Μία από τις παλαιότερες πόλεις στην Ευρώπη και η μοναδική που είναι χτισμένη στη συμβολή δύο μεγάλων ποταμών, το Βελιγράδι είναι μια πολιτεία με χίλια ονόματα. Είναι η «πόλη που δεν κοιμάται ποτέ», προσωνύμιο που βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του στην εκρηκτική νυχτερινή ζωή της και τα πλωτά κλαμπ στον Δούναβη. Είναι φυσικά «το λευκό κάστρο», όπως σημαίνει το όνομα Μπέογκραντ, και βέβαια είναι η πόλη των ποταμών, έχοντας την τύχη να αναπτυχθεί ακριβώς στο σημείο όπου ενώνουν τα νερά τους ο «κοσμοπολίτης Ευρωπαίος» Δούναβης και ο «Βαλκάνιος» Σάβας.

Τα χώματα πάνω στα οποία αναπτύσσεται σήμερα η πόλη είχαν κατοικηθεί ήδη από τους αρχαίους χρόνους. Φροντίζει να μας το θυμίζει αυτό μία από τις σύγχρονες συνοικίες του Βελιγραδίου, η Βίντσα (Vinča), φέροντας το όνομα του προϊστορικού οικισμού που υπήρχε εδώ. Ο αρχαιολογικός χώρος της Βίντσα προσφέρει σήμερα μια θαυμάσια αναφορά σ’ αυτό το κομμάτι της σερβικής Ιστορίας –όταν βέβαια η έννοια «Σερβία» δεν αποτελούσε ακόμα ούτε μια μακρινή ιδέα. Στο διάβα των χιλιετιών και των αιώνων, αμέτρητες φυλές και έθνη ήρθαν και κατοίκησαν σ’ αυτά τα χώματα: οι Κέλτες ονόμασαν τον οικισμό τους Σίνγκιντουνουμ (Singidunum), μα οι Σλάβοι προτίμησαν να τον πουν «Η Λευκή Πόλη». Έκτοτε, το όνομα της πόλης άλλαζε σε κάθε γλώσσα, όπως αλλάζει ο ουρανός πάνω από τον αρχοντικό Δούναβη: Alba Bulgarica, Alabanandor, Nandoralba, Nandorfejervar (στα μαγυάρικα), Alba Graeca, μέχρι τα μεσαιωνικά Griechisch Weissenburg και Castelbiancho. Τι κοινό έχουν όλα αυτά; Όλα σημαίνουν «το λευκό κάστρο», εστιάζοντας στο κάστρο Καλεμέγκνταν που όντως φαίνεται ολόλευκο σαν πλησιάζει κανείς στην πόλη από την πεδιάδα της Πανονίας. Τόσο έντονη είναι αυτή η πρώτη αίσθηση συνάντησης με την πόλη, που κανένα άλλο όνομα δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύστοχο. Και εγένετο λοιπόν Beograd, στα σέρβικα, ή Βελιγράδι, όπως το ξέρουμε και το αγαπάμε σήμερα…