Πράγα - Βιέννη - Βουδαπέστη - Μπρατισλάβα με το Versus | Απρίλιος - Μάιος 2025

Αυτή η πανέμορφη κωμόπολη, το δημοφιλέστερο θέρετρο της Γερμανίας κοντά στα σύνορα με την Αυστρία και ένα από τα πιο γνωστά χιονοδρομικά κέντρα στην Ευρώπη. Οφείλει τη φήμη του στην εξαιρετική του τοποθεσία στους πρόποδες της ψηλότερης κορυφής των γερμανικών Άλπεων, τη Zugspitze, σε υψόμετρο 2.964 μέτρων. Είναι το μέρος που φιλοξένησε στα δύσκολα χρόνια του 1936 τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Πριν από το 1936, η περιοχή ήταν άγνωστη στον πολύ κόσμο και χωρισμένη σε δύο τμήματα, το Γκάρμις και το Παρτενκίρχεν, σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου το ένα από το άλλο. Τα δύο αυτά τμήματα ενώθηκαν τότε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες και αποτέλεσαν μια ενιαία περιφέρεια. Το κέντρο του Γκάρμις αποτελείται σήμερα από πανέμορφα παλιότερα και νεότερα σπίτια και πανδοχεία στο κέντρο, ζωγραφισμένα με υπέροχες βουκολικές και βιβλικές παραστάσεις κατά το πρότυπο των σπιτιών στο Ομπεραμεργκάου. Λίγο ψηλότερα, εκεί που ξεκινάει η αλπική ζώνη, υπάρχουν υπέροχα ξενοδοχεία - σαλέ, με όλες τις ανέσεις. Πολύ υψηλού επιπέδου εγκαταστάσεις βρίσκονται εκεί, όπως και στο βουνό με τις ατελείωτες οροσειρές και πίστες.

Η περιήγησή μας στα παλάτια της Βιέννης, μας μετέφερε στην εποχή των βασιλιάδων! Απολαύσαμε το μεγαλοπρεπές σκηνικό, κάναμε περίπατο στους τεράστιους κήπους και βγάλαμε υπέροχες φωτογραφίες! Θαυμάσαμε σπάνια αντικείμενα της αυτοκράτειρας Ελισάβετ, γνωστής και ως Σίσυ, είδαμε αμύθητης αξίας κοσμήματα βασιλιάδων, πορτραίτα που έχουν μείνει αλώβητα στο χρόνο, εξαίρετους πίνακες ζωγραφικής, αλλά κυρίως μάθαμε τα σκοτεινά μυστικά της δυναστείας των Αψβούργων, η οποία υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές βασιλικές οικογένειες της Ευρώπης, με μεγάλη επιρροή. Θαυμάσαμε συλλογές από μαχαιροπήρουνα και σερβίτσια, αλλά και χρυσά κηροπήγια, όπως και τζάκια εποχής. Η χειμερινή κατοικία των Αψβούργων ήταν το παλάτι Hofburg. Αποτελεί ένα συγκρότημα κτιρίων, με 18 πτέρυγες, 54 σκάλες και περίπου 2.600 δωμάτια. Σήμερα φιλοξενεί τα γραφεία του Προέδρου της Αυστρίας, ιδιωτικά διαμερίσματα και τη χειμερινή σχολή ιππασίας. Για περισσότερα από 500 χρόνια οι ηγέτες της Αυστρίας, της Ουγγαρίας, του Βελγίου, την Ολλανδίας και της γερμανικής αυτοκρατορίας ήταν όλοι Αψβούργοι. Το φαινόμενο της αιμομιξίας για γενιές ολόκληρες, στο τέλος, ήταν αυτό ακριβώς που την εξαφάνισε. Οι Αψβούργοι, υποστήριζαν ότι το γενεαλογικό τους δέντρο έφτανε μέχρι τον Ιούλιο Καίσαρα, αλλά και πιο μακριά, μέχρι τους μυθικούς Εβραίους βασιλιάδες, τον Δαβίδ και τον Σολομώντα! Χρησιμοποιούσαν τη θρησκεία για να διατηρούν την ισχύ τους. Επεδείκνυαν ένα δόρυ που είχαν στην κατοχή τους, εκείνο που δήθεν τρύπησαν τον Χριστό στο σταυρό, προκειμένου να αποδείξουν ότι ήταν ευλογημένοι από τον Θεό. Ωστόσο, η αιμομιξία της δυναστείας τους, που βασίλευε σε Ισπανία και Αυστρία, είχε αβάσταχτες επιπτώσεις στην υγεία των γαλαζοαίματων. Οι μονάρχες γεννιούνταν με διανοητική καθυστέρηση και δυσμορφίες, όπως το μεγάλο σαγόνι... Αλήθεια, τελικά τι απέγιναν οι Αψβούργοι;

Ακόμα κι αν δεν έχεις πάει στην Πράγα, σίγουρα έχεις μία εικόνα της. Έχεις δει σε φωτογραφίες τις χρυσές στέγες της. Έχεις δει τα παράξενα γοτθικά κτήρια με τα τερατόμορφα στολίδια που δεν καταλαβαίνεις αν σχεδιάστηκαν από τους αρχιτέκτονες πριν αιώνες για να τρομοκρατούν τους περαστικούς ή για να χλευάσουν την καταπίεση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Επίσης ξέρεις από την Πράγα το Μαύρο Θέατρο, τον Κάφκα, τον Κούντερα. Και βέβαια έχεις ακουστά την Άνοιξη της Πράγας και τη Βελούδινη Επανάσταση… Όλα αυτά δεν είναι λίγα. Όλα αυτά, μαζί με ό,τι πούμε παρακάτω για τη γοητευτική αυτή πρωτεύουσα της Τσεχίας, δείχνουν ότι η Πράγα είναι μία πόλη που ανά τους αιώνες χορεύει με την ιστορία – και μάλιστα διαλέγει μόνη της τα βήματα αυτού του χορού.
Πάμε λοιπόν: τα πρώτα δείγματα ζωής στην ευρύτερη περιοχή ανάγονται στην Παλαιολιθική Εποχή. Η πόλη είναι χτισμένη πάνω ποταμό Μολδάβα και τοποθετημένη στην κεντρική Βοημία. Αποκαλείται επίσης «η χρυσή πόλη» και «μητέρα των πόλεων». Και φυσικά το λαμπρό ιστορικό κέντρο της είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Θρυλείται πως η Πράγα ιδρύθηκε από την Πριγκίπισσα Λιμπούσε και τον σύζυγό της, Πρέμυσλ – ο πρώτος της ομώνυμης δυναστείας. Τον αρχικό πυρήνα της πόλης αποτελούσε ένα κάστρο σε λόφο στη δεξιά όχθη του Μολδάβα, γνωστό ως Βίσεχραντ, που σημαίνει «υψηλό, ανώτερο κάστρο». Σύντομα, η πόλη έγινε η έδρα των Βασιλέων της Βοημίας, κάποιοι εκ των οποίων κυβέρνησαν αργότερα ως αυτοκράτορες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Η πόλη άνθισε τον 14ο αιώνα, καθώς εξελίχθηκε σε σημαντικότατο εμπορικό κέντρο και προσέλκυε εμπόρους από όλη την Ευρώπη. Τότε ενισχύθηκε εκεί και το έντονο εβραϊκό στοιχείο που χαρακτηρίζει την Πράγα και την κουλτούρα της. Μνημεία της εποχής αυτής είναι και ο Καθεδρικός του Αγίου Βίτου μέσα στο κάστρο Χράντσανι, ο παλαιότερος γοτθικός καθεδρικός ναός στην κεντρική Ευρώπη, καθώς και το Πανεπιστήμιο, το παλαιότερο στην κεντρική Ευρώπη.
Το 1526, το Βασίλειο της Βοημίας παραχωρήθηκε στους Αψβούργους και τότε η Πράγα έζησε μια δεύτερη μεγάλη ευημερία ειδικά στα χρόνια του Αυτοκράτορα Ροδόλφου Β’. Ο τελευταίος ζούσε στο Κάστρο και συγκέντρωνε στην αυλή του πλήθος από αστρολόγους, μάγους και άλλες παράξενες φυσιογνωμίες. Έτσι εξηγείται κι αυτή η παράξενη αρχιτεκτονική με τα διακοσμητικά γοτθικά τέρατα στα κτίρια-ορόσημα της πόλης.
Όμως οι κάτοικοι της πόλης δεν φοβούνταν τα τέρατα και είχαν τσαγανό. Αυτό αποδεικνύουν οι δύο Εκπαραθυρώσεις της Πράγας (1419 και 1618) στις οποίες οι προτεστάντες ηγέτες πέταξαν από το παράθυρο του κάστρου τους καθολικούς απεσταλμένους της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας! Η δεύτερη Εκπαραθύρωση σήμανε και το ξέσπασμα του περίφημου Τριακονταετούς Πολέμου της Κεντρικής Ευρώπης ο οποίος άρχισε ως θρησκευτικός, κατέληξε πολιτικός για επικράτηση των Μεγάλων Δυνάμεων και έφερε την παρακμή της πόλης. Όχι όμως για πολύ, διότι η Βιομηχανική Επανάσταση την αναζωογόνησε και της ξαναέδωσε την παλιά αίγλη της.
Και μετά τη βιομηχανική ευημερία ήρθε ο 20ος αιώνας που έφερε τους δικούς του πολέμους. Με τον Α’ Παγκόσμιο, διαλύθηκε η Αυστροουγγαρία και η Πράγα έγινε η πρωτεύουσα της Τσεχοσλοβακίας – η πρωτεύουσα των γραμμάτων και των τεχνών που ξέρουμε σήμερα. Ο Κάφκα, είναι ένα λαμπρό δείγμα εκείνης της εποχής. Με τον Β΄ Παγκόσμιο, κυριάρχησε το απολυταρχικό καθεστώς που οδήγησε στην περίφημη Άνοιξη της Πράγας, το 1967, στο 4ο Συνέδριο Τσεχοσλοβάκων Συγγραφέων, το οποίο πυροδότησε μια σφοδρή αντίδραση ενάντια στο καθεστώς. Αυτή η Άνοιξη δυστυχώς πνίγηκε τον Αύγουστο του 1968 όταν τα στρατεύματα του Συμφώνου της Βαρσοβίας κατέπνιξαν την εξέγερση. Όλα αυτά τα διαβάζουμε στην «Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι» του Μίλαν Κούντερα ή τα βλέπουμε στην πολυβραβευμένη ομώνυμη ταινία. Και φτάνουμε στο 1989, με τη Βελούδινη Επανάσταση στους δρόμους της Πράγας και τη συνακόλουθη κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Τσεχοσλοβακία. Το 1993, η Πράγα έγινε η πρωτεύουσα της νεοσύστατης Τσεχίας.
Την πολυτάραχη και ενδιαφέρουσα αυτή ιστορία την αντιλαμβανόμαστε εύκολα στις βόλτες μας μέσα στην πόλη. Στα κτήρια, στα καφέ, στις λεωφόρους, στα στενά δρομάκια της παλιάς πόλης, στο κάστρο, στην κουλτούρα των ανθρώπων, στις τέχνες και τα γράμματα, στην καθημερινή ζωή.
Αλλά αν ξεχωρίζαμε ένα ορόσημο, που να δείχνει το ταμπεραμέντο της Πράγας, αυτό είναι το «Κτίριο που Χορεύει». Το σύμπλεγμα δυο πύργων που αναπαριστούν έναν άνδρα και μία γυναίκα που στροβιλίζονται στους ρυθμούς της πόλης. Το υπογράφουν οι σταρ αρχιτέκτονες Βλάντο Μίλουνιτς και Φρανκ Γκέρι… Ο πρώτος είναι Τσεχοκροάτης και ο δεύτερος Αμερικανός βραβευμένος μεταξύ άλλων και με Πρίτσκερ που θεωρείται κάτι σαν το Νομπέλ της Αρχιτεκτονικής. Ο Γκέρι αρχικά έδωσε στο κτίριο την ονομασία «Φρεντ & Τζίντζερ» από το γνωστό χολιγουντιανό δίδυμο. Αργότερα όμως απέσυρε την ονομασία διότι όπως είπε «θα ήταν λάθος να μεταφέρουμε το κιτς της Αμερικής και του Χόλιγουντ σε μία τόσο αυθεντική πόλη σαν την Πράγα!».  Η ιδέα για την κατασκευή του εν λόγω κτηρίου ανήκε στον σπουδαίο πολιτικό Βάτσλαβ Χάβελ τον τελευταίο πρόεδρο της Τσεχοσλοβακίας και πρώτο Πρόεδρο της Τσεχίας, ο οποίος έμενε ακριβώς δίπλα και οραματίστηκε εκεί να χτιστεί μία μεγάλη πινακοθήκη. Ο Χάβελ πέρα από πολιτικός ήταν συγγραφέας, αντικαθεστωτικός και δραματουργός. Πρωτεργάτης στην Άνοιξη της Πράγας και τη Βελούδινη Επανάσταση… Τελικά στο «Κτήριο που Χορεύει» στεγάζονται γραφεία. Και η ιστορία της πόλης ακολουθεί πλέον νέους στροβιλισμούς.

Είναι μια μικρή μεσαιωνική πόλη, μοναδικού ενδιαφέροντος, στη Νότια Βοημία, πολύ κοντά στην Πράγα. Είναι χτισμένη πάνω σε παράξενους φυσικούς μαιάνδρους που σχηματίζει ο ποταμός Μολδάβας και φημίζεται για την ιστορική γοτθική αρχιτεκτονική της και το κάστρο Κρούμλοβ, ένα από τα μεγαλύτερα της Βοημίας. Τα πέτρινα σπίτια της, γύρω από έναν ποτάμιο μαίανδρο, διατηρούν ατόφια τη μεσαιωνική και αναγεννησιακή μορφή τους και φυσικά η πόλη έχει ανακηρυχθεί μνημείο της UNESCO. Η ονομασία Τσέσκι (Τσεχικό) Κρούμλοβ έχει καθιερωθεί για να διαφοροποιείται από το Μοράβσκι (Μοραβικό) Κρούμλοβ, στη Νοτιοανατολική Τσεχία.
Η πόλη και το κάστρο της χτίστηκαν στα τέλη του 13ου αιώνα σε ένα εμπορικής σημασίας πέρασμα του Μολδάβα. Εξ ου και ο πλούτος της μικρής αυτής πόλης που φαίνεται ξεκάθαρα στην εντυπωσιακή αρχιτεκτονική τς. Ορόσημο είναι το επιβλητικό κάστρο της, το δεύτερο μεγαλύτερο στην Τσεχία. Το κτιριακό συγκρότημα του κάστρου περιλαμβάνει τεράστιους κήπους, όπου κατά παράδοση ζουν μικρές αρκούδες, λίμνες, τάφρο και ένα υπέροχο μπαρόκ θέατρο, που χτίστηκε το 1682. Λόγω παλαιότητας εκεί δίνονται μόνο δύο παραστάσεις μπαρόκ όπερας τον χρόνο, υπό το φως των κεριών!
Άλλα σημαντικά αξιοθέατα της πόλης είναι το Ιστορικό Μουσείο της Βοημίας, το Μουσείο Βασανιστηρίων (γιατί Μεσαίωνας δεν σημαίνει μόνο εντυπωσιακή αρχιτεκτονική…), το μοναστήρι των Μινοριτών του 14ου αιώνα και το παραδοσιακό ζυθοποιείο Έγκενμπεργκ που ακόμα κάνει τις διανομές μπύρας με άλογο και άμαξα. Στο Τσέσκυ Κρούμλοβ επίσης διοργανώνονται δύο σημαντικά ετήσια φεστιβάλ: το μεσαιωνικό και το διεθνές μουσικό.
Η προσωπικότητα όμως που δεσπόζει μοιραία στη γραφική αυτή πόλη είναι ο κορυφαίος αυστριακός ζωγράφος Έγκον Σίλε, ο οποίος θεωρείται ιδιοφυία της αρ νουβώ ζωγραφικής και είναι παγκοσμίως διάσημος για τα όλο ένταση πορτραίτα του – αγαπημένα θέματά του ήταν οι εταίρες των αρχών του 20ού αιώνα. Η μητέρα του καταγόταν από το Τσέσκυ Κρούμλοβ και ο ίδιος το επισκεπτόταν συχνά για διακοπές μεταξύ του 1907 και του 1917. Μάλιστα κάποια στιγμή αποφάσισε να μετακομίσει εκεί από τη Βιέννη για να εργαστεί αλλά δεν τα κατάφερε. Το πνεύμα του ήταν πολύ ανατρεπτικό και μποέμ για τη μικρή συντηρητική πόλη – την απεικόνισε σε μία σειρά έργων υπό τον τίτλο «Νεκρή Πόλη» – κι έτσι αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει άρον άρον, για την κοσμοπολίτικη και πιο καλλιτεχνική Βιέννη. Σήμερα στο Τσέσκυ Κρούμλοβ διατηρείται το πατρικό σπίτι της μητέρας του στο όπου έμενε και ζωγράφιζε ο ίδιος, στην οδό Πλέσιβετς Νο. 343 πάνω στο ποτάμι. Εκεί στεγάζεται πλέον ένα μουσείο αφιερωμένο στο έργο του. Ο Σίλε πέθανε το 1918 έναν χρόνο αφότου εγκατέλειψε το Τσέσκυ Κρούμλοβ, από ισπανική γρίπη στη Βιέννη, λίγο προτού κλείσει τα 28 χρόνια του. Σήμερα έργα του εκτίθενται στα μεγαλύτερα μουσεία όλου το κόσμου. Σήμερα έργα του εκτίθενται στα μεγαλύτερα μουσεία όλου το κόσμου.

«Η πιο περίεργη, η πιο αινιγματική, η πιο ανησυχητική πόλη, όχι μονάχα στην Ιταλία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο», έχει πει για το Τορίνο ο ιταλός ζωγράφος, που πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ελλάδα, Τζιόρτζιο ντε Κίρικο. Γιατί; Και τι ξέρουμε για την πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας;
Είναι μια βιομηχανική πόλη, έδρα της Fiat και του καφέ Lavazza… Πρωτεύουσα του Πεδεμόντιου και της ομώνυμης επαρχίας. Είναι κτισμένη σε πεδιάδα στους πρόποδες των Άλπεων και βρίσκεται 138 χλμ. δυτικά από το Μιλάνο. Ένα μεγάλο μέρος του βρέχεται κυρίως από τον ποταμό Πάδο, πέρα από τον οποίο βρίσκονται οι λόφοι με τα ακριβά προάστια. Τα τμήματα της πόλης εκατέρωθεν του ποταμού, συνδέονται μεταξύ τους με μεγάλες, πέτρινες γέφυρες. Αυτά είναι τα γενικά…
Πάμε στα πιο ειδικά τώρα. Το Τορίνο ιδρύθηκε επισήμως το 29 μ.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα με το όνομα Αυγούστα Ιουλία Ταουρινόρουμ. Τον 16ο αιώνα, κατελήφθη από τον Δούκας της Σαβοΐας και τον 17ο αιώνα έγινε η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Σικελίας και της Σαρδηνίας. Το 19ο αιώνα η πόλη αποτελούσε το πνευματικό και πολιτικό κέντρο του κινήματος για την απελευθέρωση από τις ξένες δυνάμεις (Γαλλία, Αυστρία κτλ.) και την ενοποίηση της χώρας. Από το 1860 μέχρι το 1864 υπήρξε πρωτεύουσα του ενοποιημένου βασιλείου της Ιταλίας. Για τον λόγο αυτό, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην αρχιτεκτονική της (μπαρόκ και αρ νουβό), τη ρυμοτομία, τη διακόσμησή της με αδριάντες και προτομές, πάρκα, ναούς, παλάτια κτλ.
Στο Τορίνο υπάρχει ένα σημαντικό Αναγεννησιακό Μουσείο αλλά εκεί βρίσκεται και το σημαντικότερο και μεγαλύτερο αιγυπτιακό μουσείο μετά από αυτό του Καΐρου, με περισσότερα από 30.000 ευρήματα. Παράδοξο;Όχι… Τα ευρήματα «αρπάχτηκαν» από ιταλούς αρχαιολόγους που έκαναν ανασκαφές στην Αίγυπτο…  Κατά τα άλλα το σύμβολο της πόλης είναι ο πύργος Μόλε Αντονελιάνα ύψους 167,5 μέτρων. Χτίστηκε τον 19ο αιώνα και αρχικά προοριζόταν για Συναγωγή. Σήμερα στεγάζει το Εθνικό Μουσείο Κινηματογράφου. Όσον αφορά τον αθλητισμό, το Τορίνο είναι η πατρίδα της Γιουβέντους και της Τορίνο και έχει δύο μεγάλα γήπεδα. Εκεί έγιναν και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2006. Αλλά η πόλη έχει και ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο. Κάθε δεύτερη Κυριακή του μήνα, στις κεντρικές πλατείες στήνεται το περίφημο Γκραν Μπαλόν, μια τεράστια υπαίθρια αγορά. Έπιπλα αντίκες, παλιά παιχνίδια, vintage ρούχα και αξεσουάρ, μεταχειρισμένα βιβλία, δίσκοι βινυλίου, πορσελάνες, κρύσταλλα, κεραμικά, χειροτεχνήματα, παλιά γραμματόσημα και καρτ ποστάλ, όλα μπορείτε να τα βρείτε εκεί. Επίσης, αναφορικά στην αρχιτεκτονική, πέρα από τις πολλές τεράστιες πλατείες, οι στοές είναι τυπικό χαρακτηριστικό και τις συναντά κανείς παντού – στο Τορίνο δεν σε νοιάζει αν θα βρέξει.
Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι τα καφέ. Ορόσημα θεωρούνται το Caffé San Carlo, ένα μικρό χρυσοποίκιλτο παλάτι του 1822, όπου σύχναζαν η βασιλική οικογένεια και ο Αλέξανδρος Δουμάς. Το Caffé Fiorio άνοιξε το 1870 και το προτιμούσαν οι διανοούμενοι, ανάμεσά τους και ο Νίτσε.  To Caffé Mulassano από το 1907 ήταν αγαπητό σε βασιλιάδες και καλλιτέχνες. Το Caffé al Bicerin, από το 1763, δημιούργησε το περίφημο «bicerin»: εσπρέσο με χειροποίητη σοκολάτα και κρέμα, σερβιρισμένο σε γυάλινο ποτηράκι. Τον 18ο αιώνα το Τορίνο ήταν και η πρωτεύουσα του βερμούτ, δηλαδή ήταν γεμάτο με τοπικά αποστακτήρια. Σήμερα, στα μπαρ σερβίρουν το διάσημο απεριτίφ και το συνοδεύουν με χίλια μύρια μεζεδάκια. Τοπικό διάσημο κρασί είναι το Βarolo. Τέλος το Τορίνο είναι η πατρίδα τηςnutella, του ferrero και του gianduiotto. Αλλά και το βασίλειο του προσούτο…
Όσο για τους αστικούς μύθους και τα μυστήρια, υπάρχουν πολλά. Οι φοιτητές αποφεύγουν να περάσουν από τον Πύργο Αντονελλιάνα διότι λένε πως όποιος περνάει από κει δεν παίρνει πτυχίο. Ο Νοστράδαμος με τις καταστροφικές Προφητείες του κάποτε πάτησε το πόδι του στην πόλη. Η Ιερά Σινδόνη φυλάσσεται στον Καθεδρικό της πόλης. Στην εκκλησία Σουπέργκα έπεσε το 1949 το αεροπλάνο που μετέφερε την ομάδα Τορίνο και σκοτώθηκαν όλοι οι επιβάτες. Στους λόφους (όπου βρίσκονται τα ακριβά προάστια) έχουν σημειωθεί εξαφανίσεις προσώπων, οι οποίες συνδέονται με τελετές μαύρης μαγείας. Τέλος υπάρχουν φήμες ότι στον μεσαιωνικό πύργο που βρίσκεται στο κέντρο της Πιάτσα Καστέλλο υπάρχει ένα πηγάδι το οποίο οδηγεί στο κέντρο της Γης. Πάντως η φράση του ντε Κίρικο που αναφέραμε στην αρχή, οφείλεται μάλλον στη βαριά ομίχλη, που πλακώνει μερικές φορές το Τορίνο και το κάνει να μοιάζει με πόλη-φάντασμα.
 

 Η Σκάλα του Μιλάνου (ιταλικά: Teatro alla Scala, αναφέρεται συχνά La Scala), είναι ένα από τα πιο διάσημα οπερατικά θέατρα στον κόσμο και είναι γνωστό ως Ο ναός της όπερας. Πήρε την ονομασία της από την ομώνυμη πλατεία του Μιλάνου όπου και βρίσκεται, την Piazza della Scala
Κατασκευάστηκε κατόπιν εντολής της αυτοκράτειρας Μαρίας Θηρεσίας της Αυστρίας ώστε να αντικαταστήσει το παλαιό θέατρο που στέγαζε την Όπερα του Μιλάνου, το Teatro Regio Ducale, το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά στις 26 Φεβρουαρίου 1776. Τα επίσημα εγκαίνιά του πραγματοποιήθηκαν στις 3 Αυγούστου 1778.
Η Σκάλα του Μιλάνου γνώρισε την πρώτη της μεγάλη ακμή κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, καθώς έκαναν την εμφάνισή τους τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής. Δεύτερη περίοδος μεγάλης ακμής υπήρξε η δεκαετία του 1970, όταν υπό τη διοίκηση του Πάολο Γκράσι σηματοδοτήθηκε η μεγαλύτερη παραγωγικότητα του θεάτρου, με περίπου 300 παραστάσεις  το χρόνο.
Από το 1991 λειτουργεί και η Ακαδημία του Θεάτρου της Σκάλα, η οποία παρέχει προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης με τέσσερα τμήματα: Μουσική, χορό, θεατρικό εργαστήρι και καλλιτεχνική διοίκηση.

«Η πιο περίεργη, η πιο αινιγματική, η πιο ανησυχητική πόλη, όχι μονάχα στην Ιταλία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο», έχει πει για το Τορίνο ο ιταλός ζωγράφος, που πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ελλάδα, Τζιόρτζιο ντε Κίρικο. Γιατί; Και τι ξέρουμε για την πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας;
Είναι μια βιομηχανική πόλη, έδρα της Fiat και του καφέ Lavazza… Πρωτεύουσα του Πεδεμόντιου και της ομώνυμης επαρχίας. Είναι κτισμένη σε πεδιάδα στους πρόποδες των Άλπεων και βρίσκεται 138 χλμ. δυτικά από το Μιλάνο. Ένα μεγάλο μέρος του βρέχεται κυρίως από τον ποταμό Πάδο, πέρα από τον οποίο βρίσκονται οι λόφοι με τα ακριβά προάστια. Τα τμήματα της πόλης εκατέρωθεν του ποταμού, συνδέονται μεταξύ τους με μεγάλες, πέτρινες γέφυρες. Αυτά είναι τα γενικά…
Πάμε στα πιο ειδικά τώρα. Το Τορίνο ιδρύθηκε επισήμως το 29 μ.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα με το όνομα Αυγούστα Ιουλία Ταουρινόρουμ. Τον 16ο αιώνα, κατελήφθη από τον Δούκας της Σαβοΐας και τον 17ο αιώνα έγινε η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Σικελίας και της Σαρδηνίας. Το 19ο αιώνα η πόλη αποτελούσε το πνευματικό και πολιτικό κέντρο του κινήματος για την απελευθέρωση από τις ξένες δυνάμεις (Γαλλία, Αυστρία κτλ.) και την ενοποίηση της χώρας. Από το 1860 μέχρι το 1864 υπήρξε πρωτεύουσα του ενοποιημένου βασιλείου της Ιταλίας. Για τον λόγο αυτό, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην αρχιτεκτονική της (μπαρόκ και αρ νουβό), τη ρυμοτομία, τη διακόσμησή της με αδριάντες και προτομές, πάρκα, ναούς, παλάτια κτλ.
Στο Τορίνο υπάρχει ένα σημαντικό Αναγεννησιακό Μουσείο αλλά εκεί βρίσκεται και το σημαντικότερο και μεγαλύτερο αιγυπτιακό μουσείο μετά από αυτό του Καΐρου, με περισσότερα από 30.000 ευρήματα. Παράδοξο; Όχι… Τα ευρήματα «αρπάχτηκαν» από ιταλούς αρχαιολόγους που έκαναν ανασκαφές στην Αίγυπτο…  Κατά τα άλλα το σύμβολο της πόλης είναι ο πύργος Μόλε Αντονελιάνα ύψους 167,5 μέτρων. Χτίστηκε τον 19ο αιώνα και αρχικά προοριζόταν για Συναγωγή. Σήμερα στεγάζει το Εθνικό Μουσείο Κινηματογράφου.
Όσον αφορά τον αθλητισμό, το Τορίνο είναι η πατρίδα της Γιουβέντους και της Τορίνο και έχει δύο μεγάλα γήπεδα. Εκεί έγιναν και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2006.

Αλλά η πόλη έχει και ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο. Κάθε δεύτερη Κυριακή του μήνα, στις κεντρικές πλατείες στήνεται το περίφημο Γκραν Μπαλόν, μια τεράστια υπαίθρια αγορά. Έπιπλα αντίκες, παλιά παιχνίδια, vintage ρούχα και αξεσουάρ, μεταχειρισμένα βιβλία, δίσκοι βινυλίου, πορσελάνες, κρύσταλλα, κεραμικά, χειροτεχνήματα, παλιά γραμματόσημα και καρτ ποστάλ, όλα μπορείτε να τα βρείτε εκεί. Επίσης, αναφορικά στην αρχιτεκτονική, πέρα από τις πολλές τεράστιες πλατείες, οι στοές είναι τυπικό χαρακτηριστικό και τις συναντά κανείς παντού – στο Τορίνο δεν σε νοιάζει αν θα βρέξει.
Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι τα καφέ. Ορόσημα θεωρούνται το Caffé San Carlo, ένα μικρό χρυσοποίκιλτο παλάτι του 1822, όπου σύχναζαν η βασιλική οικογένεια και ο Αλέξανδρος Δουμάς. Το Caffé Fiorio άνοιξε το 1870 και το προτιμούσαν οι διανοούμενοι, ανάμεσά τους και ο Νίτσε.  To Caffé Mulassano από το 1907 ήταν αγαπητό σε βασιλιάδες και καλλιτέχνες. Το Caffé al Bicerin, από το 1763, δημιούργησε το περίφημο «bicerin»: εσπρέσο με χειροποίητη σοκολάτα και κρέμα, σερβιρισμένο σε γυάλινο ποτηράκι. Τον 18ο αιώνα το Τορίνο ήταν και η πρωτεύουσα του βερμούτ, δηλαδή ήταν γεμάτο με τοπικά αποστακτήρια. Σήμερα, στα μπαρ σερβίρουν το διάσημο απεριτίφ και το συνοδεύουν με χίλια μύρια μεζεδάκια. Τοπικό διάσημο κρασί είναι το Βarolo. Τέλος το Τορίνο είναι η πατρίδα της nutella, του ferrero και του gianduiotto. Αλλά και το βασίλειο του προσούτο…
Όσο για τους αστικούς μύθους και τα μυστήρια, υπάρχουν πολλά. Οι φοιτητές αποφεύγουν να περάσουν από τον Πύργο Αντονελλιάνα διότι λένε πως όποιος περνάει από κει δεν παίρνει πτυχίο. Ο Νοστράδαμος με τις καταστροφικές Προφητείες του κάποτε πάτησε το πόδι του στην πόλη. Η Ιερά Σινδόνη φυλάσσεται στον Καθεδρικό της πόλης. Στην εκκλησία Σουπέργκα έπεσε το 1949 το αεροπλάνο που μετέφερε την ομάδα Τορίνο και σκοτώθηκαν όλοι οι επιβάτες. Στους λόφους (όπου βρίσκονται τα ακριβά προάστια) έχουν σημειωθεί εξαφανίσεις προσώπων, οι οποίες συνδέονται με τελετές μαύρης μαγείας. Τέλος υπάρχουν φήμες ότι στον μεσαιωνικό πύργο που βρίσκεται στο κέντρο της Πιάτσα Καστέλλο υπάρχει ένα πηγάδι το οποίο οδηγεί στο κέντρο της Γης. Πάντως η φράση του ντε Κίρικο που αναφέραμε στην αρχή, οφείλεται μάλλον στη βαριά ομίχλη, που πλακώνει μερικές φορές το Τορίνο και το κάνει να μοιάζει με πόλη-φάντασμα.
 

Αυτή η πανέμορφη κωμόπολη, το δημοφιλέστερο θέρετρο της Γερμανίας κοντά στα σύνορα με την Αυστρία και ένα από τα πιο γνωστά χιονοδρομικά κέντρα στην Ευρώπη. Οφείλει τη φήμη του στην εξαιρετική του τοποθεσία στους πρόποδες της ψηλότερης κορυφής των γερμανικών Άλπεων, τη Zugspitze, σε υψόμετρο 2.964 μέτρων. Είναι το μέρος που φιλοξένησε στα δύσκολα χρόνια του 1936 τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Πριν από το 1936, η περιοχή ήταν άγνωστη στον πολύ κόσμο και χωρισμένη σε δύο τμήματα, το Γκάρμις και το Παρτενκίρχεν, σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου το ένα από το άλλο. Τα δύο αυτά τμήματα ενώθηκαν τότε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες και αποτέλεσαν μια ενιαία περιφέρεια. Το κέντρο του Γκάρμις αποτελείται σήμερα από πανέμορφα παλιότερα και νεότερα σπίτια και πανδοχεία στο κέντρο, ζωγραφισμένα με υπέροχες βουκολικές και βιβλικές παραστάσεις κατά το πρότυπο των σπιτιών στο Ομπεραμεργκάου. Λίγο ψηλότερα, εκεί που ξεκινάει η αλπική ζώνη, υπάρχουν υπέροχα ξενοδοχεία - σαλέ, με όλες τις ανέσεις. Πολύ υψηλού επιπέδου εγκαταστάσεις βρίσκονται εκεί, όπως και στο βουνό με τις ατελείωτες οροσειρές και πίστες.

Μαγευτικά και μυστηριώδη τοπία, αχανείς κοιλάδες, απέραντο πράσινο, πανέμορφες λίμνες, τρεχούμενα νερά, παραμυθένια κτίρια και «θεϊκές» μελωδίες. Από τα επιβλητικά μπαρόκ παλάτια μέχρι τα κανάλια του Δούναβη και από την κλασική μουσική μέχρι τα βιεννέζικα βαλς, η μεγαλοπρεπής Βιέννη έχει φτιαχτεί έτσι ώστε να μοιάζουν όλα τέλεια... Η διάσημη Κρατική Όπερα, το Κοινοβούλιο με την πλούσια διακοσμημένη πρόσοψη, η εντυπωσιακή Βοτιβκίρχε, τα ανάκτορα Χόφμπουργκ (η κύρια χειμερινή κατοικία των Αψβούργων), ο Καθεδρικός του Αγίου Στεφάνου, αλλά και τα θερινά ανάκτορα Σενμπρούν, προσδίδουν μια ξεχωριστή αίγλη και μας ταξιδεύουν στον διάκοσμο της αλλοτινής αριστοκρατίας. Πελώριοι κήποι, εντυπωσιακά συντριβάνια και καλά κρυμμένα μυστικά από αυτοκρατορικές οικογένειες, συνδέονται ως δια μαγείας με φημισμένα καφέ, σύγχρονα μπιστρό και στέκια διανοούμενων. Το πνεύμα του Μότσαρτ μας ακολουθεί στο Σάλτσμπουργκ, το… παραμύθι της Αυστρίας που το όνομά του σημαίνει «Κάστρο του Αλατιού». Το βλέμμα μας «κολλάει» στο μωσαϊκό του Altstadt, της Παλιάς Πόλης με τους χαριτωμένους τρούλους και τα καμπαναριά, το εντυπωσιακό κάστρο στην κορυφή του λόφου και τα χιονισμένα βουνά που στέκουν αγέρωχα. Βλέπουμε εκπληκτικά διαμορφωμένους κήπους σε παλάτια και θαυμάζουμε αγάλματα που αναπαριστούν μυθολογικά θέματα περασμένων αιώνων σε βίλες πρώιμου μπαρόκ. Διασχίζουμε την περιοχή των λιμνών, σκαρφαλώνουμε στις Αυστριακές Άλπεις, περνάμε από λίμνες, καταπράσινες κοιλάδες και μπαίνουμε σε τεράστια τούνελ! Περπατάμε στα πολύχρωμα δρομάκια του γραφικότατου Ίνσμπρουκ για να νιώσουμε την μεσαιωνική του αύρα και ανεβαίνουμε στον πύργο της πόλης για να απολαύσουμε θέα που «κόβει την ανάσα». Προσεγγίζουμε το Φίλαχ, μια αγαπημένη πόλη της νότιας Αυστρίας, στις όχθες του ποταμού Ντράου, που αποτελεί σημαντικό σταυροδρόμι των Άλπεων και φυσικά δεν παραλείπουμε το πανέμορφο παραλίμνιο χωριουδάκι Χάλσταττ. Ένα ειδυλλιακό μέρος στη σκιά των Άλπεων γεμάτο παραδοσιακά ξύλινα σπιτάκια, με εικόνες που θυμίζουν κυριολεκτικά ιμπρεσιονιστικό πίνακα ζωγραφικής... 

Ξημερώματα μιας μέρας του 1863: ένας Βιεννέζος αρτοποιός μπαίνει στο μαγαζί του για να ετοιμάσει το ψωμί της ημέρας για τη συνοικία του. Έχει σίγουρα πολλή δουλειά, γιατί οι ημέρες αυτές δεν είναι και οι πιο ήρεμες που έχει ζήσει: ο Τούρκος σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πολιορκεί τη Βιέννη και η πόλη υποφέρει από έλλειψη τροφίμων. Ωστόσο αυτό το πρωινό κάτι άλλο, και εξίσου ανησυχητικό, τραβάει την προσοχή του: ακούει έναν περίεργο θόρυβο, κάτι σαν τρίξιμο να έρχεται από τα έγκατα της γης. Τρομαγμένος ειδοποιεί τις αρχές και οι φόβοι τους επιβεβαιώνονται. Τούρκοι λαγουμιτζίδες έχουν αρχίσει να σκάβουν κάτω από την πόλη με σκοπό να ανατινάξουν τα τείχη και να καταλάβουν τη Βιέννη, πρώτο βήμα για να ξεχυθούν έπειτα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ευτυχώς όμως, η οξυδέρκεια του Βιεννέζου φούρναρη ήταν αρκετή για να σώσει τη Βιέννη, μαζί της την Αυστρία και ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο. Αμέσως λοιπόν ειδοποιήθηκε ο αυστριακός στρατός που εξολόθρευσε την ομάδα των λαγουμιτζίδων και λίγο αργότερα τα στρατεύματα του Πολωνού ηγεμόνα Γιαν Σομπιέσκι διέλυσαν τις τουρκικές δυνάμεις και ο Σουλεϊμάν αναγκάστηκε να λύσει την πολιορκία. Η Βιέννη είχε σωθεί και εν πολλοίς το όφειλε σε εκείνο τον ανώνυμο Βιεννέζο αρτοποιό.
Για να γιορτάσουν λοιπόν τη νίκη τους, οι φουρνάρηδες της πόλης έφτιαξαν ένα καινούριο γλυκό: πήραν τα ψωμάκια τους, έστριψαν τις άκρες τους προς τη μια μεριά έτσι ώστε να πάρουν το σχήμα της ημισελήνου, το έμβλημα των Οθωμανών δηλαδή, και το ονόμασαν «κίπφελ» (Kipfel). Κάτι δηλαδή σαν το «σας φάγαμε!». Για πολλά χρόνια μάλιστα οι μαθητευόμενοι φουρνάρηδες της Βιέννης έκαναν παρέλαση κάθε Λαμπροτρίτη περνώντας μπροστά από όλους τους φούρνους της πόλης, για να πιουν στην υγειά των αρτοποιών που έσωσαν την πόλη. Το κίπφελ πέρασε έπειτα στη Γαλλία από την (αυστριακή) Μαρία Αντουανέτα,  και εκεί πήρε το όνομα με το οποίο το ξέρουμε και το απολαμβάνουμε όλοι σήμερα: κρουασάν…

Τα αυτοκρατορικά παλάτια δεσπόζουν επιβλητικά και μεγαλοπρεπή. Τα μνημεία της πόλης είναι εντυπωσιακά και οι εμπορικοί δρόμοι πάντοτε πολυσύχναστοι. Νότες κλασικής μουσικής πλανώνται συνεχώς στην ατμόσφαιρα και τα παραδοσιακά καφέ αναδύουν βιεννέζικη κουλτούρα. Ναι, είναι η πρωτεύουσα όπου ευδοκιμούν τα πιο υπέροχα ταξιδιωτικά κλισέ. Δικαίως είναι ένα από τα μικρότερα ομόσπονδα κρατίδια της Αυστρίας. Εντούτοις, με πληθυσμό 1.600.000 κατοίκους είναι η μεγαλύτερη πόλη, καθώς και το πολιτικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο ολόκληρης της χώρας. Βρίσκεται χτισμένη σε υψόμετρο 170 μέτρων πάνω από το επίπεδο της θάλασσας και καταλαμβάνει έκταση 400 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην Κοιλάδα του Δούναβη, ενώ βόρεια και δυτικά οι δασωμένοι λόφοι του Wienerwald (Δάσος της Βιέννης) στεφανώνουν την πόλη. Ο Δούναβης διαιρεί την πόλη διαγωνίως σε δύο τμήματα. Η πλευρά που ενδιαφέρει πρωτίστως τον επισκέπτη βρίσκεται νότια του ποταμού και πρόκειται για το παλιό κέντρο της Βιέννης, την Innere Stadt, όπου βρίσκονται και τα περισσότερα αξιοθέατα.

Ονομάζεται Τρένο Σαργκάν Οκτώ και είναι ένα μικρό κόσμημα πάνω στις πλαγιές του Ζλάτιμπορ. Με πολύ στενές γραμμές, και διαστάσεις άλλης εποχής, σήμερα λειτουργεί ως πόλος έλξης για τους ρομαντικούς, για τους λάτρεις της ιστορίας ή απλώς της νοσταλγίας. Εξάλλου η άλλη ονομασία του Σαργκάν Οκτώ είναι «Νοσταλγία».
Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής άρχισε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από τους Αυστριακούς, με σκοπό να ενωθεί η Σερβία με την Αυστρο-Ουγγαρία η οποία τότε κατείχε τα εδάφη της Σερβίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Το έργο ήταν δύσκολο λόγω των ορεινών εδαφών, των πηγών που αναβλύζουν στη διαδρομή και των τούνελ που έπρεπε να σκαφτούν μέσα στην πέτρα του βουνού. Σήμερα το τρένο περνάει από 22 τούνελ και 365 πηγές. Οι πηγές βρίσκονται ακόμη και μέσα στα τούνελ! Για την εκπόνηση του έργου λοιπόν, θεσπίστηκαν καταναγκαστικά έργα και οι εργάτες που επιστρατεύτηκαν ήταν Ρώσοι και Ιταλοί φυλακισμένοι και αιχμάλωτοι πολέμου. Ενώ εκτυλισσόταν ο πόλεμος και καθώς τα μέτωπα των μαχών μετακινούνταν και τα εδάφη της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας άλλαζαν, άλλαζε και η πορεία της σιδηροδρομικής γραμμής. Εννοείται πως οι εργασίες προχωρούσαν σε εξουθενωτικά εντατικό ρυθμό, για να μπορέσει η κατασκευή να ολοκληρωθεί και το τρένο να βοηθήσει στην επιτυχή έκβαση του πολέμου. Τελικά το έργο σταμάτησε λόγω μιας φονικής κατολίσθησης στην εκσκαφή ενός τούνελ που στοίχισε τη ζωή σε περίπου 200 εργάτες των καταναγκαστικών έργων. Και το όραμα της σιδηροδρομικής ένωσης της Σερβίας με την Αυστρο-Ουγγαρία κατέρρευσε μαζί με την κατάρρευση της Αυτοκρατορίας.

Αλλά η δουλειά συνεχίστηκε, από το 1921, στο νεοσύστατο Βασίλειο της Σερβίας. Όταν ολοκληρώθηκε στα 15,44 χιλμ., την ίδια χρονιά, λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους, οι γραμμές σχημάτιζαν ένα μεγάλο οχτάρι εξ’ου και η ονομασία Σαργκάν Οκτώ. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι το τρένο περνάει από κάποιους σταθμούς δύο φορές κατά τη διάρκεια μίας διαδρομής.

Τα δύο πιο σημαντικά αξιοθέατα που βλέπει κανείς όταν ταξιδεύει με το όμορφο αυτό τρένο, είναι το εστιατόριο που είναι λαξευμένο μέσα στον βράχο Σαργκάν και ο «Τρελός Βράχος» στην περιοχή Γκολουμπίτσι. Λέγεται ότι όταν ένα ζευγάρι περάσει κατά τη διαδρομή από τον «Τρελό Βράχο» δένεται με παντοτινά δεσμά αγάπης και οπωσδήποτε παντρεύεται…

Το κάστρο Μπλουά αναφέρεται για πρώτη φορά στα "Δέκα Βιβλία Ιστοριών" του Αγίου Γρηγορίου της Τουρ. Οι δούκες του Σαντιγιόν έκτισαν τα παλαιότερα μέρη του κάστρου κατά τον 18ο αιώνα. Η Ιωάννα της Λορένης χρησιμοποίησε το Μπλουά ως επιχειρησιακή της βάση για την άρση της πολιορκίας της Ορλεάνης, όταν ξεκίνησε την νικηφόρο πορεία της το 1429. Το Μπλουά έγινε μία από τις βασιλικές έδρες στις αρχές του 16ου αιώνα και εκεί έλαβε χώρα η δολοφονία των αδελφών ντε Γκιζ το 1588. Στο Μπλουά επίσης εξορίστηκε από την Αυλή η βασίλισσα Αικατερίνη των Μεδίκων από το γιο της Λουδοβίκο ΙΓ΄ (1617-1619).

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα κάστρα, το Σαμπόρ δεν ήταν έδρα ευγενών ούτε πόλη αλλά κτίσθηκε από τον Φραγκίσκο Α΄, ως "κυνηγετικό περίπτερο", το οποίο όλως τυχαίως συνόρευε με τον πύργο του συζύγου της ευνοούμενης του, κοντέσας του Θουρύ (Thoury). Δεν είναι βέβαιο ποιος είναι ο αρχιτέκτων και κατά πόσον ο Λεονάρδος ντα Βίντσι έβαλε το χέρι του• είναι γνωστό ότι το κάστρο άρχισε να κτίζεται το 1519 και ουσιαστικώς δεν τελείωσε ποτέ· πάντως έγινε κατοικήσιμο πριν το θάνατο του Φραγκίσκου Α΄ το 1547. Ως κυνηγετικό περίπτερο ήταν άχρηστο διότι έχει τεράστια παράθυρα και πανύψηλες οροφές, οπότε είναι αδύνατον να θερμανθεί (440 δωμάτια, 282 τζάκια, 84 κλιμακοστάσια). Επίσης δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε, κοντινός οικισμός απ΄ όπου θα μπορούσε η βασιλική ακολουθία να προμηθευθεί τρόφιμα και δεδομένου ότι η συνήθης ακολουθία συμπεριελάμβανε 2000 άτομα, είναι αντιληπτό ότι η βασιλική επιμελητεία είχε κάποιες δυσκολίες σε εκδρομές τέτοιου είδους. Επιπροσθέτως, το Σαμπόρ δεν είχε επιπλωθεί πλήρως, οπότε ήταν αναγκαία η μεταφορά και του σχετικού εξοπλισμού. Όλα αυτά οδήγησαν στην εγκατάλειψη του κάστρου για έναν περίπου αιώνα, μέχρι  την εποχή του Λουδοβίκου ΙΓ΄, ο οποίος το προσέφερε στον εξάδελφό του, Γκαστόν της Ορλεάνης, ο οποίος έκανε εργασίες αποκατάστασης. Το κάστρο κατοικήθηκε περιοδικώς μόνον και περιήλθε στο γαλλικό δημόσιο ως περιουσία του εχθρού το 1915, αφού οι τότε ιδιοκτήτες, δούκες της Πάρμα, είχαν την περιουσία τους στην Αυστροουγγαρία.