή αλυσίδα Καραμπάγιο και στα δυτικά η ηφαιστειακή Ιλόκος (ή Μαλάγιαν) με μέγιστο υψόμετρο πάνω από 1500 μ. Επίσης ηφαιστειακά και απόκρημνα είναι τα όρη Ζαμπάλες (μέγιστο ύψος 2.043 μ.), που θεωρούνται η νότια προέκταση της Κεντρικής Κορδιλιέρας. Η πιο σημαντική πεδιάδα βρίσκεται στο κέντρο του νησιού σε ύψος 30 μ. με μήκος 240 χλμ. και πλάτος 80 μ. Τα όρη της νότιας Λουζόν είναι διάσπαρτα ηφαίστεια με μέτριο ή μικρό ύψος. Ξεχωρίζει μόνο το ηφαίστειο Μαγιόν ή Αλμπάν (2.421 μ.) κοντά στην πόλη Λεγκάσπι η έκρηξη του οποίου το 1928 προκάλεσε μεγάλες καταστροφές.
Στο Μιντανάο οι ορεινοί όγκοι είναι απομονωμένοι και χωρίζονται από δασώδεις κοιλάδες. Ο σημαντικότερος από αυτούς είναι τα βουνά Ντιουάτα στα ανατολικά παράλια και στα νοτιοανατολικά υψώνεται το Άπο, το υψηλότερο ηφαίστειο των Φιλιππίνων με 2.954 μ. Χαμηλότερο είναι το Ραγκάνγκ με 2.364 μ., το Κατανγκλάντ με 2.379 μ. και το Μπούσα (2.083 μ.) στο νότο. Σημειώνονται και πολλά άλλα βουνά με κορυφές, που δεν ξεπερνούν τα 2.000 μ. Κύριο χαρακτηριστικό όλων των ορεινών σχηματισμών είναι ότι ορθώνονται κοντά στις παράκτιες περιοχές και στο κέντρο του νησιού διαμορφώνοντας εύφορες πεδιάδες.
Στα νησιά της ομάδας Βισάγιαν (εξαιρούνται τα νησιά Μποχόλ και Σάμαρ) πολλές κορυφές ξεπερνούν τα 1.800 μ., όπως το ηφαίστειο Κανλαόν με 2.465 μ. στο νησί Νέγκρος και τα όρη του νησιού Πανάι. Χαμηλότερο μέσο υψόμετρο έχει η οροσειρά του νησιού Παλάβαν, 1.200 με 1.500 μ.
Η ιδιαιτερότητα των Φιλιππίνων έγκειται στην έντονη τεκτονική δραστηριότητα, που μαρτυρείται από την εκδήλωση συχνών σεισμικών δονήσεων και την παρουσία τουλάχιστον δέκα ενεργών ηφαιστείων, με δράση σχετικά μικρή και επιβεβαιώνεται από την παρουσία βασαλτών σε όλα τα αρχαία κρυσταλλοπαγή στρώματα. Η πιο πρόσφατη ηφαιστειακή έκρηξη σημειώθηκε 90 χλμ. βορειοδυτικά της πρωτεύουσας Μανίλα, στο ηφαίστειο Πινατούμπο, που ανήκει στα όρη Ζαμπάλες, στις 12 Ιουνίου 1991 και αργότερα τον Ιούλιο του 1992. Από τη σφοδρότητα της πρώτης έκρηξης σκοτώθηκαν 350 άτομα και άλλα 400 από τις κατολισθήσεις που ακολούθησαν.
Τα νησιά αναδύθηκαν κατά τη διάρκεια του Τριτογενούς και εμφανίζουν έντονο διαμελισμό των ακτογραμμών, που σχηματίζει μεγάλες χερσονήσους, όπως η Ζαμποάνγκα στο δυτικό Μιντανάο και κόλπους, όπως ο Σινταγκάν και ο Ιλαγκάν στο βόρειο Μιντανάο και ο Ιλάνα ή Μόρο και ο Νταβάο στο νότιο τμήμα του νησιού.
Υδρογραφία
Τα ποτάμια ύδατα δεν εκτείνονται σε μεγάλο μήκος, όμως κατά την περίοδο των βροχών υδροδοτούνται με μεγάλες ποσότητες νερών. Στα μικρότερα νησιά, όπως στα Πολίγιο, Καταντουάνες, Μαριντούκε, Τάμπας, Σιμπουγιάν, Μπουσουάνγκα, Κουλιόν, Ντιναγκάτ, Σιαργκάο, Ταουιτάου, Χόλο και Μπασίλαν οι ποταμοί πηγάζουν από τα βουνά και στην καθοδική πορεία εκβολής τους προς τη θάλασσα παίρνουν τη μορφή ορμητικών χειμάρρων. Από οικονομικής άποψης ο πιο σημαντικός ποταμός είναι ο Πάσιγκ, που ρέει διαμέσου της Μανίλα, όμως οι κύριοι ποταμοί της χώρας είναι ο Μιντανάο και ο Αγκουσάν, που διαρρέουν κοιλάδες, όπως και ο Καγκανιάν που με μήκος 350 χλμ. διασχίζει το κεντρικό τμήμα της Λουζόν. Άλλοι ποταμοί είναι οι: Κοταμπάτο, Παμπάνγκα, Τσίκο, Άγκνο, Άμπρα και Μπικόλ. Η ναυσιπλοΐα ενδείκνυται μόνο σε ορισμένους από αυτούς.
Οι λίμνες είναι σπάνιες. Στη Λουζόν συναντούνται η Μπάι στα νοτιοανατολικά της Μανίλα και η μικρότερη Μπατό, ενώ στο βόρειο Μιντανάο η Μαϊνίτ και η Λανάο.
Το κλίμα είναι υγρό και θερμό όλο το χρόνο και χαρακτηρίζεται ως τροπικό. Η θερμοκρασία παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις με μέση τιμή στην κεντρική Λουζόν από 27°C μέχρι 28,5°C τον Ιούλιο, όμως η απόσταση των νησιών και των διάφορων περιοχών τους από τον ισημερινό, η γεωγραφική θέση τους, η διάταξη και η μορφολογία τους επηρεάζει σημαντικά τη διεύθυνση στην οποία πνέουν οι θερινοί μουσώνες, οι χειμερινοί βορειοανατολικοί αληγείς και οι υγροί άνεμοι και κατ` επέκταση καθορίζουν το ύψος των βροχοπτώσεων, που δεν πέφτει πουθενά κάτω από 1000 χιλιοστόμετρα. Την περίοδο του φθινοπώρου και ιδιαίτερα κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, όταν αναστρέφεται η διεύθυνση των ανέμων, οι Φιλιππίνες και κυρίως το ανατολικό τους τμήμα υποφέρει από καταστρεπτικούς τυφώνες, που ανεβάζει το ύψος των βροχών πάνω από 3000 χιλιοστόμετρα. Κατά τη διάρκεια των μουσώνων του καλοκαιριού οι βροχές είναι καταρρακτώδεις και όταν οι υγροί άνεμοι δεν περιορίζονται από υψηλές οροσειρές οι βροχοπτώσεις ανέρχονται σε πολλά χιλιοστόμετρα.
Το 2002 ο πληθυσμός των Φιλιππίνων ανήλθε στους 84.525.639 κατοίκους με πυκνότητα περίπου 281,75 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Το έτος 1997 το ποσοστό του αστικού πληθυσμού υπολογίστηκε στο 56% με 44% του πληθυσμού να κατοικεί στην επαρχία. Είναι ποσοστά, που μπορούν με επιφύλαξη να γίνουν αποδεκτά, επειδή δεν είναι εύκολα καταμετρήσιμοι οι αριθμοί των κατοίκων, που από τις επαρχίες και κυρίως από το Μιντανάο κατευθύνονται στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου και εγκαθίστανται.
Τα δημογραφικά στοιχεία των Φιλιππίνων δείχνουν ότι πρόκειται για μια χώρα του Τρίτου Κόσμου με υψηλό αριθμό γεννήσεων και επομένως ταχύ ρυθμό πληθυσμιακής αύξησης. Με στοιχεία του 2002 το ποσοστό γεννητικότητας υπολογίστηκε στο 2,69%, της θνησιμότητας στο 0,59% και της βρεφικής θνησιμότητας στο 2,8%, με συνέπεια κατά την πενταετία 1990-1995 η ετήσια αύξηση του πληθυσμού να ανέλθει στο 2,1% και το 2002 η φυσική αύξηση να υπολογιστεί στο 1,99%.
Το 2002 ο μέσος όρος ζωής ήταν τα 68,12 χρόνια ζωής, 71,12 για τις γυναίκες και με σημαντική απόκλιση τα 65,26 για τους άνδρες. Η μέση διάρκεια ζωής βρίσκεται σε ένα μέτριο επίπεδο, το οποίο είναι μάλλον ικανοποιητικό, αν ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για τον πληθυσμό μιας αναπτυσσόμενης χώρας. Η δημογραφική κατάσταση αντανακλάται στην ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού, που το 2002 παρουσίαζε το 36,6% των κατοίκων της να μην έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους, το 59,7% ήταν νέοι και μεσήλικες από 15-64 ετών και μόνο το 3,7% ξεπερνούσε το 65ο έτος. Το 2010 εκτιμάται ότι ο πληθυσμός θα φτάσει τους 97.119.000 κατοίκους.
Το οδικό δίκτυο των Φιλιππίνων μήκους 199.950 χλμ. συνδέει όλες τις πόλεις του αρχιπελάγους, ιδιαίτερα όσες βρίσκονται στα νησιά Μιντανάο και Λουζόν. Από το σύνολο του μήκους του οδικού δικτύου μόνο το 19,8% είναι ασφαλτοστρωμένο. Στους δρόμους αυτούς στα μέσα της δεκαετίας του 1990 κυκλοφορούσαν 1,1 εκατ. επιβατικά αυτοκίνητα και 1 εκατ. οχήματα άλλων χρήσεων.
Το 2001 το μήκος του σιδηροδρομικού δικτύου, ανερχόταν στα 897 χλμ. και περιλάμβανε δύο σιδηροδρομικές γραμμές, της Λουζόν στις βόρειες Φιλιππίνες και του Πανάν στο νότο. Το σημαντικότερο λιμάνι της χώρας είναι στη Μανίλα· άλλα διεθνή λιμάνια που εξυπηρετούν μεγάλο μέρος του εξωτερικού και εσωτερικού εμπορίου είναι το Ντάβαο, το Λεγκάσπι, το Σεμπού, η Ζαμποάνγκα, το Ιλοΐλο και το Καγκαγιάν ντε Όρο.
Η αεροπορική συγκοινωνία εξυπηρετείται από τα 21 αεροδρόμια της χώρας. Το μεγαλύτερο αεροδρόμιο, το Ακίνο της Μανίλα, μαζί με της Σινγκαπούρης και του Χονγκ Κονγκ είναι τα πιο πολυσύχναστα της νοτιοανατολικής Ασίας. Εκτός από το Ακίνο πολλά δρομολόγια του εξωτερικού και του εσωτερικού εξυπηρετούνται από το αεροδρόμιο της νήσου Μακτάν.
Όσον αφορά τις επικοινωνίες το 2002 661 ραδιοφωνικοί σταθμοί και 75 σταθμοί τηλεόρασης ενημέρωναν το φιλιππινέζικο λαό. To ίδιο έτος ένας ραδιοφωνικός δέκτης αναλογούσε σε 7,35 άτομα, ένα τηλέφωνο σε 8,8 άτομα, μια τηλεοπτική συσκευή σε 22,84 άτομα και 49 φύλλα ημερησίων εφημερίδων σε 1000 άτομα. Εθνικό πρακτορείο ειδήσεων είναι το ΡΝΑ (Philippines News Agency).
Πληροφορίες
+6 ώρες
Πέσο Φιλιππίνων (PHP)
Voltage: 220 V
Frequency: 60 Hz
Power sockets: type A / B / C