fb

Ο Δαρβίνος, η Εξέλιξη και οι… σπίνοι!

Ο Δαρβίνος έζησε τον 19ο αιώνα στη Βρετανία και συγκαταλέγεται στους κορυφαίους επιστήμονες όλων των εποχών που άλλαξαν την αντίληψή μας για τον κόσμο μαζί με τον Κοπέρνικο, τον Γαλιλαίο, τον Νεύτωνα, τον Αϊνστάιν, κ.α. Υπήρξε μέγας φυσιοδίφης και σπούδασε Ιατρική και Θεολογία. Φυσικά ήταν και εξερευνητής. Το 1831 μετείχε σε μια πενταετή εξερευνητική αποστολή στα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου στη Δυτική Αφρική και στις ακτές της ανατολικής και δυτικής Νοτίου Αμερικής. Σταθμοί της εξερεύνησής του ήταν τα νησιά Γκαλαπάγκος, η Ταϊτή, η Νέα Ζηλανδία, ο Μαυρίκιος, το ακρωτήρι Κέιπ Τάουν και η Αγία Ελένη (το νησί όπου εξορίστηκε και πέθανε ο Ναπολέοντας). Σε αυτό το ταξίδι ο νεαρός τότε Δαρβίνος συνέλεξε δείγματα πετρωμάτων, φυτών και ζώων και κατέγραψε λεπτομερώς τις παρατηρήσεις του. Όλα αυτά τον οδήγησαν στη συγκρότηση της περίφημης θεωρίας του περί της Εξέλιξης των Ειδών, η οποία δημοσιεύτηκε 20 περίπου χρόνια αργότερα υπό τον τίτλο «Η Καταγωγή των Ειδών» και συντάραξε την υφήλιο!
Τι λέει λοιπόν ο Δαρβίνος για την ύπαρξή μας πάνω στη Γη και πώς κατέληξε σε αυτά τα συμπεράσματα; Εν ολίγοις διατυπώνει πως όλα τα ζώντα είδη (και ο άνθρωπος) δεν «φυτευτήκαν» μέσα σε 7 ημέρες από Θείο Χέρι, αλλά εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου από κοινούς προγόνους μέσω της διεργασίας της φυσικής επιλογής. Και τι σημαίνει «φυσική επιλογή»; Το προφανές: η φύση επιλέγει την εξέλιξή μας! Με βάση τις εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες ορισμένα είδη είναι ευπροσάρμοστα, επιβιώνουν και πολλαπλασιάζονται ενώ άλλα εξαφανίζονται ή μετακινούνται σε άλλο περιβάλλον όπου μπορούν να προσαρμοστούν καλύτερα. Έτσι λοιπόν κάθε οργανισμός ακολουθεί διαφορετικό δρόμο από τον πρόγονό του και ο δρόμος αυτός καθορίζεται από το περιβάλλον. Το περιβάλλον ορίζει την Εξέλιξη των Ειδών.
Και φυσικά δεν του πήρε 20 χρόνια για να τη γράψει… Την είχε διατυπώσει ήδη τη δεκαετία του 1830 με το που επέστρεψε από την εξερεύνηση. Ωστόσο επειδή αντιλαμβανόταν πόσο ρηξικέλευθη ήταν ήθελε να την τεκμηριώσει με κάθε δυνατή απόδειξη για να μην «μπάζει» από πουθενά. Τελικά αποφάσισε να τη δημοσιεύσει με τον τίτλο «Η Καταγωγή των Ειδών» το 1858, όταν προέκυψε ένας άλλος φυσιοδίφης, φίλος του, ο Άλφρεντ Ράσελ, με παρόμοιες ιδέες… και κινδύνευσε να χάσει την πρωτιά. Ο όρος «εξέλιξη» δεν αναφέρεται πουθενά στο σύγγραμμα για να αποφευχθούν συγκρούσεις με τις θρησκευτικές θεωρίες περί Αδάμ, Εύας κτλ. Φυσικά δεν αποφεύχθηκαν… Αλλά ο Δαρβίνος ήταν πια ήσυχος. Κέρδισε την πρωτιά, δεν ασχολήθηκε καθόλου με τον χαμό που προκάλεσε σε όλο τον κόσμο, και αφοσιώθηκε ως τον θάνατό του στην καλλιέργεια του αγαπημένου του είδους: της ορχιδέας!