H Σεβάν σχηματίστηκε πριν περίπου 25 με 30 χιλιάδες χρόνια και είναι το μεγαλύτερο υδάτινο σώμα στην Αρμενία και την Καυκασία. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.900 μέτρων και είναι μια από τις μεγαλύτερες αλπικές λίμνες της Ευρασίας. Έχει έκταση 1.244 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ η λεκάνη απορροής της έχει έκταση περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα − το ένα έκτο της επικράτειας της Αρμενίας. Η λίμνη Σεβάν βρίσκεται στη κεντρική Αρμενία, στο βόρειο τμήμα του αρμενικού ηφαιστειακού οροπεδίου του Καυκάσου και 60 χιλιόμετρα βόρεια από την πρωτεύουσα Γερεβάν. Έχει περίπου τριγωνικό σχήμα, με μέγιστο μήκος 75 χλμ. και μέσο πλάτος 19χλμ., και χωρίζεται σε δύο λεκάνες, τη Μικρή και τη Μεγάλη Σεβάν. Τροφοδοτείται από 28 μικρούς ποταμούς και ρέματα και κύρια πηγή των υδάτων της είναι οι ανοιξιάτικες πλημμύρες και το λιώσιμο του χιονιού. Ένα παράξενο χαρακτηριστικό της είναι ότι εκρέει μόνο σε ένα σημείο, στον ποταμό Ραζντάν – περίπου το 10% ενώ το υπόλοιπο 90% εξατμίζεται. Πριν την ανθρώπινη  παρέμβαση, το νερό της λίμνης ανανεωνόταν κάθε 44,3 χρόνια.
Τα νερά της Σεβάν έχουν χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα για την άρδευση της πεδιάδας του Αραράτ και την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας από το 1938. Ως αποτέλεσμα, η στάθμη της υποχώρησε περίπου 20 μέτρα, φτάνοντας σε ελάχιστο το 1952, ενώ ο όγκος της έχει μειωθεί κατά 42%. Πριν την ανθρώπινη παρέμβαση, η λίμνη είχε βάθος 95 μέτρα και έκταση 1.416 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ η στάθμη της βρισκόταν σε υψόμετρο 1.916. Η λίμνη σήμερα παρέχει περίπου το 90% των αλιευμάτων της χώρας(ψάρια και καραβίδες) και το νερό της χρησιμοποιείται για την ύδρευση της Αρμενίας και γειτονικών χωρών.
Η ονομασία Σεβάν θεωρείται ότι προέρχεται από την ουραρτική λέξη «σουίνια» (=λίμνη) η οποία είναι γραμμένη σε μια σφηνοειδή επιγραφή επίουραρτίου βασιλιά Ρούσα Α΄. Η επιγραφή που χρονολογείται τον 8ο αιώνα π.Χ. ανακαλύφθηκε στις νότιες όχθες της λίμνης. Άλλες δημοφιλείς εκδοχές είναι ότι προέρχεται από τις αρμενικές λέξεις σεβ (=μαύρος) και βανκ (=μοναστήρι), ή από τη λέξη σεβ και την ονομασία της τουρκικής λίμνης Βαν.
Πάντως από την αρχαιότητα μέχρι τον Μεσαίωνα, η λίμνη αναφερόταν ως θάλασσα, και πιο συγκεκριμένα θάλασσα του Γκεχάμ–η ονομασία αυτήαπαντάται σε αρκετούς αρμένιους ιστορικούς του Μεσαίωνα, όπως ο ΜοβσέςΧορενατσί. Στη λατινική και ελληνική γραμματεία, η λίμνη αναφέρεται ως Λυχνίτις – έτσι την ονοματίζει ο έλληνας γεωγράφος και αστρονόμος Κλαύδιος Πτολεμαίος στη «Γεωγραφική Υφήγηση», το εξάτομο έργο του που γράφτηκε το έτος 150.
Τέλος στη σύγχρονη εποχή και ως τις αρχές του 20ου αιώνα, η λίμνη αναφερόταν συχνά ως Γκόκτσα, από τη τουρκική λέξη Gökče (= γαλάζια νερά) λόγω του εντυπωσιακού γαλάζιου των νερών της.
Η Σεβάναναγνωρίστηκε ως μείζονα πηγή νερού τον 19ο αιώνα. Το μεγάλο υψόμετρο της λίμνης σε σχέση με την εύφορη πεδιάδα του Αραράτ και οι περιορισμένες ενεργειακές πηγές της χώρας ώθησαν τους μηχανικούς να εξερευνήσουν τρόπους της χρήσης του νερού της. Το 1910, ο Αρμένιος μηχανικός ΣουκίαςΜανασσεριάν πρότεινε τη χρήση του νερού για άρδευση και παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Για τον σκοπό αυτό συνέστησε την αποξήρανση της λίμνης κατά 50 μέτρα. Σύμφωνα με το σχέδιό του η Μεγάλη Σεβάν θα αποξηραινόταν τελείως, ενώ η Μικρή Σεβάν θα περιοριζόταν σε έκταση περίπου 240 χλμ. Την πρόταση του Μανασεριάν υιοθέτησε ο Ιωσήφ Στάλινστο 2ο πεντάχρονο πλάνο εκβιομηχάνισης και ηλεκτροδότησης της ΕΣΣΔ και οι εργασίες άρχισαν το 1933. Η όχθη του ποταμού Ραζντάν εκβαθύνθηκε, ενώ κατασκευάστηκε μια σήραγγα 40 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της λίμνης. Η σήραγγα ολοκληρώθηκε το 1949 και από τότε η πτώση της στάθμης της Σεβάν επιταχύνθηκε, φτάνοντας το ένα μέτρο το χρόνο. Το νερό χρησιμοποιήθηκε για άρδευσης και υδροδότηση έξι σταθμών παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Δυστυχώς όμως οι ενέργειες αυτές υποβάθμισαν επικίνδυνα την οικολογική κατάσταση αυτού του φυσικού θησαυρού. Ήδη από τη δεκαετία του 1950 είχε φανεί το πρόβλημα των επιπτώσεων και έτσι το 1964 εκπονήθηκε μια εργασία διάσωσης της λίμνης. Σύμφωνα με αυτήν έπρεπε να παρεκτραπεί ο ποταμός Αρπά μέσω μιας σήραγγας 49 χιλιόμετρων προς τη λίμνη. Η σήραγγα, ολοκληρώθηκε το 1981. Περίπου 200 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού εισρέουν πλέον κάθε χρόνο στη Σεβάν μέσω αυτής της σήραγγας. Επειδή όμως η στάθμη και πάλι δεν θα ανέβαινε αρκετά γρήγορα, το υπουργικό συμβούλιο της ΕΣΣΔ αποφάσισε την κατασκευή μίας ακόμη σήραγγας, μήκους 21,6 χιλιομέτρων. Οι εργασίες καθυστέρησαν λόγω των συγκρούσεων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ (1988-1994) και τουκαταστροφικού σεισμού(1988), και τελικά η δεύτερη σήραγγα ολοκληρώθηκε το 2004. Μέσω αυτής εισρέουν σήμερα στη λίμνη επιπλέον 165 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού κάθε χρόνο.
Μετά την κατασκευή των δυο αυτών σηράγγων, η στάθμη της λίμνης Σεβάνάρχισε να ανεβαίνειπερισσότερο μετά το 2005. Σύμφωνα με ανακοίνωση του 2007, από το 2001η στάθμη είχε ανυψωθεί κατά 2,44 μέτρα. To 2019 έφτασε τα 1900,44 μέτρακαι μέχρι το 2029 αναμένεται να φτάσει τα 1903,5 μέτρα.