fb

Ελ Σαλβαδόρ: Το κόσμημα της Σερέν

Ονομάζεται και «Πομπηία της Αμερικής» εν μέρει χάρη στην τεχνική του σοβατίσματος που ανακαλύφθηκε στις ανασκαφές. Ο σοβάς που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή των κτιρίων είναι παρόμοιος με αυτόν της Πομπηίας στην Ιταλία. Η διεθνής ονομασία του εντυπωσιακού αυτού αρχαιολογικού χώρου είναι πάντως Τζόγια ντε Σερέν που στα ισπανικά σημαίνει Κόσμημα της Σερέν. Και είναι πράγματι ένα κόσμημα!
Είναι ίσως ο καλύτερα σωζόμενος οικισμός της Κλασικής Περιόδου (200 μ.Χ. - 900 μ.Χ) και το γεγονός αυτό οφείλεται στην καταστροφική έκρηξη του κοντινού ηφαιστείου Λόμα το έτος 600. Επρόκειτο για έναν αγροτικό οικισμό των Μάγια που εγκαταλείφθηκε ένα απόγευμα, μετά το πέρας των εργασιών και πριν τον βραδινό ύπνο. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οι φωτιές μαγειρέματος δεν είχαν σβηστεί και τα στρώματα ύπνου δεν είχαν ανοιχτεί. Εκεί ζούσαν 200 άνθρωποι μαζί με τα ζώα τους. Η έκρηξη συνέβη Αύγουστο ή Σεπτέμβριο. Πριν από αυτήν έγινε ένας προειδοποιητικός σεισμός έντασης 4 Ρίχτερ και από το ηφαίστειο βγήκαν ζεστές αναθυμιάσεις. Οι κάτοικοι κατάλαβαν ότι κάτι κακό θα συνέβαινε και έφυγαν από το χωριό όπως όπως. Δεν περίμεναν την καταστροφή, διότι τα νοικοκυριά και τα δημόσια κτίρια έμειναν τακτοποιημένα. Τρόφιμα, εργαλεία και λοιπά χρήσιμα αντικείμενα τα άφησαν στις αποθήκες και στους άλλους χώρους φύλαξης. Ενδεχομένως οι κάτοικοι πήγαν να προφυλαχθούν σε κάποιο απομακρυσμένο μέρος και ίσως από κει είχαν θέαση των όσων ακολούθησαν στο χωριό τους. Το ηφαίστειο εξερράγει και η λάβα κάλυψε όλο τον οικισμό σχηματίζοντας ένα απίστευτο μονωτικό κέλυφος στα κτίρια πάχους 4-8 μέτρων. Κάτω από αυτό το κέλυφος έμειναν όλα ανέγγιχτα, ακόμα και οι σπόροι, τα τρόφιμα, τα πάντα. Όπως φάνηκε, 1400 χρόνια μετά, οι Μάγια εκείνου του χωριού καλλιεργούσαν ταπιόκα, γκουάβα, αγαύη και κακάο. Ασχολούνταν με το ανταλλακτικό εμπόριο και αντάλλασσαν τα προϊόντα τους με εργαλεία από γειτονικά χωριά.
Η Τζόγια ντε Σερέν ανακαλύφθηκε τυχαία το 1976 από έναν οδηγό μπουλντόζας. Είχε πάει να ανακατέψει το χώμα της περιοχής στο πλαίσιο ενός κρατικού αγροτικού προγράμματος. Ο εκσκαφέας χτύπησε κάτι σκληρό και ο οδηγός ειδοποίησε τις αρχές. Τις πρώτες έρευνες διεξήγε ο καθηγητής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, Πέισον Στις, το 1978 και το 1980. Ο Σιτς εξειδικεύεται στον πολιτισμό των Μάγια στην Κεντρική Αμερική. Οι ανασκαφές συνεχίζονται από το 1988 ως σήμερα. Μέχρι στιγμής έχουν αποκαλυφθεί από τη λάβα 70 κτίρια που περιλαμβάνουν κουζίνες, αποθήκες, σπίτια, εργαστήρια, έναν λατρευτικό χώρο και μία δημόσια σάουνα. Ο αρχαιολογικός χώρος καθώς και η ευρύτερη περιοχή της Σερέν στην οποία εκτελούνται ανασκαφές αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.