Η ιστορία της πόλης της Καχαμάρκα στο Βόρειο Περού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μάχη - ουσιαστικά σφαγή - της Καχαμάρκα (Νοέμβριος 1532), όπου οι 168 στρατιώτες του Πιζάρο παγίδευσαν τον αυτοκράτορα των Ίνκας Αταχουάλπα (Atahualpa), ο οποίος επέστρεφε από το Κίτο του σημερινού Εκουαδόρ, επί κεφαλής 80.000 ανδρών, νικηφόρος μετά τον εμφύλιο πόλεμο κατά του ετεροθαλούς αδελφού του Χουάσκαρ (Huascar). Ο Αταχουάλπα συνελήφθη μετά από απάτη των Ισπανών, εκρατήθη για λύτρα τα οποία απεδόθησαν και μετά από ακόμα μια απάτη, δολοφονήθηκε. Είναι απορίας άξιο το πώς 168 στρατιώτες κατετρόπωσαν μία τεράστια δύναμη η οποία, σημειωτέον, είχε μόλις βγει  νικηφόρος από πολεμική αναμέτρηση. Πρέπει όμως να ληφθούν υπ’ όψιν πολλοί σοβαροί παράγοντες:
 Δεν έγινε μάχη σε ανοικτό πεδίο, αλλά επρόκειτο για ενέδρα που στήθηκε κατά ανύποπτων ανδρών στην πλατεία της Καχαμάρκα, όπου τα στρατεύματα των Ίνκας δεν μπορούσαν αναπτυχθούν.
 Οι Ίνκας αντιμετώπισαν για πρώτη φορά τα άγνωστα σε αυτούς πυροβόλα όπλα καθώς και παράξενα ζώα - άλογα και σκύλους
 Εστερούντο αξιόλογου ατομικού αμυντικού οπλισμού (πανοπλίες, σιδερένια κράνη) και μάχονταν κυρίως με ξύλινα και λίθινα όπλα, καθώς δεν γνώριζαν την κατεργασία του σιδήρου
 Επιπροσθέτως, οι Ίνκας μάχονταν όλοι μαζί, διότι ελάχιστες μονάδες τους διέθεταν εκηβόλα όπλα (δηλαδή όπλα που είχαν τη δυνατότητα να κτυπήσουν τον αντίπαλο από μακρυά, π.χ. τόξα) και αυτοί ήταν οι "Πολεμιστές των Νεφών". 
 Τέλος πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν ο μύθος του θεού-ήρωα Βιρακόχα (Viracocha), ο οποίος είχε ανοικτόχρωμο δέρμα και είχε πάει στη θάλασσα, υποσχόμενος ότι θα επέστρεφε.