Βρισκόμαστε στον 13ο αιώνα μ.Χ., όταν οι εμπνευσμένοι έμποροι γερμανικών πόλεων της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας συλλαμβάνουν τη «μεγάλη ιδέα» ενός εμπορικού συνασπισμού, με σκοπό να ανοίξουν νέες μεγάλες αγορές και να διασφαλίσουν τα κέρδη τους. Πρώτη τους κίνηση η διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του εμπορίου, η κατάργηση των δασμών και η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών ανάμεσα στις πόλεις αυτές.
Βλέποντας τα μέλη του συνασπισμού να ευημερούν, την «Ένωση» ακολουθούν και οι κυριότερες εμπορικές πόλεις της εποχής, όπως το Λονδίνο, η Μπριζ στο Βέλγιο, το Μπέργκεν της Νορβηγίας και η ρωσική πόλη Νόβγκοροντ.

Στα μέσα του 13ου αιώνα η «Χάνσα», δηλαδή η «Ένωση», αριθμούσε 77 πόλεις. Η εξέλιξη ήταν ραγδαία, με αποτέλεσμα τον 15ο αιώνα, που ήταν και η χρυσή της εποχή, η Χάνσα να έχει καταφέρει να επιβάλει μονοπώλιο στο εμπόριο της Βαλτικής. Και όλα αυτά χωρίς να υπάρχει κάποια ομοσπονδιακή οργάνωση, ούτε καν στρατός για να ελέγξει την κατάσταση.
Έτσι η Χανσεατική Ένωση αποτέλεσε την πρώτη απόπειρα εμπορικής ένωσης της Ευρώπης, την πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας μιας οικονομικής ευρωπαϊκής κοινότητας.
Για πάνω από τρεις αιώνες οι χανσεατικές πόλεις κέρδιζαν πλούτο, δύναμη και ανάπτυξη σε όλους τους τομείς, καθώς οι ανταλλαγές δεν ήταν μόνο εμπορικού αλλά και πολιτισμικού περιεχομένου.

Με τη δημιουργία των εθνικών κρατών και την προσπάθεια κάποιων να χειραγωγήσουν την Ένωση προς ίδιον όφελος η προσπάθεια ατόνησε μέχρι που εγκαταλείφθηκε εντελώς.